به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام والمسلمین میرمعزی، رییس انجمن اقتصاد حوزه علمیه در نشست "اقتصاد اسلامی از منظر قرآن" گفت: مفهوم رفاه و عدالت در مکاتب مختلف بیان می‌شود اما هر کدام به معنای خاص خود است و این اشتراک لفظ نباید باعث گمراه شدن مخاطب شود. به عبارت دیگر مفهوم رفاه و عدالت در مکتب اقتصادی اسلامی و نظام سرمایه‌داری دو مطلب متفاوت با همدیگر هستند.
وی افزود: تفاوت مکاتب اقتصادی در سه بحث اهداف، رشد اقتصادی و اولویت‌ها است. در مکاتب اسلامی ما رفاه را به معنای ساده زیستی و آرامش و غنائم تعریف می‌کنیم در حالی که در مکاتب غربی رفاه یعنی بهره بردن هرچه بیشتر از منابع و امکانات مادی. بر اساس مبانی غربی لذت‌ها در امور مادی خلاصه می‌شوند.
حجت الاسلام میرمعزی تصریح کرد: در مکاتب غربی لذت به استفاده بیشتر از خدمات و کالا خلاصه می شود و این امر، یعنی مصرف‌گرایی حاصل نظام اقتصادی است و از این رو نظام اقتصادی در غرب در صدر سایر نظام‌ها قرار می‌گیرد و نظام فرهنگی، نظام سیاسی و نظاک اجتماعی تابع نظام اقتصادی هستند.
این پزوهشگر حوزه اقتصاد بیان کرد: نظام‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی باید به گونه‌ای عل کنند که زمینه رشد و فعالیت بیشتر نظام اقتصادی را فراهم کنند. بر این اساس اولویت‌های هر نظام مشخص می‌شود که در هنگام شرایط خاص، بقیه ارزش‌ها و مولفه‌ها باید فدای اولویت‌های نظام‌اقتصادی شوند.
وی عنوان کرد: در زبان انگلیسی به کالا با لفظ good تعبیر می‌شود و خود این امر نشان‌دهنده نوع نگاه مکاتب غربی به مصرف‌گرایی است. در نظام اسلامی اینگونه نیست که ما برای رسیدن به هدف به هر وسیله‌ای دست بزنیم. در اوایل انقلاب شخصی اموالی را دزدی می‌کرد و به فقرا می‌داد!
حجت الاسلام میرمعزی ابراز کرد: در نظام غربی فایده‌گرایی مبتنی بر لذت‌گرایی است و منظور از لذت هم فقط لذت‌های مادی است. ملاک این لذت‌ها هم اشخاص هستند و بدینگونه ارزش‌ها نزد آنها نسبی می‌شود. در این دیدگاه لذت یک شخص عبارت است از استفاده بیشتر از امکانات و مادیات و رنج کمتر و لذت جامعه هم این است که افراد بیشترین بهره را در استفاده از منابع مادی داشته باشند.
وی گفت: بنابر همین اولویت داشتن نظام اقتصادی در غرب است که وقتی کارکرد نظام اقتصادی با مشکل مواجه شود، همه چیز به هم می‌ریزد. در مکتب فایده‌گرایی، عدالت هم معنای خود را از دست می‌دهد. در این سیستم عدالت یعنی اینکه در جامعه لذت در سایه مصرف خدمات و کالا ایجاد شود و مهم نیست که این لذت را چه کسی مصرف کند.
حجت‌الاسلام میرمعزی بیان کرد: در این مکتب مهم این است که لذت در جامعه ایجاد شود و مهم نیست که آن لذت را فقیر می برد یا غنی. اما در مکتب اسلامی عدالت یعنی هر چیزی را در جای خود قرار دهیم و حق هرکسی را به خودش بدهیم.
مدیر انجمن اقتصادی حوزه علمیه تاکید کرد: عدالت اقتصادی زیرمجموعه عدالت اجتماعی است و عبارت است از دادن حق هر کس از منابع و امکانات مالی. اما این سوال ایجاد می‌شود که چه کسی این حق را برای انسان تعریف می‌کند؟ بر اساس دیدگاه اسلامی این خداوند است که بیان می‌دارد هر انسانی در جامعه چه حق و حقوقی دارد.
این نویسنده یادآور شد: خداوند متعال مالک همه چیز است و انسان را به عنوان جانشین و خلیفه خود در زمین آفرید و از طرفی همه منابع مالی در دست انسان به ودیعه و امانت است و خداوند متعال مالک حقیقی آن است. بر اساس این سه مقدمه خداوند متعال تنها منبعی است که می‌تواند حق و حقوق انسان را مشخص کند.
وی با اشاره به آیه 25 سوره حدید خاطرنشان کرد: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ : به راستى [ما] پیامبران خود را با دلایل آشکار روانه کردیم و با آنها کتاب و ترازو را فرود آوردیم تا مردم به انصاف برخیزند». در اسلام عدالت از آن جهت برای انسان مطلوب است که مقدمه‌ای برای نزدیک شدن به خداوند متعال است و سعادت در قرب الهی است. بنابراین خوش‌بخترین و سعادتمندترین انسان، حضرت رسول اکرم(ص) است و ه کس به خداوند متعال نزدیک‌تر باشد سعادتمندتر است.
شایان ذکر است، نشست اقتصاد از نگاه قرآن دوشنبه، 15 آبان در سازمان فعالیت های قرآنی دانشجویان برگزار شد.
پایان پیام/
نظر شما