به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در استان آذربایجان غربی، محمد علی متفکر آزاد، استاد دانشگاه تبریز، در نشست سوم وبینار سومین همایش فرهیختگانی عالم تمدن ساز با موضوع «تفاوت اقتصاد اسلامی با اقتصاد لیبرال و نئولیبرال در آثار و نتایج» به تشریح مبانی و پیامدهای هر دو نظام پرداخت.
وی با اشاره به عملکرد ۲۵۰ ساله نظام سرمایهداری که مبتنی بر اقتصاد لیبرال است، گفت: این نظام تاکنون در هیچ کجای جهان موفق نبوده و موجب افزایش نابرابری اقتصادی و فساد گسترده شده است؛ به طوری که ضریب جینی به طور مداوم بالا رفته و سهم دهکهای پایین جامعه از ثروت کاهش یافته است.
به گفته متفکر آزاد، آمارهای جهانی نشان میدهد ۷۰ درصد پولشویی و فساد مالی در آمریکا و اروپا رخ میدهد که نمادی از فروپاشی تمدن مادی مبتنی بر سرمایهداری است.
وی همچنین به تفسیر فلسفی و توحیدی قرآن پرداخت و گفت: در مقابل اومانیسم و سکولاریسم که خدا را از حیات انسان کنار گذاشتهاند، اقتصاد اسلامی بر ربوبیت خداوند تأکید دارد؛ خدای زنده و فعال که انسان را رها نکرده و هدایت میکند. و این نگاه فلسفی مبنای متفاوتی برای نظام اقتصادی اسلام است که در آن انسان کرامت دارد و کار انسان اصالت یافته است.
متفکر آزاد تفاوت اصلی اقتصاد اسلامی و سرمایهداری را در هدفگذاری آنها دانست: در نظام سرمایهداری، اصل بر سود و انباشت سرمایه است، اما در اقتصاد اسلامی، ثروت وسیلهای برای رشد انسان، تقرب به خدا و انجام رسالت خلیفهاللهی است.
وی افزود: اقتصاد اسلامی رشد اقتصادی را با توزیع عادلانه ثروت توأم میداند، در حالی که اقتصاد لیبرال توجهی به عدالت اجتماعی ندارد و منجر به فقرزدایی واقعی نمیشود.
این استاد دانشگاه با اشاره به آیات قرآن، تصریح کرد که اقتصاد اسلامی فرد و اجتماع را همزمان در نظر میگیرد و مالکیت، تخصیص منابع، نقش دین و دولت در اقتصاد را متفاوت از نظام سرمایهداری تعریف میکند. وی به انتقاد از عملکرد برنامهریزان اقتصادی کشور پرداخت و گفت: پس از بیش از ۴۵ سال از انقلاب اسلامی، هنوز بسیاری از سیاستها به سوی اقتصاد لیبرالیستی رفته و نتیجه آن تورم بالا و بیکاری گسترده است.
متفکر آزاد تأکید کرد: که در اقتصاد اسلامی، تولید و مصرف برای رفع نیازهای انسانی و تمدنسازی صورت میگیرد و از مصرفزدگی و تولید صرف برای سود دوری میکند؛ در حالی که در نظام سرمایهداری، مصرف صرفاً برای ادامه تولید و سودآوری تولیدکنندگان است که موجب از خودبیگانگی انسانها میشود.
وی همچنین به موضوع تحریم ربا اشاره کرد و گفت: اقتصاد اسلامی ربا را ظالمانه دانسته و حذف آن را شرط اساسی برای ایجاد تعادل اقتصادی میداند، در حالی که نظام سرمایهداری با ربا باعث بیعدالتی و بحرانهای اقتصادی میشود.
متفکر آزاد ویژگیهای اقتصاد اسلامی را عقلانیت، عدالت و معنویت برشمرد و افزود: جامعه اسلامی باید جامعهای متوازن باشد، برخلاف جامعه سرمایهداری که طبقاتی و مسبب بردگی جدید و از خودبیگانگی انسانهاست.
نظر شما