محمد اسحاقی، معاون برنامه‌ریزی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست مشترک مسئولان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و مدیران با بیان اینکه بسیاری از کشورها در حالت عدم تعادل جمعیتی قرار دارند، گفت: ساختار کلی جمعیت همانند اعضای بدن است که باید بین تمام بخش‌ها، یک حالت تعادل و توازن وجود داشته باشد و نمی‌توان یک وسعت جمعیتی ثابت را فرض کرد.
وی اظهار کرد:مهمترین نکته برای افزایش جمعیت فرهنگ سازی و آشنا کردن مردم با تبعات دیر فرزند آوردن است.
اسحاقی تصریح کرد: هدف سیاست‌های جمعیتی در کشورهای مختلف این است که بتوانند ساختار کلی جمعیت را متعادل و پویا کنند که برای این کار نیازمند مطالعات مداوم است.
وی با بیان اینکه طرح کاهش جمعیت به عنوان تنظیم خانواده بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در برنامه اول توسعه مطرح شد، خاطرنشان کرد: بر اساس این طرح قرار بود نرخ جمعیت 3/3 سال1367 تا سال 90 به 3/2 درصد کاهش یابد، این در حالی است که نرخ جمعیت در سال گذشته به 7/1 درصد رسیده بود.
معاون برنامه‌ریزی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: از ابتدای دهه 70 صاحب‌نظران جمعیتی با ابراز نگرانی بررسی و تجدیدنظر در سیاست‌های جمعیتی را خواستار شدند ولی با این وجود مورد بی‌توجهی مسئولان قرار گرفت.
وی اظهار کرد: جمعیت هر جامعه‌ای از دو مرحله گذار جمعیت اول و گذار جمعیت دوم عبور می‌کند. گذار جمعیت اول کنترل جمعیت بدون دخالت دولت‌ها و مسئولان است و گذار جمعیت دوم تعادل طبیعی جمعیت است که با دخالت دولت صورت می‌گیرد.
اسحاقی با اشاره به مهمترین چالش‌های گذار جمعیتی دوم تصریح کرد: چالش جمعیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی مهمترین چاش‌های گذار دوم جمعیتی است که کشور ما نیز در حال این گذار است.
وی به چالش‌های جمعیتی اشاره کرد و افزود: بحران میزان باروری و تجدید نسل، کاهش حجم جمعیت ملی، بحران کاهش نیروی در سن کار، بحران سالمندی جمعیت، افزایش مهاجرت‌های بین‌المللی و تغییرات هویتی و فرهنگی مهمترین چالش‌های جمعیتی کشور ما است.
عوامل مستقیم و غیرمستقیم در کاهش جمعیت
معاون برنامه‌ریزی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی اشتغال، تأخیر در سن ازدواج، تحصیلات، فاصله موالید کم، استفاده از وسایل تنظیم خانواده، سقط عمدی (14 درصد در کاهش جمعیت نقش دارد) نازایی اولیه و شاخص ازدواج را از جمله عوامل مستقیم و غیرمستقیم در کاهش جمعیت برشمرد.
وی به عوامل کاهش سریع میزان باروری و رسیدن آن به 7/1 بچه برای مادر اشاره کرد و افزود: دخالت و تشویق دولت، افزایش باسوادی زنان، افزایش سن ازدواج، گرایش زنان به تحصیلات و آموزش عالی، کاهش فاصله طبقاتی، تغییر در کارکردهای خانواده، توسعه اقتصادی و کاهش صله رحم از عوامل کاهش سریع میزان باروری است.
به گفته اسحاقی، در بین کشورهای اسلامی ایران رتبه اول کاهش نرخ جمعیت را داشته است.
معاون برنامه‌ریزی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: بر اساس مطالعه سازمان ملل، نرخ جمعیت ایران در سال 1420 باید به 96/1 افزایش یابد که در این صورت جمعیت ما به 94 میلیون نفر خواهد رسید و 20 درصد جمعیت هم به بالای 60 سال می رسند و در سال 1460 جمعیت ما یکصد و یک میلیون نفر خواهد شد که در این صورت 30 درصد جمعیت به بالای 60 سال سالمندی می‌رسند، این در حالی است که هم‌اکنون نرخ جمعیت ما 7/1 درصد است.
اسحاقی با بیان اینکه سیاست‌های جمعیتی در دهه‌های آتی مشخص می‌شود، افزود: به زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جمعیتی باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد و داشتن سیاست‌های تشویقی و فرزندآوری جزء لوازم ضروری است.
وی با بیان اینکه بر اساس سرشماری سال 90 میزان شهرنشینی در کشور 71 درصد افزایش داشته است، تصریح کرد: بعد خانوار در سال 1355 بالای پنج نفر بود هم‌اکنون به 5/3 رسیده است.
وی اظهار کرد: تراکم نسبی جمعیت ایران در سال 85 در هر کیلومتر 43 نفر و در سال 90، 46 نفر رسیده است و همچنین 85 درصد بالای 10 سال کشور نیز باسواد هستند.
به گفته اسحاقی، میزان بودجه تنظیم خانواده از سال 79 تا 91 بین دو میلیارد ریال تا 230 میلیارد ریال بوده است.ل حاضر در مرحله پنجره جمعیتی قرار داریم و تا ۳۰ –۲۰ سال آینده فرصت داریم از این وضع به بهترین نحو استفاده کنیم، البته در حال حاضر نیز ۵۰ درصد از ازدواج‌ها در سنین ازدواج بهنگام صورت می‌گیرد.
نشست مشترک مسئولان دبیرخانه شورای عالی انقلاب و مدیران 15 مهر در دبیرخانه شورا برگزار شد.
پایان پیام/
نظر شما