خبرگزاری شبستان: در خانواده اهل مسجد بهترین و عالی‌ترین مراقبت روحی آن است که والدین فرزندان و اعضای خانواده خویش را به گونه‌ای تربیت کنند که از خداوند متعال اطاعت کنند و همواره نماز را اقامه کنند. باید توجه داشت که فقط در خانواده‌های اهل ایمان و مسجد انسان‌های بزرگ ظاهر می‌شود و مسیر تاریخ را بر اساس اراده والای خویش تغییر می‌دهند. در این نوشتار بخش دیگری از شاخصه‌های خانواده اهل مسجد را بررسی می‌کنیم.
نظم، انضباط و وقت شناسی
از جمله شاخص های خانواده اهل مسجد و نماز رعایت نظم، انضباط و وقت شناسی است. همچنان که وقت شناسی از ارکان زندگی نماز گزار است. هریک از خانواده های اهل مسجد باید برای رعایت حال دیگران باید کار خود را منظم کنند و در وقت مخصوص انجام دهند. در خانواده ای که نظم حاکم است آرامش، صفا و صمیمیت برقرار است و همه افراد بدون ناراحتی و نگرانی و ایجاد مزاحمت برای دیگران کارهای خود را انجام می دهند
پاکی و طهارت جسم و جان
خانواده‌های مؤمن، نمازگزار و مسجدی سلامت جسمانی و روانی دارند زیرا آلودگی هر یک از این دو انسان را از تعادل خارج می‌کند و او را در مسیری ناشایست قرار می‌دهد. در اسلام نظافت و طهارت به اندازه‌ای اهمیت دارد که یکی از هدف‌های دین و جزیی از ایمان شمرده شده است. در روایتی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است که پاکیزگی جزو ایمان است. امام باقر (ع) فرمودند: پاکیزه‌کردن منزل نیازمندی را برطرف می‌کند. همچنین امام صادق (ع) فرمودند: مسواک‌کردن از آداب پیامبران است.
خانه پیامبر (ص) که الگویی برای همه خانواده‌های اهل مسجد است با همه سادگی همیشه پاکیزه بود. حضرت رسول (ص) می‌فرمودند: محوطه جلوی خانه خود را جارو بزنید و تمیز کنید. آن بزرگوار مردم را از نشسته رها‌کردن ظرف‌های غذا و همچنین بدون سرپوش‌گذاشتن ظرف آب و غذا نهی می‌کردند. رسول گرامی (ص) دستور داده بودند آب‌ها را مطلقا آلوده نکنند و موقع شست‌وشوی بدن داخل نهرها نشوند. پس اگر بخواهیم الگویی برای خانواده اهل مسجد و نماز ارایه دهیم از جمله آنها پیروی از کلام خداوند و دستورهای پیشوایان دین است درباره پاکیزگی جسم و جان به دیگر سخن، سلامت جسم و جان آغاز تکامل اعضای خانواده اهل مسجد است.
عدالت
خانواده اهل مسجد عدالت را در همه مراحل زندگی و امور رعایت می‌کند زیرا خانواده فاقد عدالت از حالت تعادل خارج می‌شود و نمی‌تواند پرورش‌دهنده انسان‌های بزرگ در آینده باشد. سعادتمندی هر خانواده در گروی تعادل در مهر و محبت بین اعضا و فرزندان است زیرا در فرزندان تمایلات و استعدادهای گوناگون و حتی متناقضی وجود دارد و اگر پدر و مادر عدالت و مساوات را رعایت نکنند و فرزندی یا عضوی را بر دیگری ترجیح دهند، قطعا دشواری‌هایی ایجاد می‌شود و چه بسا آرامش خانواده در خطر می‌افتد. گاهی سرچشمه کینه‌توزی‌ها و بدبینی‌ها را باید در همین جا پیدا کرد. بی‌عدالتی‌ها و تبعیض‌ها سه خطر را متوجه خانواده‌ها می‌کنند:
1- فرزند به خواهران و برادران محبوب‌تر از خود بدبین می‌شود و کینه به دل می‌گیرد
2- در برابر والدین احساس خشم و کینه می‌کند
3- بی‌اعتنایی و تبعیض شخصیت طفل را ضعیف می‌کند و موجب می‌شود در همه مراحل زندگی احساس حقارت کند.
در خانواده نمازگزار و اهل مسجد والدین در توزیع توجه، محبت و نگاه به فرزندان بر اساس آموزه‌های پیشوایان دین و با نهایت عدالت و انصاف رفتار می‌کنند. آنان به فرزندان خود مستقل از جنسیت، سن، زیبایی و هوش محبت می‌کنند و از مقایسه فرزندان خود که موجب ناراحتی و آزردگی آنان می‌شود، پرهیز می‌کنند.
مشورت
از جمله شاخصه‌های اعضای خانواده مسجدی توجه به اصل مشورت و همفکری در اداره زندگی خانوادگی است. پدر و مادر و فرزند باید در سامان‌بخشیدن به امور زندگی و تنظیم برنامه‌ها و تصمیم‌گیری‌ها از این امر مهم استفاده کنند. تحکم و زورگویی، امر و نهی‌های یک‌طرفه و رفتارهای تحقیرآمیز صفا، صمیمیت، رفاقت و دوستی را از محیط خانه دور می‌کند.
پدران و مادرانی که در کمال صداقت، یکرنگی و احترام به شخصیت فرزندان‌شان با آنان در امور خانه مشورت می‌کنند اسرار زندگی خود را با آنان در میان می‌گذارند از راهنمایی‌های آنان استفاده می‌کنند و آمرانه با آنان سخن نمی‌گویند باعث می‌شوند فرزندان نیز به آنان احترام بگذارند و با آنان مشورت کنند. در چنین خانواده‌های متعادل و مسجدی نوجوانان و جوانان احساس می‌کنند عضوی از خانواده هستند و به نظرهای آنان توجه می‌شود، بنابراین از بسیاری انحرافات ناشی از کمبودهای عاطفی و شخصیتی در امان‌اند. کمبودهایی همچون احساس حقارت، کینه‌جویی، خشونت و گریز از خانه. مشورت‌های خانوادگی رابطه اعضای خانواده را دوستانه می‌کند.
دانشجویی و حقیقت‌طلبی
دانشجویی و طلب علم از شاخصه‌های مهم خانواده مسجدی است زیرا دین اسلام علم را چراغ عقل، زینت اغنیا، جمال فقرا و بهترین هدایت می‌کند و هیچ گنجی را نافع‌تر از علم نمی‌داند. پیامبر (ص) فرمود: العلم راس الخیر کله، و الجهل راس الشر کله، دانایی سرآمد همه خوبی‌ها و نادانی سرآمد همه بدی‌ها است. والدین اهل مسجد باید فرزندان خود را به علم و دانش تشویق کنند و فضایل، ارزش‌ها و مزایای علم و علما را به آنان تذکر دهند. والدین باید یادآور گردند که علما و دانشمندان وارثان پیامبران‌اند و جایگاهی والا و درخاشن دارند، جایگاهی که انبیا، شهدا و جانبازان راه خدا به آن غبطه می‌خورند. خانواده‌ای که در مسجد رشد و تعالی یابد، می‌داند علم و آگاهی نخستین شرط موفقیت انسان و حتی پایه و اساس سعادت اوست. او می‌داند خوشی‌های دنیا و آخرت با علم بدست می‌آید، بنابراین همه تلاش خویش را در فراگیری دانش و حقیقت بکار می‌بندد. علم سبب رشد عقلانی انسان است و استعدادهای نهفته وجودی را به فضیلت می‌رساند. امام صادق (ع) در سخنی فرمودند: کثره النظر فی العلم یفتح العقل، درس‌خواندن و مطالعه مستمر و زیاد عقل را شکوفا می‌کند. حضرت علی (ع) نیز به کمیل فرمودند: ما من حرکه الا و انت محتاج فیها الی معرقه، هیچ حرکت و کاری پیش نخواهد رفت جز اینکه درباره آن شناخت لازم را داشته باشی.
آزادی اندیشه
در خانواده اهل نیایش و مسجد امکان اندیشیدن برای همگان فراهم است؛ روحیه تحقیق و تتبع نتیجه آزادی اندیشه است. در چنین خانواده‌ای حس کنجکاوی فرزندان تحریک می‌شود و در نتیجه میل به فکر کردن، مطالعه و تحقیق افزایش پیدا می‌کند و این خود مؤثرترین فعل تربیتی است زیرا فرزندان به توانمندی‌های فردی و اجتماعی خود واقف می‌شوند و به هر چیزی که در اطراف آنان می‌گذرد با دقت و کنجکاوی می‌نگرند.
در چنین خانواده اهل مسجدی قدرت اندیشیدن و مواجهه با اندیشه‌های دیگران بسیار تقویت می‌شود. تربیت یعنی حرکت به سمت بهتر شدن، یعنی راضی و قانع‌نبودن به وضع موجود و اینکه انسان هنوز وظایف خود را به خوبی انجام نداده است، بنابراین انسان با امید و اعتماد به آینده قدم‌هایی برای ادای مطلوب وظایف برمی‌دارد و لازمه این امر داشتن آزادی اندیشیدن است که زمینه و بستر آن در خانواده اهل مسجد وجود دارد. در ضمن میان آزادی در اندیشیدن و امید به آینده رابطه‌ای مستقیم و معنی‌دار وجود دارد. به هر میزان انسان‌ها قدرت اندیشیدن بیشتری داشته باشند، به آینده امیدوارتر می‌شوند و برعکس، ناامیدی در میان کسانی پرورش می‌یابد که فقط به یک قرائت و نوع اندیشیدن پایبند باشند و آنچه را خود می‌اندیشیده‌اند، مطلق بدانند.
ادامه دارد...
نظر شما