تورج زاهدی پژوهشگر با تاکید بر نیت خوانندگان و آهنگسازان در تولید آثار موسیقیایی با موضوع عاشورا به خبرنگار شبستان گفت: در اصل نیت در تولید آثار موسیقیایی با موضوع عاشورا مهم است، اگر این آثار را ببیند از طرز کار می شود فهمید که نیت‌شان چقدر مهم است و اگر حاصل کار چه بی‌کلام و باکلام مبتذل باشد خیلی فراتر از ابتذال می‌شود و توهین به امام شهید که این‌قدر برایش احترام قایل هستیم.
وی درباره نقش موسیقی در تسکین آلام انسان در مواجه با اندوه تصریح کرد: یکی از آثار موسیقی که در انسان ظاهر می‌شود غم و اندوه است. انسانی که عزادار است موسیقی خیلی خوب می‌تواند غمش را توصیف کند و او را به جای دلخواهی برساند که عزاداری اش را به صورت شریفی انجام دهد.
وی با بیان اینکه در عزاداری برای سالار شهیدان که اسوه برگزیده بشریت است، موسیقی توانایی بیشتری دارد، اذعان کرد: اساسا اشکی که برای آقا امام حسین(ع) می‌ریزیم ثابت می‌کند که چقدر طرفدار معصومیت هستیم و چقدر از اشقیا که در این حادثه معصومین را لگدمال کردند، متنفریم و چقدر از لگدمال‌شدن معصومیت که آقا امام حسین(ع) نماینده این معصومیت است اندوهگین و متأسفیم و با این اشک‌ها می‌خواهیم ثابت می‌کنیم که چه در آن زمان و چه در امروز برای معصومیت از دست رفته و لگدمال‌شده اشک می‌ریزیم.
زاهدی با محکوم کردن حمله رژیم صهیونیستی به غزه اظهار داشت: در چند روز اخیر در ماه مبارک محرم در غزه معصومیت لگدمال می‌شود، یعنی نیروهای صهیونیستی حتی به ماه محرم مسلمانان بی‌احترامی کردند . یعنی نه فقط کشتار راه انداخته، بلکه معصومیت را هم لگد مال کرده اند و این توهین به همه مسلمانان است.
این پژوهشگر حوزه موسیقی استفاده از ساز در نواهای عاشورایی را بلاشکال خواند و گفت: استفاده از ترومپت در نوحه‌خوانی عاشورا قبیح است اما اگر یک نفر با دانستن این موضوع برای عزاداری امام حسین (ع) و پایمال‌شدن معصومیت از این ساز استفاده کند، بلااشکال است، اما چون درک نیت اشخاص کار هر کسی نیست پس بهتر آن است که از این سازها استفاده نشود، یا مثلا ساز در میان نباشد و یکی بدون ساز برای آقا امام حسین(ع)عزاداری می‌کند و می‌گوید «آقا حسین جون جونی من تو را خیلی دوست دارم» این کلام عامیانه است و در شأن امام نیست و از نظر اهل موسیقی همان حکم قبلی قابل اجرا است، اگر نیت درست باشد بلااشکال است اما چون درک نیت اشخاص از همگان قابل تشخیص نیست نباید از این اشعار استفاده کرد چون معاندین و مخالفین ما از این قضیه علیه ما سوء استفاده می‌کنند.
وی افزود: مثلا اشعار بلندپایه حکیم نظامی برای لیلی و مجنون را با اشعار عاشورایی مقایسه می‌کنند و با این اشعار مبتذل و برای ضربه‌زدن به ما می‌گویند ادبیات در قضیه لیلی و مجنون قوی‌تر از واقعه عاشورا عمل کرده است و چون دشمن و دل کور هستند در این مقایسه به جای اشعار محتشم و سایر ادبیات بلندپایه عاشورایی همین اشعار مبتذل را مورد مقایسه قرار می‌دهند.
زاهدی از نوحه سرایان خواست که در انتخاب اشعار عاشورایی دقت کنند و گفت: بدون قصد توهین به کسانی که این اشعار (نازل )را می‌خوانند باید از آنها خواست و به آنها فهماند که نباید از این اشعار استفاده کنند. آنها ممکن است بگویند ما در حد فهم خودمان برای آقا امام حسین عزاداری می‌کنیم و ارتباط برقرار می‌کنیم ولی باید بدانند که معاندین از آن کار آنها سوءاستفاده می‌کنند. در مورد استفاده از ساز هم همین‌طور است شاید هیچ نیت بدی نداشته باشند و چون با موسیقی مطربی مقایسه می‌شود پس بهتر است که از ساز استفاده نشود.
این نویسنده و پژوهشگر خلاقیت در موسیقی عاشورایی را ضروری دانست و اظهار داشت: در موسیقی و نوحه های عاشورایی خیلی کارها می‌شود کرد، استاد «هادی آزرم» بدون استفاده از ساز در موسیقی و نوحه مذهبی کارهایی کرده است که عظمت دارد و بسیار هم مدرن هستند.
وی یاد آور شد: بسیاری از موسیقی‌دان‌ها که نوحه ساختند در لباس روحانیت بودند، یکی از این روحانیون «ابراهیم بوذری» است که بسیاری از ذاکرین از شاگردان وی بودند و در تاریخ موسیقی ایران نیز ثبت شدند.
زاهدی تاکید کرد: ما نباید امام حسین(ع) را در حد خواست عوام پایین بیاوریم، این یک مقوله ازلی و ابدی است، اگر معصومیت نباشد بشریت نباید باشد، آن‌وقت شایسته است که ما حد درک عامیانه را ملاک تولید اثر قرار دهیم. اگر ما با موسیقی درست و شریف برای این معصومیت از دست رفته و سالار شهیدان عزاداری کنیم دیگر لازم نیست نگران ماهواره‌ها و نفوذ غرب و موسیقی مبتذل و سلیقه سطحی و التقاطی افراد باشیم.
وی با بیان اینکه مردم ارتباطاتشان با امام حسین (ع) برقرار است باید در موسیقی عاشورایی خلاقیت به خرج داد، گفت: مردم پیوندشان را برقرار می‌کنند چنانچه قرن‌ها این ارتباط برقرار بوده است، با این حال برای نوحه‌ها می‌شود کارهای ابتکاری انجام داد، کافی است ذوق، خلاقیت و ایمان در هنرمند باشد، آن وقت می‌تواند نوآوری کند.
زاهدی از حوزه هنری، سازمان صدا و سیما و مرکز موسیقی وزارت ارشاد خواست که سفارش ساخت نوحه‌های مدرن‌تر و متناسب با اجتماع امروز را به آهنگسازان بدهد و تصریح کرد: هیچ آهنگسازی این پیشنهاد را رد نمی‌کند، چرا که همه ایمان دارند و مسلمان پاک‌باخته هستند، منتهی هنوز پیشنهادی نشنیده‌اند حتی به شعرای بزرگ معاصر برای سرودن اشعار نوحه سفارش بدهند، بعد این آثار در سطح انبوه منتشر می‌شود، نوحه‌خوان‌های مردمی در این صورت آثاری در پیش رو دارند که می‌توانند انتخاب کنند، باید 200 تا 300 شاعر و آهنگساز آثار باکیفیت و متعددی در حوزه عاشورا تولید کنند که نوحه‌خوان‌های مردمی امکان انتخاب داشته باشند.
پایان پیام/
نظر شما