به گزارش خبرنگارشبستان، کامران فانی،عضوهیئت علمی دایرهالمعارف بزرگ اسلامی در نشست خبری کتاب درعصر جهانیشدن که به مناسبت دومین روزهفته کتاب در پژوهشگاه فرهنگ و هنروارتباطات برگزار شد، عنوان کرد: وضعیت کتاب درایران و جهان امروز و بحرانی که در حوزه نشر وجود دارد سبب شده است تا نگاه کلیتری به این مقوله داشته باشم.
وی افزود: بحران کتاب در ایران تحت تأثیر بحران جهانی است و اگر میخواهیم دید خوبی نسبت به مشکلات خودمان در این زمینه داشته باشیم باید با افق گستردهتری به ماجرا نگاه کنیم.
وی درادامه با طرح این سؤال که جهانیشدن چیست، عنوان کرد: این مفهوم یک اصطلاح جدید است که حدود 30 تا 40 سال از عمر آن میگذرد و به دو صورت لازم و متعدی به صورت جهانیکردن و جهانیشدن به کار می رود.
فانی سپس گفت: جهان یعنی دنیای شناختهشده و برای خیلی ها این مفهوم تنها به محدوده روستا و ایالت و ولایتی که در آن زندگی میکنند، محدود میشود اما درطی سیر تمدن بشری مفهوم جهان گستردهتر شده است و هرچه بر دامنه دانستنیهای انسان افزوده شود مفهوم جهان نیزازدیدگاه او فراتر میرود.
وی در ادامه با بیان اینکه از زمانی که کتابت اختراع شد دنیا ازماقبل تاریخ به دوره تاریخی رسیده است ،عنوان کرد: کتابت باعث شد تا انسان دانستههای خود را ثبت کند و به نسلهای بعد از خود منتقل نماید و به این ترتیب کتاب بستر جهانیشدن را برای نخستین بار برای انسان فراهم کرد و بنیاد جهانیشدن را فراهم آورد.
وی با اشاره به اینکه اصطلاح جهانیشدن مفهومی بسیار دقیق است که اگرعمیق به آن بنگریم معنی آن به هزاران سال قبل برمیگردد؛ این مفهوم تعاریف مختلفی دارد که یک تعریف آن این است که جهانیشدن فرآیند پیچیدهای است که ملتها و دولتها را به یکدیگر متصل میکنند وبا پیشرفت اطلاعات و سهولت ارتباطات و همچنین افزایش نهادهایی که به سرشت ملیت تأکید دارد، می افزاید.
عضو هیئت علمی دایرهالمعارف بزرگ اسلامی خاطرنشان کرد: درگذشته سرعت ارتباطات بسیاراندک بود اما امروز با توجه به فرآیند پیشرفت علم این سرعت بسیارسریعترو فزایندهتراست و اگرما قبول کنیم سرنوشت بشریک سرنوشت مشترک است و این مسئله رابطه بین ملتها را سختترمیکند و ما درنتیجه این اندیشه به این تفکرمیرسیم که برای تسهیل زندگی باید اقتصاد جهانی و بسیاری از مسایل مشترک جهانی داشته باشیم.
وی با تأکید بر این نکته که از قدیم چیزهایی مانند ادبیات و کتاب جهانی شده بود، عنوان کرد: ما نمیتوانیم مدعی شویم که هومر یا فردوسی متعلق به یک ملیت خاص هستند، اینها افرادی هستند که متعلق به همه کشورهای جهان میباشند و این نگاه، نگاهی جهانی است.
فانی با اشاره به اینکه تبادل فرهنگ و معارف چه به صورت چاپی و چه به صورت دیگر باشد قابلیت این را دارد که فراتر از یک حوزه خاص شود، عنوان کرد: امروزه کتاب دو چهره دارد، چهره نخست آن به عنوان یک کالای کاملا مادی مطرح میشود که باید تابع قوانین اقتصادی باشد و در این نگاه کتاب با کالاهای تجاری فرقی نمیکند اما یک اندیشه معنوی نیزدرمورد کتاب وجود دارد که سبب میشود از آن به عنوان یک کالای فرهنگی یاد کنیم. دراین نگاه ناشر نمیتواند نگاه صرفا مادی به مقوله کتاب داشته باشد و اگرچه این مسئله درست میباشد اما مشکلاتی را نیز سبب میشود.
وی درادامه اظهارکرد:کتابی که امروزبرمفهوم آن تاکید دارم کتابی با فرم کاغذی وچاپی است، موارد دیگر از نوع کتابهای الکترونیکی صرفا جنبه اطلاعرسانی دارد. دررابطه سنتی کتاب با انسان یک نوع رابطه بیولوژیک برقرار میشود چرا که کتاب یک موجود زنده است که از گیاه که یک موجود زنده است، به وجود می آید و از آنجایی که اساس همه موجودات زنده برکربن میباشد این حیات دروجود کتاب همچنان ادامه دارد اما کتابهای نوع الکترونیکی از جنس سلیسیم میباشد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: بحران فعلی کتاب در ایران رقبای کتاب مانند تلویزیون و رادیو هستند و برخی این نگاه را دارند که هر گاه یک چیز جدید بیاید باید فرم قدیمی آن دور ریخته شود اما این نوع نگاهها و بحرانها کوتاهمدت میباشند وما باید نسخههای چاپی کتاب را برتر از نسخههای غیرچاپی آن بدانیم.
وی در پایان عنوان کرد: کتاب برای انسان درکنارآنکه دانایی بار بیاورد و جنبه خودآموزی دارد وسیلهای است برای لذتبخشیدن به زندگی انسان و انسانها با مطالعه کتاب میتوانند احساس رضایت و لذت بیشتری از زندگی داشته باشند.
در پایان این مراسم، از لوح فشرده 120 اثر پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات حاوی فصلنامه، خبرنامه، گزارش، معرفی پژوهشکدهها و غیره رونمایی شد.
پایان پیام/
نظر شما