تعزیه مریانج ثبت ملی می شود

خبرگزاری شبستان // همدان

تعزیه به عنوان زنده ترین و گویاترین نمایش برای واقعه کربلا، در ایام محرم و هر مناسبت دینی خاص در شهر مریانج، به اجرا در می آید اما با وجود قدمت 100 ساله این هنر در مریانج، این دیار همچنان ناشناخته مانده است. 
 

تعزیه خوانی شهر مریانج
یکی از ویژگی‌های برجسته عزاداری مریانجی‌ها که آن را از دیگر مناطق شهرستان همدان متمایز کرده، برگزاری مراسم شبیه‌خوانی یا تعزیه خوانی است که هر ساله در ایام محرم و یا هر مناسبت دینی با شور و شوق فراوانی به اجرا در می‌آید.
 

افراد زیادی برای تماشای تعزیه به مریانج می روند
در مراسم ماه محرم مریانج، تعزیه جایگاه برجسته ای دارد و گروه های نمایش تعزیه به علت استمرار آن از گذشته تاکنون، بسیار هنرمندانه به اجرای این هنر می پردازند و مردم بسیاری از همدان و اطراف برای تماشای تعزیه به مریانج می روند.

در تاریخچه این هنر چنین عنوان شده که حدود 100 سال قبل در ایام محرم فردی به نام مرحوم شاه علی از اهالی وردآورد تویسرکان به همراه فرزندان و چند نفر دیگر به مریانج ‌آمدند و به اجرای تعزیه ‌پرداختند که به علت اجرای خوب و پرشور آنها مردم مریانج به آنها علاقه مند شده و تحت تاثیر قرار گرفتند.

در همین ایام استقبال‌ اهالی از این هنر باعث شد تا یکی از فرزندان مرحوم شاه علی به نام محمد آقا در مریانج ساکن شود و در ایام محرم و مواقع دیگر به تعزیه خوانی بپردازد.

بنا بر روایات تاریخی این گروه اولین کسانی هستند که در مریانج تعزیه خوانی ‌کردند و بعدها به تدریج گروه دیگری تحت سرپرستی شخصی به نام میرزا حبیب‌ از اهالی طالقان تعزیه خوانی در این شهر را ادامه داد.
 

تعزیه خوانان مریانج از شاگردان میرزا حبیب هستند
میرزا حبیب هم تعزیه خوان و هم تعزیه گردان بود و نسل بعدی تعزیه خوان که بیشتر آنها از اهالی مریانج بودند در واقع شاگردان او محسوب می‌شوند.

بعد از مرحوم میرزا حبیب تعدادی از جوانان مریانجی تحت سرپرستی محمد آقا فرزند شاه علی همچنان این رسم را تداوم بخشیدند که معروف‌ترین آنها مرحوم جلیل الوندی، عزیز قصابانی، جلال یارمحمدی، کربلایی حسین ترابی وصال، حاج گلشن مظاهری و احمد میرمحمدی هستند.
به گفته تاریخ مرحوم عزیز قصابانی از فعال تر‌ین اشخاصی بوده که در رونق و ترویج تعزیه مریانج کوشش کرده، وی نسخه‌های تعزیه را از اسدآباد به مریانج می برده و نسخه‌های امروز، همان نسخه‌هایی است که آن مرحوم به این دیار آورده است.

گذشته از این مردم مریانج در محرم نذرهایی دارند و به ادای آنها سخت پایبند هستند و ادای آن را پاسخی به موهبت های الهی می دانند.

این نذرها در زمینه خواسته هایی است که برای برآورده شدن آنها متوسل به یکی از اولیای دین می شوند و نیت می کنند هر ساله فلان عمل را در فلان روز انجام دهند و در صورت برآورده شدن خواسته، هرساله به ادای نذر خود می پردازند.

گاهی هم بی هیچ نیتی و تنها از روی علاقه و برای تقویت مبانی اعتقادی خود، به انجام عمل نذر می پردازند.

مردم مریانج به علم غیبی اعتقاد راسخ دارند
دادن نان و ماست در شب هفتم محرم، پوشیدن پیراهن سیاه، خرید اسباب و اثاثیه برای تکایا ومساجد و وسایلی همچون عَلَم، کُتَل و زنجیر برای هیئت ها، رفتن به زیر علامت و حمل آن در هیئت و تقدیم هدایا به عَلَم غیبی از جمله این نذورات است.

علم غیبی در حدود 400 سال پیش توسط شخصی به نام حاج حسین از کربلای معلی خریداری و تبرک شد و هر ساله روز عاشورا این علم پیشاپیش عزاداران این شهر حمل می شود. باور مردم این است که پنجه آن غیب شده و به همین علت به علم غیبی شهرت یافته است.

در این آیین عَلَم را قبل از بیرون آوردن با بهترین پارچه های الوان می پوشانند و پنجه ای را بر آن سوار می کنند و به میان عزاداران می آورند و نذر علم را که معمولا پول است خرج مراسم روضه خوانی سید الشهدا در مسجد جامع این شهر می کنند.
 

حلیم نذری در تمام خانه های مریانج پخته می شود
یکی دیگر از آداب مردم مریانج که در بین شهرنشینان همدانی و دیگر جاها از شهرت ویژه ای برخوردار است پختن حلیم نذری است که تقریبأ در همه خانه ها می پزند و با خلوص نیت و اشتیاق از مراجعه کنندگان با آن پذیرایی می کنند.

این عمل مخلصانه مریانجی ها، از قدیم زبانزد خاص و عام بوده است چراکه میهمانان خودی و غیرخودی را جبرگونه به خانه های خود می بردند و از او پذیرایی می کردند. این عمل مخلصانه و میهمان نوازانه، در مجموع، صفای باطن و میهمان نوازی اهالی مریانج را می رساند.

و اما در گذشته در شهر مریانج زیارتگاه هایی نیز وجود داشته که در ایام محرم پذیرای گردشگرانی از شهرهای مختلف بوده است.

علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان به خبرنگار شبستان گفت: شهر مریانج از دیرباز تاکنون در ایام محرم آیین های سوگواری پرشوری را برگزار کرده است.
 

وی افزود: هرساله در دهه اول محرم این شهر به یکی از آیین های سنتی خود از جمله تعزیه پرداخته است که گردشگران بسیاری را به خود جلب و جذب کرده است.
 

وی با بیان اینکه تعزیه مریانج ثبت ملی می شود، تصریح کرد: ترویج و گسترش آئین سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) در بین تمامی نسل ها، حفظ واقعه تاریخی و راه اندازی تورهای گردشگری از تعزیه خوانی از جمله اقدمات این مهم است.
 

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان اظهار داشت: معرفی محرم به گردشگران خارجی منجر به آشنایی سایر کشورها با آیین‌های اسلام می‌شود و این موضوع باید مورد توجه فعالان گردشگری قرار گیرد تا گردشگران متعدد با هدف در این مراسم وارد کشور شوند.
 

ایزدی خاطرنشان کرد: کشور ما ایران اسلامی با برخورداری از آثار بجای مانده از میراث چند هزار ساله تمدن کهن بشری و جاذبه های منجر به فرد تاریخی، فرهنگی و طبیعی سالانه باعث تردد بی شماره گردشگران داخلی و خارجی است و این قابلیت از جهات مختلف مورد توجه قرار می‌گیرد.
 

وی گفت: بدون تردید نقش مهم صنعت گردشگری در توسعه پایدار و عبور از بحران های مالی، سیاسی و اقتصادی در هر کشوری مورد توجه است.
 

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ابراز داشت: بنابراین در ایام محرم تور گردشگری در راستای بازدید از تعزیه مریانج صورت می گیرد.
 

پایان پیام/