دکتر «عباس نجفی»، پژوهشگر ادبیات و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و اجتماع خبرگزاری شبستان درباره پیامهای حافظ در دنیای معاصر به ویژه در عصر مصرفگرایی، سرعت و هوش مصنوعی با اشاره به تغییرات بنیادین در شرایط زیستی انسان معاصر گفت: در جهان پرمشغله امروز، ذهن و ضمیر انسان دیگر مانند گذشته آرام و متمرکز بر چند دغدغه محدود نیست. در گذشته، انسان فرصتی داشت تا ذهن خود را بر چند موضوع انگشتشمار متمرکز کند و همین سادگی ذهنی به او آرامش میداد. اما امروز انسان روزانه با دهها، بلکه صدها چالش روبرو است و ناچار است حجم عظیمی از اطلاعات غیرضروری را نیز به ذهن بسپارد تا بتواند مسائل خود را مدیریت کند.
دکتر نجفی افزود: این هجمه رویدادها و اطلاعات، ذهن انسان را سنگین و خسته کرده است. حافظ به عنوان اندیشمندی که در جستجوی تعریف سعادت و خوشبختی بوده، معتقد است که رسیدن به آرامش واقعی تنها در گرو جرأت «دور ریختن بخش بزرگی از انباشتههای درون انسان» است.
این پژوهشگر ادبیات با بیان اینکه میزان آرامش هر فرد بسته به «خلوت بودن کوچه درون او» است، تصریح کرد: آرامش خاطر در ساده کردن ورق دل است، نه پراکندن و مشوش کردن آن. حافظ در این زمینه میفرماید:خاطرت کی رقم فیض پذیرد، هیهات / مگر از نقش پراکنده ورق ساده کنی.
دکتر نجفی تاکید کرد : توصیه حافظ به سبکباری و رهایی از بارهای غیرضروری در ابیاتی چون «چون ساغرت پر است، بنوشان و نوش کن» به روشنی دیده میشود و حافظ با لحنی دوستانه «به دیگران بهره رساندن» را بر خودخواهی ترجیح میدهد.
این استاد دانشگاه یاد آور شد: در همین نگاه است که حافظ سعادت انسان را در «ارادت نشان دادن» میداند، چرا که ارادت به معنای رهایی از خودبینی و منیت است و در نتیجه انسان سبکبالتر و سعادتمندتر خواهد بود: طفیل هستی عشقند آدمی و پری / ارادتی بنما تا سعادتی ببری.
نظر شما