به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در یکی از غروبهای آرام جمعه، صدای اذان از گلدستههای مسجد بالا میرود و کوچهها را پر میکند. زنان و دخترانی با چادرهای گلدار از خانهها بیرون میآیند؛ آرام و مشتاق، راهی مسجد میشوند. مسجدی که برای بسیاری از آنان پناه دل، مرکز گفتگو و نقطهای برای آرامش است.
در روزگار پرشتاب امروز، شاید مسجد تنها جایی باشد که میتوان در آن اندکی سکوت یافت و به خود بازگشت. بانوانی که با حضورشان رنگی تازه به فضای مسجد میدهند، در واقع نقشآفرینانی بیصدا در تداوم حیات فرهنگی و تربیتی جامعهاند. آنان در کنار عبادت، گاه به آموزش قرآن میپردازند، گاه کلاسهای مهارتهای زندگی را برپا میکنند، و گاه در فعالیتهای اجتماعی مسجد، نیرویی پنهان اما اثرگذارند.
در تاریخ اسلام، حضور زن در مسجد حضوری الهامبخش و فعال بوده است؛ زنانی که از مسجد پیامبر(ص) میآموختند، پرسش میکردند، تصمیم میگرفتند و در کنار مردان، در مسیر رشد جامعه نقش داشتند. امروز نیز میتوان این الگو را بازخوانی کرد و با نگاهی تازه، نقش زن را در مسجد پررنگتر ساخت.
مسجد، خانهی خداست و خانهای که به روی همه گشوده است؛ مرد و زن، پیر و جوان. هرگاه بانوان در این خانه سهم بیشتری از حضور مییابند، روح مهربانی و نشاط در فضای مسجد جاریتر میشود. پیوند زن و مسجد، پیوندی است میان ایمان و لطافت، میان مهر و تربیت — و بیتردید، این پیوند میتواند آیندهای روشنتر برای جامعه رقم بزند.
زنانی که در سکوت شبستان، روشنی میکارند
در حیاط مسجد، کنار حوض کوچک و فوارهای که هنوز شرشر آبش در دل غروب شنیده میشود، چند زن گرد هم آمدهاند. صدای گفتوگوی آرامشان در فضای صمیمی مسجد میپیچد. یکی از آنها، معلم قرآن است؛ زنی که سالهاست کلاسهایش را در همین مسجد برگزار میکند.
خانم احمدی میگوید: «خیلی از دختران جوانی که امروز مربی قرآن یا فعال فرهنگی هستند، اولینبار در همین مسجد با کارهای جمعی آشنا شدند. اگر فضا برای حضور بانوان بازتر شود، مسجد میتواند به یک پایگاه واقعی تربیت نسلها تبدیل شود.»
خانم احمدی میگوید: «خیلی از دختران جوانی که امروز مربی قرآن یا فعال فرهنگی هستند، اولینبار در همین مسجد با کارهای جمعی آشنا شدند. اگر فضا برای حضور بانوان بازتر شود، مسجد میتواند به یک پایگاه واقعی تربیت نسلها تبدیل شود.»
در کنار او، «محدثه» دختری بیستوچندساله که در کانون فرهنگی مسجد فعالیت میکند، از تجربه خودش میگوید: «گاهی حس میکنم ما دخترها در مسجد دیده نمیشویم. فضای بانوان محدود است، برنامهها هم معمولاً برای مردها طراحی میشود. اما ما میخواهیم نقش داشته باشیم، ایده بدهیم، برنامه بسازیم. مسجد اگر برای همه باشد، انگیزه و خلاقیت زنان هم رشد میکند.»
در همین مسجد، چند نوجوان دیگر مشغول آمادهسازی برنامهای فرهنگیاند. آنها بروشورهایی دربارهی «زن و مسجد» طراحی کردهاند و میخواهند نمایشگاه کوچکی در شب شهادت حضرت زهرا(س) برگزار کنند. شور و شوقشان نشان میدهد اگر اعتماد و فرصت داده شود، مسجد میتواند به محل شکوفایی استعدادهای دختران جوان بدل شود.
نیمی از روشنی مسجد، سهم زنان است
برای بررسی بیشتر این موضوع، سراغ حجتالاسلام امیدی، مدیر مرکز رسیدگی به امور مساجد استان فارس رفتیم. او در گفتوگویی با تأکید بر اهمیت حضور بانوان در مساجد میگوید: «در سیرهی پیامبر اکرم(ص)، حضور زنان در مسجد نهتنها مورد تأیید، بلکه تشویق میشد. بانوان در کنار مردان در عرصههای عبادی، آموزشی و اجتماعی فعال بودند. امروز نیز باید این فرهنگ را بازسازی کنیم. مسجد خانهی همه است و نقش بانوان در پویایی آن انکارناپذیر است.»
«هر جا بانوان وارد میدان شدهاند، روح مسجد زندهتر شده است. حضور آنها، یک حضور قلبی و تربیتی است. اگر بخواهیم مسجد را به جایگاه واقعیاش برگردانیم، باید زن را نه در حاشیه، که در متن مسجد ببینیم.»
او با اشاره به برنامههای مرکز امور مساجد افزود: «در چند سال اخیر تلاش کردهایم فضاهای بانوان در مساجد را توسعه دهیم و طرحهایی برای آموزش، تربیت مربیان فرهنگی و تقویت گروههای خواهران اجرایی کنیم. هدف ما این است که حضور بانوان از شکل نمادین خارج و به حضوری مؤثر و مدیریتی تبدیل شود. بانوان میتوانند همیار ائمه جماعات در امور فرهنگی و اجتماعی باشند.»
در پایان، حجتالاسلام امیدی بر یک نکته تأکید میکند که جمعبندی همه گفتوگوهاست: «هر جا بانوان وارد میدان شدهاند، روح مسجد زندهتر شده است. حضور آنها، یک حضور قلبی و تربیتی است. اگر بخواهیم مسجد را به جایگاه واقعیاش برگردانیم، باید زن را نه در حاشیه، که در متن مسجد ببینیم.»
حیاط مسجد آرام است، نسیم شبانه از پنجرهها میوزد و صدای تلاوت دسته جمعی از شبستان میآید. شاید همین صدا، نشانهی بازگشت دوباره زنان به جایگاه حقیقیشان در خانهی خدا باشد — جایی که ایمان، مهر و زندگی در کنار هم جاریاند.
نظر شما