به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در ارومیه، رضا رحمانی، استاندار آذربایجان غربی چهارشنبه ۱۲ آذر در پنجمین کنفرانس ملی هیدرولوژی ایران که در دانشگاه ارومیه با حضور نماینده فائو در ایران برگزار شد، با بیان اینکه دریاچه ارومیه احیا میشود، گفت: احیای دریاچه ارومیه تنها با اقدامات اجرایی و پروژههای سختافزاری ممکن نیست و مشارکت مردم در کنار برنامههای دولتی، نقش کلیدی در موفقیت این طرحها دارد.
وی افزود: اگر احیای دریاچه به یک بحث سیاسی یا جناحی تبدیل شود، ظلم مضاعفی به این سرمایه طبیعی کشور وارد خواهد شد.
استاندار آذربایجان غربی گفت: دولت چهاردهم و شخص رئیسجمهور، احیای دریاچه را در اولویت برنامههای خود قرار دادهاند و همکاری با دانشگاهها و پژوهشگران، به ما کمک میکند تا تصمیمات علمی و عملی برای کاهش مخاطرات آب و مدیریت منابع اتخاذ شود.
رحمانی با بیان سابقه بحران آب در دریاچه ارومیه توضیح داد: از اوایل دهه ۸۰ بحران جدی شروع شد و با وجود اقدامات مصوب و اجراشده در طول سالها، تا امروز چالشها همچنان ادامه دارد. اما با اجرای طرحهای جدید، از جمله قراردادها و تفاهم نامههای کاهش مصرف آب با جهاد کشاورزی، انتظار میرود مصرف آب در بخش کشاورزی کاهش یابد و به این ترتیب، گام مهمی در مسیر احیای دریاچه برداشته شود.
استاندار آذربایجان غربی با تأکید بر نقش دانشگاهها و پژوهشگران در ارائه راهکارهای علمی افزود: برای احیای دریاچه ارومیه از ظرفیت دانشگاهها استقبال میکنیم تا ضمن استفاده از دانش علمی، خروجی همایشها و مقالات در قالب راهنمای عملی و عامهفهم به مردم منتقل شود تا همگان نسبت به اهمیت احیای دریاچه حساس باشند.
وی گفت: علاوه بر پروژههای اجرایی و باروری ابرها، کاهش مصرف آب، لایروبی رودخانهها و انتقال آب به مخزن اصلی دریاچه، همه اقدامات باید بهطور همزمان و جدی پیگیری شوند. مشارکت مردم، حتی با رعایت صرفهجوییهای کوچک، تأثیر قابلتوجهی دارد و تنها با همکاری همگان، میتوانیم امید داشته باشیم که دریاچه ارومیه احیا شود.
اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی مهمترین راهکارهای احیای دریاچه است
محمود رضازاد، رئیس دانشگاه ارومیه، نیز در این کنفرانس با تشریح وضعیت نگرانکننده تراز آب دریاچه ارومیه گفت: حوضه آبریز دریاچه یک حوضه کاملاً بسته است و تغییرات اقلیمی، افزایش تبخیر و کاهش ورودیها، شرایطی ایجاد کرده که تراز دریاچه به شکل جدی منفی شده و پیامدهای محیطزیستی و اقلیمی گستردهای را رقم زده است.
وی افزود: در سالهای اخیر شرایط آبوهوایی تغییر کرده، دما افزایش یافته و سطح آب پایین آمده است. همین عوامل موجب شده تبخیر تا پنجبرابر ورودی آب افزایش پیدا کند و این موضوع یکی از مهمترین دلایل افت تراز دریاچه است.
رئیس دانشگاه ارومیه با بیلن اینکه ورودیهای اصلی دریاچه از بارشهای مستقیم، روانآبها و رودخانهها تأمین میشود، گفت: حدود ۱۴ رودخانه اصلی بر جریان سطحی تأثیرگذار در این حوضه وجود دارد که متأسفانه به دلیل کاهش بارندگی و افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی، میزان ورودی آنها کاهش چشمگیری داشته است.
وی درباره پیامدهای هیدرولوژیکی خشکشدن دریاچه ارومیه گفت: افزایش شوری، تبدیل بخشهایی از دریاچه به کویر نمک، از بین رفتن زیستگاهها و تغییرات اقلیمی از آثار قطعی کاهش تراز دریاچه است.
رئیس دانشگاه ارومیه یکی از مهمترین راهکارهای احیای دریاچه را اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی دانست و افزود: تفاهمنامههایی در خصوص توسعه آبیاری هوشمند زیرسطحی و تغییر الگوی کشت در حال اجراست و تحقق کامل این برنامهها میتواند تأثیر بسزایی بر کاهش برداشت آب داشته باشد.
وی با اشاره به کاهش شدید منابع آبی کشور تأکید کرد: آبهای تجدیدپذیر ایران از حدود ۱۳۰ میلیارد مترمکعب به ۹۰ میلیارد مترمکعب رسیده است. این سقوط، نشاندهنده ورود کشور به فاز بحران است و لازم است مردم صرفهجویی در مصرف آب را جدی بگیرند.
ارسال بیش از ۲۰۰ مقاله به همایش
حسین رضایی، دبیر علمی کنفرانس هیدرولوژی نیز، در این همایش گفت: در سال جاری، بیش از ۵۰ درصد شرکتکنندگان در این همایش را دانشجویان مقطع دکترا تشکیل دادند و سهم مشارکت دانشجویان کارشناسی ارشد و کارشناسی نیز به ترتیب حدود ۳۹ و ۱۱ درصد بوده است.
وی گفت: بیش از ۲۰۰ مقاله شامل ۸۸ مقاله به صورت پوستر و ۳۴ مقاله ارائه شفاهی، پذیرفته و ارائه شدهاند.
رضایی با اشاره به اینکه دانشگاههای ارومیه، تبریز و تهران بیشترین تحقیقات علمی در خصوص بحران خشکی دریاچه ارومیه انجام دادند، افزود: این امر نشان میدهد خشکی دریاچه ارومیه یکی از مهمترین دغدغه دانشگاههای آذربایجان در دو ساحل شرقی و غربی این دریاچه است.
تغییر الگوی کشت و توقف برداشت غیرمجاز، راهکار پایداری منابع آب
رستگاری، مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی نیز در این همایش، با تشریح ضرورت ارائه «سیمای آب» استان، بر اهمیت شناسایی و مدیریت منابع آب تأکید کرد.
وی با اشاره به شبکه پیچیده رودخانهها، سفرههای زیرزمینی و مصرفکنندگان، گفت: شناخت دقیق این شاکله پنهان، پیشنیاز تصمیمگیریهای علمی و اجرایی است.
رستگاری به ناپایداری بارش در مقیاس مکانی و زمانی در استان اشاره و تاکید کرد: این تغییرات بارشی، همراه با کاهش منابع آب تجدیدپذیر حوضه آبریز دریاچه ارومیه، نیازمند مدیریت دقیق و علمی است.
️وی همچنین به فرونشست زمین در دشت سلماس اشاره کرده و بر ضرورت اقدامات پیشگیرانه برای حفظ پایداری منابع آب زیرزمینی تأکید کرد.
رستگاری همچنین بر لزوم مقابله با برداشت غیرمجاز از چاهها تأکید کرد و گفت: خدمات چاههایی که تخلفات برداشت دارند، قطع خواهد شد.
وی به ضرورت تغییر الگوی کشت و جلوگیری از توسعه کشاورزی غیرکارشناسی اشاره و افزود: از کشت سه محصول پرمصرف آب شامل سیب، چغندر قند و یونجه، در مناطق با محدودیت منابع آب خودداری شود.
نظر شما