به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از معاونت ریاستجمهوری در امور زنان و خانواده، این نشست با حضور استادان حوزه و دانشگاه در قم و با هدف بررسی ابعاد فقهی و اجتماعی مرجعیت زنان در چارچوبی علمی و منصفانه برگزار گردید. محور اصلی مباحث، تفکیک میان شئون ولایی و غیرولایی مرجع تقلید و تبیین نقش جنسیت در هر یک از این دو ساحت بود.
در آغاز، حجتالاسلام والمسلمین مهدی سجادیامین با تأکید بر اینکه اجتهاد و افتاء فرایندی علمی و جنسیتناپذیر است، تفاوتهای فقهی میان زن و مرد را ناظر به حوزه شئون ولایی دانست و تصریح کرد که نفی ولایت از زنان از سنخ رفع مسئولیت است نه سلب حق.
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین فاضل بابلی ضمن تأیید امکان اجتهاد برای زنان، بر ضرورت بازخوانی ادله فقهی و تاریخی در زمینه مرجعیت تأکید کرد و یادآور شد که نباید مرجعیت علمی با ولایت اجتماعی خلط شود.
وی با اشاره به تجربه بانوی مجتهده اصفهانی، بانو امین، خاطرنشان کرد که زنان در چارچوبهای شرعی میتوانند نقش علمی و دینی فعالی در پاسخگویی و تعلیم حوزوی ایفا کنند.
در بخش پایانی نشست، حجتالاسلام والمسلمین مهدی سعادتینسب با نقد برخی مبانی سنتی، بر لزوم بازاندیشی در ساختار نهادی مرجعیت و امکان مشارکت زنان در قالبهای شورایی یا تخصصی تأکید کرد و بر اهمیت تفکیک مباحث فقهی از تحلیلهای اجتماعی و کلامی اشاره داشت.
فاطمه توفیقی در بخش مجازی نشست، با طرح ایده بازتعریف نهاد مرجعیت بهصورت شورایی و تخصصی، پیشنهاد کرد که حضور زنان در مرجعیت علمی و دینی نه صرفاً بهصورت نمادین، بلکه در قالبی ساختاری و مؤثر تحقق یابد. او افزود که چنین نگاهی میتواند با رویکردهای «زنانهنگر» در الهیات اسلامی همسو باشد و به تقویت اعتماد عمومی و ارتقای عدالت جنسیتی در نظام دینی کمک کند.
برگزاری این نشست در چارچوب همکاریهای علمی معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری با مراکز پژوهشی و حوزوی، با هدف تقویت مباحث نظری در حوزه فقه زنان و گشودن افقهای تازه در تبیین جایگاه علمی و اجتماعی زنان در نظام اسلامی انجام شد.
موضوع مرجعیت زنان، از مباحث مهم و چالشبرانگیز در فقه معاصر است که پرداختن به آن میتواند زمینهساز گفتوگوی علمی عمیقتر میان حوزه و دانشگاه و بسترساز فهمی نو از ظرفیتهای فقهی و اجتماعی زنان در جامعه امروز باشد.
نظر شما