خبرگزاری شبستان: کربلا میدان رویش ها و ریزش هایی است که در تاریخ جاودانه شده اند؛ اینکه بسیاری از نزدیکان و حتی صحابه به بهانه های واهی از ایشان و قیام آن حضرت (ع) و در مقابل چهره هایی که انتظار نمی رفت با این کاروان همراه شدند؛ واکاوی زمینه هایی که منجر به وقوع چنین رخدادی شد در گفت و گو با حجتالاسلام والمسلمین مهدی رستمنژاد، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی (ص) العالمیة و مو لف کتاب «عاشورا: ریشه ها، انگیزهها، رویدادها، پیامدها» به بحث گذاشته شده که مشروح آن در ذیل می آید:
امام علی(ع) به فرزندان خود میگوید از تاریخ بیاموزید که بسیار عبرتآموز و درسآموز است. خود حادثه کربلا به اندازه کل تاریخ درس دارد یعنی عصاره تاریخ در کربلاست. یعنی به شکلی که خیلی از افرادی که با پیامبر(ص) یا با امام علی(ع) و امام حسن(ع) بودند امام حسین(ع) را رها میکنند و افرادی مثل حر و زهیر همراه امام حسین(ع) میشوند. زمینهها و بسترهای پیوستن به امام حسین(ع) و جدا شدن از ایشان در چیست؟
این پیوستن ها و جدا شدن ها در واقع یک سر الهی است. یک عباراتی از خود امام حسین(ع) است که یاران من از عالم ذر در اطراف من بودند و از آنجا با من پیمان بستند. واقعا در تحلیل این واقعه پیچیدگیهایی دیده میشود. اینکه چه رمز و رازی وجود دارد خیلی مهم است. کسانی که در خیمه امام حسین(ع) و همراه ایشان از اول بودند و تا نزدیکی کربلا هم بودند ولی فاصله گرفتند و از آن سوی کسانی بودند مانند زهیر که عثمانی بود و در گروه بنی امیه بود و به نوعی امیرالمؤمنین(ع) را در کشتن عثمان دخیل میدانست. زهیر چنین شخصیتی داشته است، اما این شخص سر از کربلا در میآورد. حر سر از کربلا در میآورد که سرباز یزید بوده است. اینها اسرار زیادی دارد و به طرح مباحث زیادی نیازمند است. تمام افرادی که از آن جبهه به این طرف آمدند این خط قرمز را رعایت کردند و این خط قرمز مسئله ولایت بود. جناب حر کسی است که وقتی امام حسین(ع) به او گفت که مادرت به عزایت بنشیند، حر در جواب او به حرمت حضرت زهرا(س) چیزی نگفت، البته این گفتار امام حسین(ع) از باب تهییج بود، چون امام (ع) عالم به غیب است و امام میخواست او را در وادی امتحان بگذارد تا به خود بیاید. حر سرداری رشید بود ولی به امام حسین(ع) احترام گذاشت. امام صادق(ع) در روایتی فرمود که حر به خاطر احترام به حضرت زهرا(س) هدایت شد. از زهیر هم وقتی از علت گرایش به جبهه امام (ع) پرسیدند، گفت: هر چند من از افرادی نبودم که برای امام حسین(ع) نامه دادند ولی وقتی امام (ع) را دیدم یاد چهره پیامبر(ص) افتادم و این نشان میدهد که آن رشته ولایی در دل او همچنان وجود داشته است.
در مقابل این رویش ها ما شاهد ریزش هایی نیز در میان یاران و نزدیکان امام (ع) نیز هستیم، دلیل وقوع چنین رخدادهایی در جریان عاشورا چه بود؟
بحث دیگر این است که خیلیها فکر میکنند که در جبهه ائمه (ع) هستند ولی سر بزنگاه و در زمان امتحان خود را نشان میدهند و اگر حرمت را حفظ نکند، چوب این کار خود را میخورد. قرآن هم میگوید که از گامهای شیطان پیروی نکنید زیرا عاقبت انسان را خراب میکند. قدیمی ها عادت داشتند که برای دیگران عاقبت بخیری دعا میکنند. برخی از کارها مانند حرام خوری انسان را از عاقبت بخیری دور میکند. قرآن کریم هم بیان میدارد که وای بر این افراد. حتی میشود کسی در خیمه امام حسین (ع) باشد ولی از ولایت هم عبور کرده باشد و این جا به جاییها به این خاطر است، البته عوامل دیگری هم در این مسأله است ولی عمده موضوع به خاطر همین رعایت نکردن خط ولایت است.
عزاداری های امروز دارای آسیبهایی است که کارشناسان مختلف به آن اشاره دارند. برای پرهیز از این این آسیبها چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
عزاداری شیوههای مختلفی دارد و در عزادایها آزادی عمل هم داده شده است. در پیشگاه امام صادق(ع) عزاداری و مداحی میکردند. امام (ع) دستور میدادند که با نوحه و سوز و گداز و با همان رسمی که بر مزار میروید مداحی کنید. امروزه هم سینهزنیهای هر شهر و کشور مختلف است که اشکالی هم ندارد همه آنها در کلیت اشکال ندارد. اما آنچه که مذموم است این است که از بیان چیزهایی که مدرک و سند معتبر ندارد باید پرهیز کرد و چیزی گفته میشود که شأن امام را پایین میآورد و درباره ائمه (ع) غلو میکنیم و دشمن هم از این مطالب استفاده میکند. اینکه ما شان ائمه (ع) را در حد خدا بالا ببریم آسیبهایی دارد که مثلا شیعیان را در پاکستان و ... به قتل میرسانند. آسیب دیگر این است که مجالس ما با گناه همراه میشود و در جای نامناسب برای عزاداری برهنه میشوند. همچنین آهنگهایی که شبیه مجالس لهو و لعب است استفاده میشود. مجلس امام حسین(ع) نیازی به موسیقی ندارد. همچنین طولانی شدن مجالس از دیگر آسیبها است که ممکن است افراد مسن خسته شوند.
برخی از سنن ما در عزاداری برای دشمنان حربه ای است تا علیه تشیع و آموزه های آن به تبلیغات سوء بپردازند، ما به جای این اقدامات نیازمند چه چیز هستیم؟
قمهزنی از دیگر آسیبهایی است که مورد استفاده دشمن است که در مراسم قمهزنی در کربلا توسط رسانههای بیگانه مانند بی بی سی و سی ان ان به صورت مستقیم پخش میشود. خود من دیدم در کربلا بچه دوساله را قمه میزدند و رسانههای بیگانه هم مستقیم آن را نشان میدادند.
آسیب دیگر این است که مداحیها نباید جای سخنرانیها را بگیرد. همان جلسات سنتی بود که انقلاب ما را حفظ کرد. نباید مکتب امام حسین (ع) را شور بگیرد بلکه اساس مکتب ایشان شور و شعور با هم است. باید یک خطیب مکتب امام حسین (ع) را تبیین کند. اگر این نکات رعایت شود ما بهترین استفادهها را از جلسات عزاداری میبریم. همچنین مداحی یا سینهزنیها نباید در وقت نماز باشد. امام حسین(ع) خود کشته نماز است و در جلوی دشمن نماز خود را اقامه کرده است و این است که ما در زیارات امام حسین(ع) میگوییم که به راستی تو نماز را اقامه داشتی، البته امروزه خوشبختانه این فرهنگ جا افتاده است که در زمان نماز، عزاداریها را متوقف میکنند و نماز میخوانند.
پایان پیام/
نظر شما