به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، نیمه آبان روی تقویم رسمی کشور به نام «روز فرهنگ عمومی» شناخته میشود؛ روزی که قرار نیست تنها یادآور یک مناسبت اداری باشد، این روز فرصتی برای بازخوانی این پرسش بنیادین است که امروز فرهنگ در ایران کجاست و چه مسیری را طی میکند؟
در جامعهای که انقلاب اسلامیاش در سال ۵۷ بر پایه هویتی برخاسته از ایمان جمعی شکل گرفت، فرهنگ در متن زندگی مردم است؛ متنی که از مسجد و مدرسه تا فضای مجازی و سبک زندگی روزمره رسوخ دارد.
ایران از نخستین روزهای پیروزی انقلاب با نبردی پنهان اما تعیینکننده روبهرو شد؛ جدالی میان دو جهانبینی: از یکسو تمدن غرب که سالها کوشید الگوی زیست سکولار و مصرفزده خود را در جهان تکثیر کند، و از سوی دیگر ملتی که تلاش داشت ریشههای تاریخی و الهی خود را در هجوم این امواج حفظ کند.
حال پس از چهار دهه، معادله سادهای پیش روی پژوهشگران فرهنگ نیست؛ جامعه ایران در معرض پیچیدهترین جنگ نرم تاریخ قرار دارد، اما نشانههای حیات فرهنگی اسلامی نهتنها کمرنگ نشده که در بسیاری عرصهها با انرژی و عمقی تازه ظهور یافته است.
در چنین بستری، آیتالله لطفالله دژکام، نماینده ولیفقیه در فارس و امام جمعه شیراز، یک تحلیل جاری از حال و آینده فرهنگ دینی در کشور ارائه میدهد؛ تحلیلی که هم هشدار دارد و هم امید، هم روایت مقاومت فرهنگی مردم را بیان میکند و هم از لزوم تحول در حکمرانی سخن میگوید.
انقلاب؛ یک خیزشی فرهنگی
نماینده ولیفقیه در فارس یادآور میشود که انقلاب سال ۵۷، آغاز یک رویارویی فرهنگی بود؛ مواجههای که ملت ایران در آن کوشید تا سیطره فرهنگ سکولار و انسانمحور غرب را بر زندگی خود نپذیرد. او معتقد است این مقاومت همچنان ادامه دارد و عمق ایمان مردم گواهی است بر اینکه ارزشهای دینی ستون اصلی هویت ایرانی-اسلامی باقی ماندهاند.
آیتالله دژکام تأکید دارد که تصویرسازی برخی جریانهای رسانهای مبنی بر فاصله گرفتن جامعه از دین، دقیق نیست. او این رویکرد را «وارونگی واقعیت» میداند و میگوید: بدنه اصلی جامعه همچنان با دین زندگی میکند و انتخاب مردم برای پایبندی به ارزشها از سر آگاهی است نه اجبار.
اسلامی ماندن فرهنگ عمومی، نیازمند هوشیاری در سیاستگذاری و همسویی دستگاههای فرهنگی در مسیر مردمسالاری دینی است.
حکمرانی فرهنگی در عصر جدید
او البته بر یک نکته کلیدی دست میگذارد: ساختار حکمرانی فرهنگی باید با شرایط روز، فناوریهای نو و میدان جهانی رقابتهای فکری هماهنگ شود. به باور او، اسلامی ماندن فرهنگ عمومی، نیازمند هوشیاری در سیاستگذاری و همسویی دستگاههای فرهنگی در مسیر مردمسالاری دینی است.
امام جمعه شیراز میگوید: در هر میدان ارزشی، مؤمنان باید نماد پایداری باشند تا برای همگان آشکار شود که جامعه ایران همچنان پای انتخاب دینی خود ایستاده است؛ همان انتخابی که ریشه در نهضت عاشورا و مکتب فاطمی دارد.
به اعتقاد دژکام، مسیر حکمرانی ولایی همچنان استوار پیش میرود؛ و هر مانع و شائبهای که بر جریان اصلی فرهنگ اسلامی سایه بیفکند، با بصیرت اجتماعی و همراهی مردم کنار خواهد رفت؛ آنگاه تنها آب زلال فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی باقی خواهد ماند.
نظر شما