خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم- در روزگاری که جهان پر از پیچیدگیهای اخلاقی، بحرانهای هویتی و چالشهای فرهنگی شده و انسان معاصر بیش از هر زمان دیگری در جستوجوی الگوهای قابل اعتماد برای زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی است، بازگشت به سیره و شخصیت انسانهایی که در قله انسانیت ایستادهاند ضرورتی انکارناپذیر به نظر میرسد.
در این میان، نام حضرت فاطمه زهرا سلاماللهعلیها، بانویی که در کوتاهترین عمر، عمیقترین و گستردهترین معارف انسانی را در عرصههای اخلاق، معنویت، خانواده، اجتماع و مبارزه برای عدالت به نمایش گذاشت، همچنان درخشان و الهامبخش است.
شخصیتی که نه تنها در تاریخ اسلام، بلکه در تاریخ بشریت، نمونهای بیبدیل از صبر، مهربانی، ایثار، مسئولیتپذیری، عقلانیت، معنویت عمیق و دفاع از حقیقت به شمار میآید.
زندگی حضرت زهرا(س) عرصهای است که در آن، نقشهای گوناگون یک انسان کامل ـ از دختر و همسر و مادر گرفته تا یک کنشگر فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ـ در بالاترین سطح خود جلوهگر میشود؛ گویی همه فضایل در وجود او جمع شده تا برای همیشه چراغ هدایت مردمان باشد.
اهمیت این سیره، وقتی برجستهتر میشود که بدانیم بسیاری از آسیبها و ناهنجاریهای امروز جامعه بشری ـ از فروپاشی روابط خانوادگی گرفته تا میل بیحد به مصرفگرایی، تنشهای سیاسی، فاصله طبقاتی، بحران معنویت و سردرگمی هویتی ـ تنها با بازگشت به معیارهای اخلاقی و سبک زندگی بزرگانی چون حضرت زهرا(س) قابل درمان است. الگویی که نهتنها زن مسلمان را توانمند و اثرگذار معرفی میکند، بلکه برای مردان و زنان، خانوادهها و حتی مدیران جامعه، نسخهای از رفتار انسانی، منصفانه، عادلانه و خداپسندانه ارائه میدهد.
تبیین جامع ابعاد شخصیتی، اخلاقی و اجتماعی حضرت زهرا(س)
حجتالاسلام ابراهیم امینیمهر، استاد حوزه علمیه تخصصی امیرالمؤمنین(ع) بیرجند، در گفتوگو با خبرنگار شبستان، به تشریح جامع ویژگیهای اخلاقی، عبادی، اجتماعی و سبک زندگی حضرت فاطمه زهرا(سلاماللهعلیها) پرداخت و تأکید کرد: سیره آن حضرت میتواند الگویی کامل و کاربردی برای جامعه امروز، بهویژه در مواجهه با چالشهای اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی باشد.
حجتالاسلام امینیمهر در تبیین مهمترین ویژگیهای اخلاقی حضرت زهرا(س) گفت: حضرت زهرا(س) تمام ویژگیهای اخلاقی برجسته را در بالاترین سطح دارا بودند که صبر و استقامت در برابر مشکلات، از مهمترین آنهاست. حضرت زهرا(س) تمام ویژگیهای اخلاقی برجسته را در بالاترین سطح دارا بودند که صبر و استقامت در برابر مشکلات، از مهمترین آنهاست.
وی بیان کرد: صبر حضرت شامل چند بخش بود. صبر بر مشکلات مادی؛ زندگی ساده، بیآلایش و بدون وابستگی به ظواهر دنیا، صبر بر مصیبتها؛ صبر بر فراق پیامبر(ص) و پایداری در برابر ظلمهای پس از آن، صبر در دفاع از حق؛ استقامت بینظیر در دفاع از ولایت و حریم امامت.
استاد حوزه افزود: این صبر، الگویی برای انسان امروز است تا در برابر مشکلات زندگی و در مسیر دفاع از ارزشها پایدار بماند.
او درباره مهربانی و همدلی حضرت با همسر و فرزندان گفت: حضرت زهرا(س) همسری نمونه، همراه و همدل با امیرالمؤمنین(ع) بودند و در نقش مادری، اوج عطوفت را در کنار تربیت صحیح به نمایش گذاشتند. حضرت زهرا(س) همسری نمونه، همراه و همدل با امیرالمؤمنین(ع) بودند و در نقش مادری، اوج عطوفت را در کنار تربیت صحیح به نمایش گذاشتند.
وی ادامه داد: مهربانی حضرت، به خانواده محدود نمیشد و ایشان همیشه یاور نیازمندان و مردم بودند.
حجت الاسلام امینیمهر همچنین خدمتگزاری حضرت به مردم را وظیفهای الهی توصیف کرد و افزود: ایشان نشان دادند که زن مسلمان میتواند در عین عفت و کرامت، در عرصههای علمی، اجتماعی و سیاسی نیز فعال و اثرگذار باشد. زندگی حضرت ترکیبی از عبادت، خانوادهداری، مسئولیتپذیری اجتماعی و دفاع از حقیقت بود.
عبادت و ارتباط عمیق حضرت زهرا(س) با خدا؛ الگوی معنوی برای انسان معاصر
حجتالاسلام امینیمهر نگاه حضرت زهرا(س) به عبادت را بسیار عمیق و اصیل خواند و گفت: حضرت با وجود مسئولیتهای فراوان خانوادگی و اجتماعی، عبادت را همواره در اولویت قرار میدادند.
او افزود: شبزندهداری و مناجات بخشی دائمی از زندگی ایشان بود. آنقدر نماز میخواندند که پاهایشان ورم میکرد.
به گفته این استاد حوزه، انس حضرت زهرا(س) با قرآن نیز مثالزدنی بود و به اندازهای که در حدیثی فرمودند: من از دنیا تلاوت قرآن را دوست دارم. انس حضرت زهرا(س) با قرآن نیز مثالزدنی بود و به اندازهای که در حدیثی فرمودند: من از دنیا تلاوت قرآن را دوست دارم.
وی تأکید کرد: این سیره برای جامعه امروز پیامی مهم دارد؛ اینکه در میان مشغلههای زندگی، معنویت و ارتباط با خدا فراموش نشود، زیرا آرامش حقیقی در همین ارتباط نهفته است.
جلوههای گسترده ایثار و فداکاری در زندگی حضرت زهرا(س)
حجت الاسلام امینیمهر ایثار و فداکاری حضرت را یک اصل فراگیر در تمام ابعاد زندگی ایشان دانست و گفت: این ایثار در چهار محور اساسی جلوهگر شده است.
وی ادامه داد: اول؛ ایثار در مسیر الهی و دفاع از اسلام است، حضرت زهرا(س) از کودکی در کنار پیامبر(ص) در سختترین شرایط همچون شعب ابیطالب حضور داشتند و در تبلیغ و تثبیت دین نقش مهمی ایفا کردند.
استاد حوزه در ادامه عنوان کرد: دوم؛ ایثار در زندگی خانوادگی است، ایشان در کنار امام علی(ع) نمونهای از همکاری، همسرداری و مدیریت خانه همراه با فداکاری بودند و حتی در روایات آمده که غذای افطار خود را در سه شب متوالی به فقیر، یتیم و اسیر بخشیدند.
استاد حوزه گفت:حضرت زهرا(س) با وجود امکانات محدود، همواره به نیازمندان کمک میکردند. نمونه بارز آن بخشیدن لباس عروسی خود به یک فقیر است. حضرت زهرا(س) با وجود امکانات محدود، همواره به نیازمندان کمک میکردند. نمونه بارز آن بخشیدن لباس عروسی خود به یک فقیر است.
وی اضافه کرد: حضرت پس از رحلت پیامبر(ص)، با خطبههای تاریخی خود در مسجد مدینه، از حق امام علی(ع) دفاع کردند و آسیبهای جسمی و روحی بسیاری را تحمل نمودند. خطبه فدکیه سندی مهم در دفاع از حقوق اقتصادی زنان و حق امامت است.
تربیت نسل الهی، جایگاه اجتماعی زن، و پیامهای سبک زندگی حضرت برای عصر حاضر
حجتالاسلام امینیمهر درباره نقش تربیتی حضرت زهرا(س) گفت: ایشان با وجود امکانات بسیار محدود، بهترین فرزندان تاریخ را تربیت کردند؛ تربیتی بر اساس دستورات الهی.
او افزود: حضرت از کودکی قرآن و معارف الهی را با زبان کودکانه به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) آموزش میدادند. کودکان در فضای آکنده از عبادت و نور معنویت رشد کردند.
این استاد حوزه درباره جایگاه حضرت در دفاع از حقوق زنان نیز گفت: حضرت زهرا(س) ثابت کردند که زن میتواند در اوج عبادت، دانش، اخلاق، خانوادهداری، فعالیت اجتماعی و مبارزه سیاسی قرار گیرد. حضرت زهرا(س) ثابت کردند که زن میتواند در اوج عبادت، دانش، اخلاق، خانوادهداری، فعالیت اجتماعی و مبارزه سیاسی قرار گیرد. با خطبه فدکیه، حق مالکیت و ارث خود را با استدلالهای قرآنی مطالبه کردند که این حرکت، دفاعی بزرگ از حقوق اقتصادی و اجتماعی زنان بود.
او همچنین به سادهزیستی حضرت اشاره کرد و گفت: حضرت زهرا(س) با وجود درآمد قابلتوجه، سبک زندگی بسیار سادهای داشتند. این پیام مهمی برای جامعه مصرفگرای امروز است.
وی تأکید کرد: ارزش انسان نه به دارایی، بلکه به کرامت و عمل صالح است و مسئولان و مردم باید سادهزیستی حضرت را الگوی خود قرار دهند.
حجتالاسلام امینیمهر در ادامه به شباهتها و تفاوتهای اجتماعی عصر حضرت زهرا(س) و زمان حاضر پرداخت و گفت: شباهتها شامل مبارزه با بیعدالتی و تبعیض، تهاجم فرهنگی، شکاف طبقاتی و افزایش فقر، جنگ قدرت و جریانات سیاسی و تلاش برای حفظ هویت دینی است.
استاد حوزه ادامه داد: تفاوتها می توان به نقش گسترده رسانهها و فضای مجازی، افزایش آگاهی عمومی و چالش اطلاعات نادرست، وجود ساختارها و نهادهای حقوقی در جهان امروز اشاره کرد.
او گفت: حضرت زهرا(س) با اولویت دادن به مبارزه با بیعدالتی، تربیت نسل و پاسداشت کرامت انسانی، الگویی هوشمندانه برای مواجهه با چالشهای امروز هستند؛ به شرط آنکه با فهم شرایط زمانه، درست الگوگیری شود.
نظر شما