مذاکره وصلح جایگزین مناقشه وجنگ

خبرگزاری شبستان: آغاز عملیاتی راهکار دیپلماتیک و مبتنی بر مذاکره و گفتگو این بار توسط کشوری پیگیری می شود که تا کنون چندین بار بر مواضع مصالحه جویانه خود در رابطه با سوریه وبحران گریبان گیر آن تاکید ورزیده است. اجلاس ملی سوریه با هدف حل مسالمت آمیز معاضدت های سوریه ورسیدن به اجماعی از جانب طرفین معارض و دولت بشار اسد و با رویکرد مصالحه به عنوان تنها راهکار درون زای فروکش کردن جنگ داخلی، این بار در ایران منعقد شده است. این درحالی است که بیش از 200 تن از طرفین گفتگو با شعار «خشونت نه،مردم سالاری آری» گفتگوی خود را در رابطه با اهمیت و تاکید بر گفتکو ومصالحه به جای خشونت و نزاع آغار کرده اند. نمایندگانی از جانب دولت سوریه و معارضین اعم از نمایندگان احزاب، فرقه ها واقوام و همچنین منتقدین و با حضور «علی حیدر» وزیر آشتی ملی سوریه که خود نیز از منتقدین ومعترضین دولت اسد در گذشته بوده است و در حال حاضر در کسوت نماینده دولت سوریه درآمده است، بهم رسیدند.
حضور گسترده و پراقبال طرفین مذاکره و همچنین نمایندگان برخی از کشورهای منطقه از قبیل مصر، چین، ترکیه، عراق و روسیه موجب فراهم آمدن بستری شده است که برخی از رسانه های ترک زبان و غربی آن را رسالت نانوشته ایران نامیده اند و از طرفی به نقش موثر ایران در خلال این گفتکو ها اشاراتی کرده اند. در همین راستا نقش ایران به عنوان کشور میانجی گر که رسالتی حقوقی ودیپلماتیک را در صحنه بین المللی ایفا می کند می تواند زمینه ساز نقاط قوت و پررنگی باشد که هر چه سریع تر زمینه ها و ساخت های سیاسی حل بحران را تسریع بخشد.
دیر زمانی بود که بانگ مذاکره طرفین منازعه از دهان بسیاری از کشور های بی طرف شنیده می شد و علاوه بر این در طرح های جامع بین المللی مطروحه، دو فرستاده ونماینده پرسابقه و با تجربه سازمان ملل نیز(کوفی عنان واخضر ابراهیمی )، ملاحظه می شد ولیکن متاسفانه بستر ها وزمینه های آن با دخالت های خارجی و بحران زایی برخی کشور ها به فرجام نرسید. در همین رابطه از آخرین تلاش ها می توان به طرح آتش بس در عید سعید قربان اشاره کرد که باز هم با دخالت های خارجی و حمله موشکی معارضان ساکن در مرز های این کشور با شکست مواجه شد. بسیاری بر این باور بودند قبول آتش بس از سوی طرفین و دولت های حامی آن ها می تواند ظرفیت هایی را فراهم آورد که منجر به آتش بس طولانی مدت و در گام های بعدی مذاکره طرفین بر سر راهکاری انتقالی حاصل شود.بعد از این ماجرا، ایران با هماهنگی با سازمان ملل و کشورهای منطقه اعم از مصر ،عربستان ،عراق وترکیه به دنبال راهی بود تا در سایه آن کشور ها و همچنین نمایندگان معرضین و دولت سوریه را گرد هم آورد واولین بارقه های رویکرد مذاکره و مصالحه را به ثمر نشاند.این میانجی گری که گاهی آن را با عنوان مساعی جمیله در حقوق بین الملل می شناسند از عمده راهکارهایی است که کشورها وگروه های منازعه جو را در فراگردی مذاکره محور به مصالحه وانعقاد قرارداد یا پیمان صلح دعوت می کند.ناگفتنی نیست آنکه بیشترین وبهترین دالان دیپلماتیک در طول منازعات داخلی وخارجی کشور ها از همین طریق تامین شده است وهمانطور که گفته شد ایران را در قد و قامتی منطقه ای وبین المللی هویت بخشید.علاوه براین در چندی پیش نیز شاهد تحرکات مضاعف ایران در دعوت 30 کشور جهان برای حل این بحران بوده ایم که در آن گردهمایی ضرورت پیگیری راهکار های سرعت بخش به مذاکره طرفین بدون پیش شرط تاکید شده بود وآن نیز مورد توجه بسیاری از کشورها و رسانه های جهان قرار گرفت.
گذشته از توصیف شرح حال مذاکره وحضور شرکت کنندگان و ارایه پیش نویسی در باب ضرورت راهکار های نهاد محور وبین المللی نشست موسوم به گفت وگوی ملی سوریه، آن چیز که بسیار مورد توجه رسانه های دنیا در حاشیه جنگ غزه ورژیم اشغالگر قدس قرار گرفت، تاثیر پذیری و عمق نفوذ این نشست با محوریت ایران بود که در مقابل ائتلاف معارضین سوری با محوریت قطر قرار می گیرد.در همین رابطه برخی با عنوان الگوی ایرانی وحل بحران در سوریه ، ایران را از ضریب نفوذ و تاثیر گذاری فراوانی در آینده سوریه قلمداد کردند.علاوه براین نیز با اشاره به نشست معارضین مسلح و تند روی سوری درهفته گذشته که در قطر برگزار شد،این نشست را با رویکرد « ذخیره سازی پشتیبانی» و واکنشی بازدارنده نسبت به طرح های براندازانه قطر معرفی کردند.این در حالی است که به دلیل نبود بازیگری هژمون در منطقه خاورمیانه، کشورهای مخالف بشار اسد هرکدام با طعمه گذاری و سیاست تضعیف ائتلاف روبرو به دنبال افزایش قدرت وامنیت خود وهم پیمانان خویش می باشند و در این راه به دنبال پشتیبانی های نظامی-سیاسی و لجستیک گروه های فشار و معارضین می باشند ولیکن این در حالی است که نقش ایران در این میان فقط مساعی کننده دو طرف برای اتفاق بر نقاط اشتراک و ارایه راهکاری مناسب و جامع الاطراف می باشد ودر اساس با این پیش شرط شروع شده است که در وحله اول دخالت های بیرونی بر سرنوشت سوریه را کاهش دهد و از طرفی دیگر نحوه ومشی چرخش قدرت و گذار از دوره انتقالی بحران مشروعیت را با اتفاق نظر طرفین حل نماید ودر ذیل آن انتخابات آزاد و استقلال نسبی ملت سوری را بهترین تکنیک برای این امر بازشناسی می کند.
پایان پیام/