همزیستی ادیان در هند؛ وقتی سیک‌ها و هندوها در ساخت مسجد مشارکت می‌کنند

در روستایی کوچک در ایالت پنجاب هند، جلوه‌ای الهام‌بخش از همزیستی ادیان شکل گرفته است؛ جایی که خانواده‌هایی از پیروان آیین سیک و هندو، برای ساخت مسجدی به یاری مسلمانان شتافته‌اند. روایتی انسانی که بار دیگر نشان می‌دهد همزیستی مسالمت‌آمیز، ریشه‌ای عمیق در تاریخ و فرهنگ شبه‌قاره دارد.

به گزارش خبرگزاری شبستان، روزنامه تایمز آو ایندیا در گزارشی تأثیرگذار که توجه بسیاری را به خود جلب کرده است؛ به روستای «جکهوالی» در منطقه فاتح‌گره صاحب ایالت پنجاب پرداخت، جایی که پیروان ادیان مختلف سال‌هاست در کنار یکدیگر با احترام و همکاری زندگی می‌کنند.

در این روستا، مسلمانان تاکنون برای اقامه نماز مجبور بودند به روستای مجاور بروند؛ چرا که مسجدی در محل زندگی‌شان وجود نداشت. اما این وضعیت با اقدامی انسانی و کم‌نظیر در حال تغییر است.

«بی‌بی راجیندر کائور»، بانوی سالخورده سیک، زمینی را برای ساخت مسجد اهدا کرده و هم‌زمان خانواده‌هایی از جامعه سیک و هندو نیز با کمک‌های مالی و پشتیبانی‌های مختلف، در کنار همسایگان مسلمان خود ایستاده‌اند. عملیات ساخت مسجد نیز آغاز شده است.

«اجیب سینگ» رئیس سابق شورای روستا سارپانچ که عضو حزب حاکم هند (BJP) است، در گفت‌وگو با تایمز آو ایندیا تأکید می‌کند: وقتی معبد ساخته شد، مسلمانان و سیک‌ها کمک کردند و زمانی که گوردوارا ساخته شد، هندوها و مسلمانان در کنار هم بودند. این شیوه زندگی ماست؛ تا آخرین آجر، کنار هم می‌مانیم.

بی‌بی راجیندر کائور نیز در توضیح اقدام خود با سادگی و صداقت می‌گوید: ما خوشحال می‌شویم وقتی می‌بینیم دوستان مسلمان‌مان خوشحال هستند.

این روایت تنها یک نمونه از ده‌ها نمونه همزیستی دینی در هند است؛ نمونه‌هایی که در سایه هیاهوی اختلافات مذهبی کمتر دیده می‌شوند، اما ریشه‌ای عمیق در تاریخ این سرزمین دارند.

در طول تاریخ، همکاری میان پیروان ادیان مختلف بارها تکرار شده است. از حمایت فرمانروایان مسلمان از معابد هندو گرفته تا همراهی پادشاهان هندو در ساخت و نگهداری مساجد. حتی در جریان قیام بزرگ سال ۱۸۵۷ علیه استعمار بریتانیا، اتحاد هندوها و مسلمانان در بسیاری از مناطق به‌روشنی دیده می‌شد.

نمونه‌ای روشن از این همزیستی را می‌توان در سیاست‌های مذهبی امپراتوران مغول در منطقه «ورنداوان–ماتورا» مشاهده کرد؛ منطقه‌ای مقدس برای هندوها که در نزدیکی مراکز اصلی قدرت مغولان یعنی دهلی و آگرا قرار داشت.

 اسناد تاریخی که در مؤسسه پژوهشی ورنداوان نگهداری می‌شود و توسط پژوهشگرانی چون «تاراپادا موکرجی» و «عرفان حبیب» بررسی شده، نشان می‌دهد اکبرشاه، جهانگیر و شاه‌جهان نه‌تنها به معابد این منطقه آسیب نرساندند، بلکه از آن‌ها حمایت مالی و اداری نیز کردند.

بر اساس این اسناد، اکبرشاه در سال ۱۵۹۸ فرمان‌هایی برای گسترش و تثبیت کمک‌ها به معابد صادر کرد. جهانگیر این روند را ادامه داد و حتی زمین‌هایی را برای خدمت‌گزاران معابد اختصاص داد. او همچنین در سال ۱۶۲۰ از معابد ورنداوان بازدید کرد. در مواردی که روحانیان هندو با مشکلاتی مانند قطع آب، مالیات‌های ناعادلانه یا مصادره زمین روبه‌رو می‌شدند، حکومت مغول به شکایات آن‌ها رسیدگی می‌کرد.

حتی اختلافات داخلی میان متولیان معابد نیز گاه با داوری حاکمان وقت حل‌وفصل می‌شد؛ امری که نشان می‌دهد اعتماد متقابلی میان حاکمان و جامعه مذهبی وجود داشته است.

در دوره‌های بعد نیز نواب‌های اوده از معابد آیودیا حمایت کردند و زمین‌هایی برای ساخت یا مرمت آن‌ها اختصاص دادند. در مقابل، برخی پادشاهان هندو نیز چنین رویکردی داشتند؛ چنان‌که «شیواجی»، حاکم مشهور، دستور ساخت مسجدی در یکی از مناطق مهم صادر کرد.

مرور این نمونه‌ها نشان می‌دهد که همزیستی دینی نه یک استثنا، بلکه بخشی از سنت تاریخی شبه‌قاره هند است؛ سنتی که امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازخوانی و احیاست. آموزه‌های بزرگان و رهبران معنوی این سرزمین همواره بر همدلی، احترام متقابل و همکاری میان ادیان تأکید داشته‌اند؛ میراثی که همچنان می‌تواند راهگشای آینده باشد.

کد خبر 1858310

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha