خبرگزاری شبستان_کاشان؛ روح اله باقری/ «کاشان»، این شهر هزار رنگ کاشی و گلاب، این خاستگاه تمدن و هنر، بار دیگر در آستانه رویدادی عظیم، نفسهای خود را با عطر دلنشین هنر مردمی درآمیخت. تاریخ شهادت میدهد که این دیار کهن، همواره مأمن و مهد پرورش ذوق و قریحه بوده است؛ از معماری شکوهمند خانههای تاریخیاش گرفته تا نوای دلنشین مرثیهها و پردهخوانیهایش. اما این بار، پردهای دیگر برافراشته شد، پردهای از جنس تئاتر، که نه بر صحنههای مجلل، که در دل پرشور مساجد، روایتگر شور و شعور مردمانش گشت.
کاشان این روزها میزبان رویدادی بود که هویت فرهنگی و هنریاش را به شکلی نو تبیین کرد: «چهارمین جشنواره تئاتر مردمی بچههای مسجد». این جشنواره، نه تنها محفلی برای رقابت هنرمندان تئاتر بود، بلکه به مثابه پلی میان دیروز و امروز، هنر و معنویت، و مردم و مسجد عمل کرد؛ پلی که با یاد یک شهید هنرمند محکمتر و الهامبخشتر شد.
پس از چهار روز فعالیت پرشور و هیجانانگیز، که با استقبال چشمگیر هنرمندان همراه بود، پرونده این جشنواره مردمی در حسینیه هیئت عشاقالحسن (ع) به زیبایی بسته شد. این رویداد، که به گرامیداشت یاد هنرمند فقید و شهید عرصه تئاتر و نقاشی، مجید معصومی، مزین شده بود، بار دیگر نشان داد که هنر میتواند در هر فضایی، حتی در دل مساجد، ریشه دوانده و شکوفا شود.
از ایدهپردازی تا اجرا: موتور محرک جشنواره
محمد هادی صاحبیفرد، در مقام دبیر جشنواره، رهبری این حرکت فرهنگی را بر عهده داشت. در کنار او، هیئت داورانی متشکل از چهرههای شناختهشده تئاتر همچون فاطمه سمنگان، آرش ساربان و مهدی رضایی، مسئولیت خطیر قضاوت و ارزیابی ۲۰ اثر نمایشی را عهدهدار بودند. این جشنواره، حاصل یک همکاری مثالزدنی میان نهادهای مختلف فرهنگی و هنری شهر بود؛ از بسیج هنرمندان و حوزه هنری گرفته تا سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری و دیگر نهادهای دغدغهمند، همگی دست در دست هم دادند تا تئاتر مردمی بار دیگر جان بگیرد و شور و نشاط را به جامعه تزریق کند.
مساجد، مأمن هنر: تقدیر از ستونهای اجتماع
یکی از نقاط قوت و شاید بتوان گفت ابتکار این دوره از جشنواره، تقدیر از مساجدی بود که بستر فعالیتهای هنری را فراهم آوردند. در مراسم اختتامیه، جوایز ستاد برای همکاری صمیمانه با تئاتر بچههای مسجد به مسجدالجواد و مسجد المهدی زیدی اهدا شد. این اقدام، پیامی روشن داشت: مساجد، تنها محلی برای عبادت نیستند، بلکه میتوانند کانون فعالیتهای فرهنگی، هنری و اجتماعی نیز باشند؛ جایی که جوانان و نوجوانان میتوانند استعدادهای خود را شکوفا کرده و با زبان هنر، پیامهای عمیق را به جامعه منتقل کنند.
روایتهایی از جنس مردم: تنوع مضامین و درخشش بازیگران
در میان نمایشهای تقدیرشده، تنوع مضامین به چشم میخورد. نمایش «مد روز» با تمرکز بر آسیبهای اجتماعی، به کاوش دردهای پنهان جامعه پرداخت و زنگ هشداری برای شهروندان به صدا درآورد. «رقص موجها» با بازی دلنشین و تأثیرگذار زهرا محمدیه، توانست تحسین همگان را برانگیزد و قدرت بازیگری زن را به رخ بکشد. «چراغها» با رویکردی ملی و میهنی، به تقویت حس همبستگی و غرور ملی کمک کرد و «به اندازه یک لبخند» با بازی مائده مهندس، لحظات شیرینی از امید و انسانیت را به تصویر کشید.
بخش نقد و بررسی تئاترها نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بود و محمدرضا حیدری به دلیل فعالیتهای ارزشمندش در این زمینه مورد قدردانی قرار گرفت. این بخش به ارتقای سطح کیفی آثار و تبادل نظر میان هنرمندان و منتقدان کمک شایانی کرد. جایزه داوری مردمی که به نمایش «هم کلاسی» اهدا شد، نشان از پیوند عمیقتر جشنواره با مردم داشت؛ مردمی که خود داور اصلی این رویداد بودند و انتخابشان، گویای اصالت و محبوبیت اثر در نگاه افکار عمومی بود.
دلبستگی به جزئیات: طراحی لباس و بازیگری، دو بال پرواز
در حوزه فنی و هنری، بخش طراحی لباس توانست نظر هیئت داوران را جلب کند. مرتضی مطهری برای طراحی لباس نمایش «هنگامهای که آسمان شکافت» و فاطمه شریفی برای «مرثیهخوان عشق» به صورت مشترک مورد تقدیر قرار گرفتند. این نشان میدهد که جزئیات، حتی در تئاتر مردمی، از اهمیت بالایی برخوردار است و میتواند به ارتقای کلی اثر کمک کند. اگرچه هیئت داوران در بخشهای پوستر، نور، صدا، گریم و موسیقی انتخابی نداشت، اما این به معنای کاستی در این بخشها نبود، بلکه شاید به دلیل نزدیکی سطح آثار و یا تمرکز بیشتر بر دیگر جنبههای هنری بود.
درخشش فردی و گروهی: بازیگری مرد و زن
بخش بازیگری، همواره یکی از جذابترین قسمتهای هر جشنواره تئاتر است و در این دوره نیز شاهد رقابت تنگاتنگی بودیم:
بازیگری مرد: هیئت داوران به صورت گروهی از بازیگران نمایشهای «هم کلاسی» و «فرکانس» تقدیر کرد که این نشاندهنده اهمیت کار گروهی و هماهنگی در اجرای تئاتر است. در بخش انفرادی نیز محسن معصومی برای «هنگامهای که آسمان شکافت» به مقام دوم دست یافت و رضا ستوده و محسن ثابتیان به صورت مشترک برای «یک نقطه بیش نیست» مقام سوم را کسب کردند.
بازیگری زن: این بخش با حضور پرشور و استعدادهای درخشان، بسیار رقابتی بود. از رقیه عباسی، ریحانه ارباب، سولماز بهبودی و فاطمه خرمدشتی تقدیر شد. حورا بابایی برای «کابوس مقدس» و محبوبه عدالتپور برای «سردار کوچک خرمشهر» به صورت مشترک رتبه اول را از آن خود کردند. فاطمه فقیهی برای «شاعره» به مقام دوم رسید و حدیثه زارع حیدری و فرشته رحیمی به صورت مشترک عنوان سوم را به دست آوردند. این نتایج، بیانگر عمق و وسعت استعدادهای زنانه در عرصه تئاتر کاشان است.
پشت صحنه خلاقیت: نویسندگی و کارگردانی
بخشهای نویسندگی و کارگردانی، ستونهای اصلی هر اثر نمایشی هستند:
نویسندگی: نجمه مجیدی و مریم رضایی برای «مرثیهخوان عشق» و معصومه سپهریخواه برای «کابوس مقدس» مورد تقدیر قرار گرفتند. اما این محبوبه عدالتپور بود که برای اثر «سردار کوچک خرمشهر» عنوان برگزیده این بخش را به خود اختصاص داد و توانایی خود را در خلق داستانی گیرا و تأثیرگذار به اثبات رساند.
کارگردانی آقایان: محسن ثابتیان برای «یک نقطه بیش نیست» و امیر مختار معصومی برای «هنگامهای که آسمان شکافت» تقدیر شدند و جعفر عباسزاده برای «سلام همکلاسی» به عنوان برگزیده این بخش معرفی شد. توانایی او در هدایت بازیگران و خلق فضایی منسجم، مورد توجه هیئت داوران قرار گرفت.
کارگردانی بانوان: این بخش نیز با درخشش کارگردانان زن همراه بود. آمنه درخششفر برای «به خاطر مروارید» و معصومه سپهریخواه برای «کابوس مقدس» تقدیر شدند. محبوبه عدالتپور برای «سردار کوچک خرمشهر» و فاطمه فقیهی برای «شاعره» به ترتیب مقامهای اول و دوم را کسب کردند. این نتایج، نشان از رشد و بالندگی کارگردانان زن در تئاتر کاشان دارد.
تقدیر از پیشکسوتان: چراغ راه آینده
در پایان این مراسم باشکوه، از «فاطمه سمنگان» و «حسین سنگینباف» به پاس فعالیتهای مؤثر و بیوقفه آنها در حوزه تئاتر مسجد، تقدیر ویژهای به عمل آمد. این تقدیر، نه تنها قدردانی از زحمات گذشته بود، بلکه نشانهای از ادامه این مسیر و اهمیت حمایت از پیشکسوتان برای تربیت نسلهای آینده تئاتر مسجدی است.
«چهارمین جشنواره تئاتر مردمی بچههای مسجد» در کاشان، فراتر از یک رویداد هنری، یک حرکت فرهنگی-اجتماعی عمیق بود که توانست هنر را با روح جمعی مردم پیوند دهد. این جشنواره نشان داد که با استفاده از ظرفیتهای مساجد و با حمایت مسئولان، میتوان گامهای بلندی در جهت احیای هنر مردمی و تربیت هنرمندانی متعهد برداشت؛ هنرمندانی که میتوانند با زبان رسا و تأثیرگذار هنر، به روایت داستانهای این سرزمین و ارزشهای والایش بپردازند.
نظر شما