به گزارش خبرگزاری شبستان در استان قم، حجتالاسلام والمسلمین دکتر حامد رفعتی صبح امروز در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه و خبرنگاران در محل نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قم برگزار شد، با بیان اینکه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، متکفل و متولی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور است، گفت: طبیعتاً تمام فعالیتهای ما ناظر به عرصه فراسوی مرزها است و کنشگریها، فعالیتها و طراحیهای ما همه برای عرصه بینالملل تنظیم شده و کارکرد و خروجیاش در آنجاست. فعالیتهایی هم که در حوزه داخل داریم با همین رویکرد تعریف میشود.
سازمان فرهنگ، متولی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی
وی افزود: یکی از انواع دیپلماسی که اکنون دنیا روی آن سرمایهگذاری راهبردی میکند، دیپلماسی عمومی است. دیپلماسی عمومی به جای تمرکز بر روی بازیگران رسمی و دولتی، روی کنشگران مردمی و نهادهای مستقل مدنی تمرکز و سرمایهگذاری میکند و این نهادهای مدنی و مردم، بالطبع بعداً در تصمیم سیاستگذاران کلان تأثیرگذار خواهند بود.
حجتالاسلام رفعتی ادامه داد: خیلی از کشورها هم اکنون به صورت فعال از دیپلماسی عمومی استفاده میکنند. ایالات متحده یکی از کشورهایی است که به شدت از حوزه دیپلماسی عمومی برای جلب منافع خودش استفاده میکند؛ نقش هالیوود در تحصیل قدرت نرم و منافع آمریکا، نقشی انکارناپذیر است. فرانسه و سایر کشورهای اروپایی نیز از این ظرفیت استفاده میکنند. در کشورهای شرقی هم به همین صورت است؛ هند از صنعت رسانهای و هنری خود و کشورهای دیگر نیز به همین صورت از انواع و اقسام شاخههای دیپلماسی عمومی برای پیشبرد اهداف ژئوکالچر خود استفاده میکنند. در این راستا، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی به دنبال تامین منافع ملت ایران است و یک مهمترین ماموریتهای فعلی آن بهبود تصویر ایران اسلامی در خارج از کشور است.
ثمره دیپلماسی فرهنگی در آزمون جنگ ۱۲ روزه نمایان شد
وی تصریح کرد: الحمدلله در سالهای گذشته از بنیانگذاران این سازمان تا مجریان و متولیان، اقدامات بسیار خوبی انجام دادهاند. ما ثمره ملموس این حضور فعال فرهنگی و علمی خودمان در خارج از ایران را در همین آزمون جنگ ۱۲ روزه مشاهده کردیم. در این جنگ دیدیم که چگونه امت اسلامی، ملتهای مستقل و عدالتخواه، جنبشهای آزادیبخش، حقمداران و رسانههای مستقل مردمیِ غیروابسته به دولتها و حتی تأثیرگذار بر دولتها، از جمهوری اسلامی ایران در این نبردی که آغاز شد، دفاع کرده و جنایات رژیم غاصب را محکوم کردند.
رئیس نمایندگی سازمان در قم اظهار داشت: بسیاری از کشورهای عربی پشت ایران ایستادند، کشورهایی که سابقاً این حمایت را از ایران نداشتند، حمله اسرائیل را محکوم کردند و از ایران دفاع کردند و رسانههای خودشان را در اختیار مواضع جمهوری اسلامی قرار دادند. حتی سایر کشورهایی که در جغرافیای دورتر قرار داشتند از جمله آمریکای لاتین و آفریقای جنوبی تا کشورهای حوزه شرق و خاور دور. این کنشگری در بزنگاه حاکی از فعالیتهای نهادهای موثر در دیپلماسی عمومی به ویژه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که توانسته پایههای روابط فرهنگی را تقویت کند و محصول این عملکرد چند دهساله خودش را اینجا بگیرد و استفاده کند. این سرمایه گذاری فرهنگی که در خارج از کشور شکل گرفته را مدیون رایزنها و سیاستگذارانی هستیم که در همین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به مثابه قرارگاه دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران محقق شده است.
ارتقای جایگاه نمایندگی قم؛ عبور از انحصار تبلیغ سنتی به دیپلماسی جامع فرهنگی
وی با بیان اینکه نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قم، در ادوار گذشته تطورات مختلفی داشته است، افزود: نمایندگی قم در ابتداء کار خودش را از یک مرکز آموزش مبلغان شروع کرد، بعد در ادامه به مرکز تبلیغ بینالملل برای سازمان تبدیل شد و در دوره گذشته، سرور عزیزمان جناب حجتالاسلام جهانگیری، کار ویژههای جدیدی برای نمایندگی قم تعریف کردند و آن انحصار فعالیتها به حوزه تبلیغ را شکستند و تحولات خوبی ایجاد کردند.
دکتر رفعتی ادامه داد: این چشمانداز، یک مسیر جدید برای نمایندگی قم خواهد بود و در این دوره جدید انشاءالله با توکل به خداوند، نمایندگی سازمان در قم، نماینده کل فعالیتهای سازمان در قم خواهد بود تا در تمام زمینههای دیپلماسی علمی و فرهنگی بتواند از ظرفیت قم استفاده کند. سیاستگذاری سازمان و جایگاه شهر قم چنین اقتضا میکند که برنامهریزی جامعی در تمام حوزههای دیپلماسی علمی فرهنگی برای این نمایندگی در نظر گرفته شود و تمام زمینهها، نهادها، افراد، گروهها و سمنها را مورد حمایت قرار دهد و دعوت به همافزایی کند و در این مسیر انشاءالله گام مثبتی بردارد.
قم، معدن طلای دیپلماسی فرهنگی و علمی است
وی گفت: ما در قم ظرفیتهایی داریم که متأسفانه آنگونه که باید، استفاده نشده است. در همه ادوار تلاش شده که از قم استفاده بشود، اما شاید محدودیتهایی در سازمان یا در نمایندگی و شاید نشناختن برخی از ظرفیتها و مغفول بودن برخی از ظرفیتها باعث شده که نتوانیم از همه ظرفیتهای قم استفاده کنیم. قم مثل یک معدن طلاست؛ اما اولاً هنوز خیلی از ابعاد آن کشف نشده و آن بخشی هم که کشف شده، به اندازه کافی استخراج نشده است. ما در حوزههای علمی از قم برداشت خوبی نکردهایم. یعنی از نظر کمی، آن سهمی که از قم در نهاد علمی فرهنگی سازمان آمده، ناچیز بوده است.
رئیس نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قم افزود: اما دومین اتفاقی که نیفتاده و باید میافتاده، این است که ما بعد از کشف و استخراج، باید سراغ پالایش برویم. ما آن مطلبی که با آن ادبیات بومی در قم گفته میشود و مقبول است را نمیتوانیم با همان ادبیات به کشورهای مختلف در قارههای مختلف از آفریقا و آمریکا تا شرق آسیا منتقل کنیم؛ یک ادبیات واحد نمیتوانیم داشته باشیم. ما مثل یک پالایشگاه محتوایی باید این نفت خام معرفتی را فرآوری کنیم، به محصولات متناسب با اقتضائات مخاطب تبدیل کنیم و بعد صادر کنیم. این هم نقش دوم نمایندگی است. نقش اول، کشف و استخراج و نقش دوم، پالایش و متناسب سازی است که ما برای هر دو زمینه انشاءالله برنامههای جامعی داریم؛ بخشهایی از آن طراحی اولیهاش تمام شده و بخشهایی نیز در حال طراحی هستیم.
محور اول برنامهها: همکاریهای علمی بینالمللی
حجت الاسلام رفعتی در ادامه به تبیین برنامه های نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قم پرداخت و افزود: محور اول برنامههای ما، بحث همکاریهای علمی ناظر به بینالملل است که در این زمینه چهار کارویژه داریم. یکی از آنها «جایزه جهانی شهید صدر» است، اما سه عملیات و پروژه جدید را نیز تعریف کرده ایم که در حال پیگیری و اجرا است. یکی از اینها طراحی و اجرای رشته «دیپلماسی عمومی و روابط فرهنگی» توسط دانشگاه باقرالعلوم (علیه السلام) است که امسال اولین سال اجرای آن است. این رشته با هدف تربیت کادر متخصص در حوزه سیاستگذاری فرهنگی بین المللی اجرا میشود.
وی گفت: دومین مطلب، فرآوری آثار و محصولات علمی قم برای عرصه بینالملل است که در این راستا همکاری خوبی را با مؤسسه اسراء شروع کردهایم. کتابی اخیراً توسط علامه جوادی آملی با عنوان «مکتب تشیع» به رشته تحریر درآمده که به زودی رونمایی خواهد شد. بحث ترجمه و انتشار این کتاب در عرصه بینالملل تماماً با سازمان است که یک نسخه بهروز شده، جدید و جامع از معرفی تشیع خواهد بود.
رئیس نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قم ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات مهم نمایندگی قم تاسیس و راه اندازی، «خانه اندیشهورزان بینالملل» است. این خانه قرار است چتر حمایتی و قرارگاه فکری برای تمام حلقات اندیشهورزی، اندیشکدهها، شخصیتها و سمنها باشد تا تولید محتوای راهبردی در حوزه بینالملل را مدیریت و پشتیبانی کند. من از همینجا از تمام گروههای اندیشهورزی، شخصیتها، نهادها و سمنها برای همکاری در این خانه دعوت نموده و اعلام میکنم که ما آمادگی حمایت از شما را داریم. این خانه اندیشهورزان بینالملل قرار نیست یک انجمن یا اندیشکده در کنار سایر انجمنها و اندیشکدهها باشد، بلکه قرار است چتر حمایتی برای تمام آنها باشد. این طرح در حال تدوین است و ما در اینجا از گروهها و اندیشکدهها حمایت خواهیم کرد.
محور دوم: حوزه فرهنگی و اجتماعی
حجت الاسلام رفعتی بیان داشت: علاوه بر حمایت از جشنوارهها و همایشها، ما در حال طراحی یک سازوکار عملیاتی برای بهبکارگیری ظرفیتهای انسانی توانمند قم جهت حضور در مجامع و محافل خارجی در راستای توسعه روابط فرهنگی هستیم. از این رو دو طرح «مبلغ افتخاری» و «رایزن افتخاری» در دستور کار نمایندگی قم است.
وی افزود: دومین کار ما بحث «سفیران فرهنگی جوان» است. ما در حوزه جوانان کمتر ورود کرده و کمتر کار کردهایم. با همکاری و مشارکت برخی نهادها در حوزه جوانان و نوجوانان در حال تدوین یک سازوکار نو برای حمایت از کشنگری جوانان در عرصه بین الملل هستیم. ایجاد «نمایشگاه دائمی آثار و محصولات علمی-فرهنگی قم برای عرصه بینالملل» ان شاء الله کارویژه بعدی ما خواهد بود و از تمام مؤسسات، انتشارات، انجمنها و دانشگاهها درخواست خواهیم کرد که محصولات خودشان را عرضه و حتی به فروش برسانند.
محور سوم: تبلیغ با رویکرد و ابزارهای نوین
حجت الاسلام رفعتی در پایان خاطرنشان کرد: حوزه سوم فعالیت ما، بحث تبلیغ است که از قدیم هم بوده. ما کماکان تبلیغ را یک هویت محوری برای سازمان میدانیم و به اشکال مختلف آن، هم به معنی سنتی و هم با ابزارهای جدیدش، معتقدیم. این سومین محور کاری ماست که هم راهبری و هم حمایت خواهد شد.
نظر شما