پرچم و نماد جمهوری اسلامی ایران چطور طراحی شد؟

پرچم هر کشوری نماد اعتقادات و باورهای ملت آن کشور است.بدستور امام راحل قرار شدنماد جمهوری اسلامی و پرچم آن از نشانه های طاغوتی پاک شود، اینچنین شد که دکتر ندیمی دست به کار شد وحاصل کارش توسط حضرت امام تنفیذ شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان؛پرچم هر کشوری نماد اعتقادات و باورهای ملت آن کشور است. پس از انقلاب اسلامی ایران و به دستور امام امت تصمیم بر آن شد تا نمادهای طاغوتی برچیده شده و نمادهای اسلامی و شیعی جایگزین آن شود و یکی از مهم‌ترین تغییرات در همین راستا در پرچم کشور صورت گرفت.

امام خمینی (ره) در 10 اسفند سال 57 خواستار تغییر نشان کشور یعنی شیر و خورشید شدند و اعلام کردند: ما یک مملکت محمدی ایجاد می‌کنیم. بیرق ایران نباید بیرق شاهنشاهی باشد، آرم‌های ایران نباید آرم‌های شاهنشاهی باشد، باید آرم‌های اسلامی باشد. از همه وزارتخانه‌ها، از همه ادارات، باید این شیر و خورشید منحوس قطع بشود، علم اسلام باید باشد. آثار طاغوت باید برود. اینها آثار طاغوت است؛ این تاج آثار طاغوت است؛ آثار اسلام باید باشد. (صحیفه امام، ج 6، ص 275) پس از آن با فراخوان سراسری دولت وقت طراحی نشان جدید آغاز می‌شود و طرح‌های بسیاری به دفتر نخست‌وزیری می‌رود و آرم کنونی جمهوری اسلامی با طراحی حمید ندیمی مورد قبول می‌افتد.

پس از شنیدن سخن امام، ندیمی با عشق و علاقه شروع به اتودزنی طرح می‌کند و طرح آماده شده را به دفتر امام امام در قم ارسال می‌کند. هر چند که ابتدا در مسابقه‌ای که برای طرح آرم جمهوری اسلامی برگزار شد، آرم دیگری به تصویب و در نهایت به چاپ بر روی اسکناس‌های آن دوران رسید، اما دیری نمی‌گذرد که شبی آقای هاشمی رفسنجانی با دکتر ندیمی تماس می‌گیرند و خبر از تنفیذ آرم توسط امام (در 19 اردیبهشت 1359) می‌دهند و از آقای ندیمی می‌خواهند تا بر روی طرح پرچم هم کار بکنند.

این نشان در درون خود معانی زیادی را جای داده و سادگی و ظرفیت ویژه‌ای که برای دربرگیری معانی متعدد دارد. طراح این نماد خود در تبیین مفاهیم اثرش در مصاحبه‌ای با مجله پاسدار اسلام در سال 1362 می‌گوید: علاقه داشتم برای جهان اسلام یک نشان درست کنم. وقتی حضرت امام (ره) فرمودند که نشان شیر و خورشید باید عوض شود و کشور به نشان جدیدی نیازمند است، به صورت جدی ایده‌ام را پی‌گیری کردم و به مرور سیاه‌مشق‌های قبلی پرداختم. در این نماد سه رکن اساسی حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن وجود دارد یعنی کتاب، ترازو و آهن و یا به عبارت قرآنی کتاب، میزان و حدید.

جزء قائم میانی، در ترکیب با شکل تشدید که در خط فارسی و عربی نشنه شدت است شمشیر را تداعی می‌کند، قائم و ایستاده که خود نماد و قدرت و استحکام و ایستادگی است و این برداشتی تعبیری از کلمه حدید است در کتاب الله (... انزلنا الحدید فیه باس شدید) و ترکیب کاملا متقارن شکل بیانی از حالت تعادل و توازن که این نیز برداشتی تعبیری است از کلمه میزان در کتاب خدا. والسماء رفعها و وضع المیزان.

پنج جزء تشکیل‌دهنده علامت که اگر به پنج اصل پایه دین برگردد اصل توحید را در حکم عمود و ساقه اصلی در میان دارند، گذشته از آنکه در ترکیب کلی خویش کلمه الله را بیان می‌کنند و عصاره‌ای از کلمه توحید یعنی لا اله الا الله را نیز در دستور خود مستتر دارند. خطوط هلالی‌های طرح که در یک دایره محاط است با تداعی نصف‌النهارهای کره جهانی بودن دعوت اسلام را تجسم می‌بخشند. کلمه الله به صورت کروی طراحی شده تا نشان‌دهنده پیام جهانی آن باشد. هلالی‌های تعبیه شده در این آرم از نقش مبارکی ریشه می‌گیرد که حضرت رسول (ص) بارها با شمشیر مبارک‌شان به عنوان امضا بر روی شن‌ها ترسیم کرده‌اند اما پس از آن وی پرچم را نیز طراحی نمود.

ندیمی در توضیح این طرحش نیز بیان می‌دارد: این پرچم به امید دادن به دست حکومت امام زمان (عج) طراحی شد. رنگ‌های سبز و سفید و سرخ، علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار الله اکبر همگی از ارگانی هستند که در قانون اساسی برای پرچم ایران در نظر گرفته شده‌اند.

دکتر ندیمی از شعار بودن الله اکبر، تکرار را اقتباس می‌کند. این شعار یازده بار در رنگ سرخ و یازده بار در رنگ سبز یعنی بیست و دو بار تکرار می‌شود و این اشاره‌ای است به بیست و دوم بهمن 57.

قالب راست گوشه خط نوشته الله اکبر یادی است از کوبندگی این شعار و این همان خطی است (خط بنایی) که شعار الله اکبر را بر بلندای اذان و بر گنبدها و مناره‌های الله اکبر در مساجد اسلامی نقش می‌کرده و اکنون بر بلندای پرچم ایران نشسته است. کلمه قرمز الله منقوش بر پرچم جمهوری اسلامی بیانگر مبدأ و منت‌های آفرینش است الی الله المصیر و هدف و غایت حکومت اسلامی را نشان می‌دهد.

دکتر ندیمی، استاد معماری دانشگاه شهید بهشتی و استاد درس نظریه و روش‌های طراحی است. او دارای مدرک دکترای مهندسی معماری از انگلستان است.

وی با اینکه چنین اثر ماندگاری را از خود به جای گذاشته است اما علاقه‌ای به شهرت ندارد و اعتقاد دارد: افراد فانی را به مسایل باقی و متصل نکنید. اکرام دارم خودم را به این مسایل سنجاق کنم. مردم چهره مرا نبینند خیلی بهتر است. این پرچم مقدس است. اگر فردا ضد انقلاب شدم چه؟ پس کاری به من نداشته باشید.

دکتر ندیمی یک بار از نزدیک با امام ملاقات داشته است و شرح این دیدار از زبان وی این‌چنین است: به انگیزه آرم نرفتم. چند سال بعد به حسینیه جماران رفتم تا ایشان عقد من و همسرم را بخوانند.

منبع:هفته نامه صبح صادق

پایان پیام/

کد خبر 18785

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha