لیبی و چرخش به سوی اسلام ناب

به گزارش شبستان، کشور لیبی در طول سه سال گذشته، یعنی هنگامی که مخالفان حکومت معمر قذافی رهبر سابق این کشور، دست به اسلحه برده و با وی به نبرد پرداختند، هیچ گاه امنیت و آرامش نداشته است. زمانی که تقریباً تمامی نیروهای نظامی و غیر نظامی لیبی، علیه سرهنگ قذافی اعلان جنگ دادند، ابهامات بسیاری درباره آینده سیاسی و امنیتی این کشور مطرح بود. به خصوص هنگامی که ائتلاف غرب و عرب، به رهبری آمریکا، قطر، فرانسه، بریتانیا و ایتالیا با وارد شدن مستقیم در این جنگ، شرایط را برای بازشناسی ماهیت مخالفان حکومت در هاله ای از ابهام فرو بردند.
نیروهایی که پس از انقلاب لیبی، در صحنه سیاسی این کشور خود نمایی می کردند، از گروه ها و ائتلاف های گوناگونی بودند. اسلام گرایان میانه رو، لیبرال ها، طرفداران رژیم پیشین، القاعده، اخوان المسلمین، بنیاد گرایان انصار الشریعه و وابستگان به کشورهای غربی و عربی از آن جمله بودند. آن چنان که مردم منطقه طی یک دهه گذشته، با عملکرد گروه های افراطی در پاکستان، افغانستان، یمن و سودان آشنا بودند، به سرعت اقبال عمومی نسبت به آن ها کمرنگ شده و گروه های میانه رو اسلامی بیشترین طرفدار را میان مردم به دست آوردند.
با توجه به این نکته که حکومت پیشین لیبی، با همکاری گسترده با اروپا و آمریکا، و همچنین اجرایی نکردن فرامین و شعائر اسلامی عطش اسلام گرایی را در میان لیبیایی ها افزایش داده بود؛ از همان روزهای نخست فروپاشی رژیم قذافی مشخص بود که آینده لیبی با اسلام گره خواهد خورد. رئیس و اعضای شورای انتقالی لیبی همگی از اسلام گرایان میانه رو بودند. پس از آن نیز اکنون گرچه یک نماینده پارلمان لیبرال به پیروزی رسیده است، اما این مسئله به معنای پیروزی سکولار ها در تدوین ساختار نظام سیاسی لیبی نخواهد بود. این پیشبینی از دو جهت قابل دفاع است.
اول این که، تمامی انقلاب های منطقه از تونس تا یمن، مردم به دنبال اجرای صحیح اسلام و معیارهای اسلامی در حاکمیت کشورهایشان بوده اند. مؤلفه هایی مانند عدالت، استقلال، ظلم ستزی و مواردی از این دست، با روح جمعی موجود در این کشورها همخوانی داشته و هرگونه تحرک سیاسی را در راستای اجرایی کردن این خواست ها قرار می دهد. دوم این که، کشور لیبی به دلیل جمعیت کم، رونق اقتصادی، درآمد سرانه بالا و سطح رفاه نسبی، هیچ گاه به خاطر درخواست های اقتصادی از حکومت نبودند. زیرا معمر قذافی، توانسته بود به واسطه نفت لیبی، سطح رضایت بخشی از زندگی را برای مردمش فراهم کند.
مسئله اساسی مردم لیبی هنگام انقلاب، جلوگیری از فساد بیشتر، اجرای احکام شارع مقدس، قطع وابستگی به بیگانگان و چنین مواردی بود. در این راستا، با وجود پیروزی علی زیدان، به نظر می رسد اهم زمان نخست وزیری او را رسیدگی به امور امنیتی، اقتصادی و خارجی در بر خواهد گرفت؛ و به محض فراهم شدن شرایط مساعد امنیتی و اقتصادی، مردم این کشور مانند مصر به نمایندگان اسلام گرای ناب تمایل بیشتری نشان خواهند داد.