خبرگزاری شبستان- لرستان، شهر تاریخی خرمآباد، از شهرهای مهم غرب ایران، با تاریخی چند هزار ساله بوده، این شهر در ارتفاع ۱۱ هزار و ۴۷۸ متری از سطح دریا و در میان درههای زاگرس قرار دارد. در محل کنونی خرمآباد از دوره ایلامیان شهری با نام خایدالو وجود داشته و شهر شاپورخواست به دستور شاپور دوم بر خرابههای آن و در حدود محل کنونی شهر ساخته شده، آثار تاریخی به جای مانده بیانگر قدمت تاریخی این شهر است.
جاذبههای گردشگری تاریخی و طبیعی متعددی در سطح شهر خرمآباد وجود دارد که از آن جمله میتوان به فلکالافلاک، مناره آجری، پل شاپوری، گرداب سنگی، سنگ نبشته، آرامگاه باباطاهر و دریاچه کیو اشاره کرد و دارای ۷۰۰ دهنه چشمه میباشد.
ثبت جهانی دره خرمآباد، هویت ایرانی را در جهان برافراشته است
عطا حسنپور، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در خرمآباد، با اشاره به اینکه تیرماه امسال دره خرمآباد بهعنوان یکی از کهنترین محوطههای پیشاتاریخی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید اظهارداشت: این ثبت جهانی، نهتنها نشاندهنده ارزش بیبدیل فرهنگی این محوطه است، بلکه جایگاه تمدن ایران در دورههای ماقبل تاریخ را در عرصه جهانی برجسته میکند.
وی افزود: با ثبت این دره تاریخی، باید گفت که دره خرمآباد هویت ایرانی را برافراشته است.
حسنپور عنوان کرد: ثبت جهانی این محوطه تاریخی، نقطه عطفی در توسعه گردشگری فرهنگی و معرفی قابلیتهای منحصربهفرد لرستان در سطح بینالمللی است.
وی به تاریخ لرستان باستان اشارهکرد و اظهارداشت: نخستین سکونتگاههای بشر(غارها) در سراسر استان وجود دارد.
حسنپور افزود: غارهای هفت گانه کلدر، قمری، گیلوران، یافته، کنجی و ۲ پناهگاه صخره ای گر ارجنه و پاسنگر در دره تاریخی خرم آباد قرار دارند.
محوطه غار کَلدر؛ با قدمتی بالغ بر ۶۳ هزار سال، گواهی بر حضور انسان هوشمند در این منطقه است.
غار قُمری؛ با پیشینه تایید شده ۵۰ هزار ساله از دوران پارینه سنگی میانه، متعلق به حضور انسانهای نئاندرتال است.
غار گیلوران؛ این غار که از دورههای مختلف پارینه سنگی میانی و جدید، نوسنگی، و عصر مفرغ را در خود جای داده، گنجینهای از نهفتههای باستانشناسی است.
غار یافته؛ کاوشهای باستانشناسان داخلی و خارجی در این غار در غرب دره خرمآباد، عمیقترین و ضخیمترین لایههای باستانشناسی پارینه سنگی جدید با قدمت ۴۰ هزار سال را اثبات کرده است.
غار کُنجی؛ این غار که به عنوان قدیمیترین غار پارینه سنگی میانه در لرستان شناخته میشود، حدود ۵۰ هزار سال قدمت دارد و در دهه ۶۰ میلادی توسط پروفسور هُلد کاوش شده است. همچنین، گورستانی از عصر مفرغ توسط جان اِسبِت انگلیسی در این مکان کشف شده است.
پناهگاه صخرهای گر اَرجنه؛ واقع در مرکز دشت سرابیا، این محوطه با داشتن بقایای هر دو دوره پارینه سنگی میانی، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان با اشاره به سکونت بشر از دوره پارینه سنگی تا دوره اسلامی در لرستان عنوانکرد: سکونت در لرستان هیچگاه قطع نشده و متصل به هم بوده است.
حسنپور وجود آب و هوای مناسب، سرپناههایی چون غارها، وجود سوخت با وجود جنگلهای بلوط، تامین پروتئین بشز با وجود حیوانات وحشی و وجود آب را نیازهای بشر برای زیست عنوان کرد که از قدیم در استان لرستان وجود داشته است.
وی عنصر آب را برای زیست جوامع پیش از تاریخ ضروری خواند و بیان کرد: در غارهایی مثل غار قمری دو منبع مهم یکی چشمههای فصلی در پایین دست غار همچون "گرداب سنگی" که در دوره ساسانی روی آن بنایی ساخته شده اما این گرداب از دورترین ازمنه تاریخ جوشان است و همچنین منابع تامین آب موجود در انتهای غارها از جمله تامین آب جوامع زیستی بوده است.
حسنپور در ادامه با بیان اینکه نقوش صخره ای میرملاس و هومیان ازجمله آثار بی نظیر درسطح کشور است که نشان از دیرنیکی و باستانی بودن این خطه دارد، خاطرنشانکرد: این نقوش اولین هنر بشر و رمزآلود بوده که تصاویری از حیوانات وحشی را بر دیواره صخره کشیده اند.
غار میرملاس؛ در ۱۷ کیلومتری شمال کوهدشت در بالای کوهی به نام " سرسورِن " واقع شده نخستین غاری است که بر روی دیوار آن که قسمت هایی از آن نیز فرو ریخته است، رنگین نگاره هایی کشف شد.
کوه هومیان؛ نیز از دیگر کوه های شهرستان کوهدشت است که در خود بخش دیگری از هنرمندی مردمان این سرزمین در رسم نقوش صخره ای را در خود جای داده است.
در هومیان که در گویش محلی هومیون نامیده می شود، نقشی از گوزن و شکارچی اسب سوار با تیر و کمان به صورت زیبا و کاملی وجود داشته که گذشت زمان قسمتی از سوار و اسب شکارچی را خراب کرده است.
حسنپور ادامه داد: در دورههای بعد که وارد عصر فلز و مفرغ می شویم، بشر قلع و مس را ترکیب و مفرغ (برنز) را کشف می کند، کاوش های دیرین نشان داده که ساکنان ایران از پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح این آلیاژ را می شناخته و برای ساخت مصنوعات فلزی از آن استفاده می کردند و در این دوره نیز با رمز و راز تاریخ بشر در لرستان آشنا می شویم.
وی به وجود مفرغ ۵ هزار ساله لرستان اشاره و ظهار کرد: ثبت و ضبط تاریخ لرستان را می توان در مجسمه و تندیس هایی نشان داد که کلی حرف پشت آن است و آرایش همه موزه های جهان شده است.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان بیان کرد: از قلعه فلک الافلاک تا قلعه سرخ کوهدشت و قلعه باجول الیگودرز نشان دیگر از وجود حکومت های مختلف در استان است.
قلعه فلک الافلاک؛ نمادی از هویت و تمدن کهن ایران
قلعه فلک الافلاک، از مهمترین آثار باستانی کشور است. این دژ تاریخی که به دژ شاپورخواست نیز شهرت دارد، در مرکز شهر خرم آباد، بر فراز تپهای مشرف به شهر قرار گرفته و چشماندازی بینظیر به اطراف ارائه میدهد. این قلعه نه تنها یک بنای تاریخی که نمادی از هویت و تمدن کهن ایران است.
قلعه سرخ در کوهدشت؛ به محوطه باستانی سرخ دم لکی اشاره دارد که در فاصله ۸ کیلومتری شمال غربی شهر کوهدشت واقع شده است. این محوطه که در دامنه کوه چنگری قرار دارد، شامل آثار باستانی از هزاره اول پیش از میلاد است. از جمله آثار یافت شده در این محوطه میتوان به سنگهای حجاری شده با نقش شیر بالدار و درخت زندگی اشاره کرد.
قلعه تاریخی باجول؛ واقع در روستای آب باریک علیا در ۴۰ کیلومتری الیگودرز روزانه پذیرایی گردشگران زیادی است، این بنای تاریخی مربوط به اوایل دوران قاجاری ونام دیگر آن قلعه ناکام است که به شماره ۳۷۵۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
حسنپور خاطرنشانکرد: وجود شاهراهها و پلهایی که محورهای موصولاتی لرستان را به هم وصل می کند و برای اتصال تمدن این بناهای معماری شکل می گیرد حکایتی دیگر از قدمت دره تاریخی خرمآباد دارد.
پل کشکان و گاومیشان؛ از بزرگترین بناهای تاریخی ایران
بیش از ۱۰۰ پل تاریخی در لرستان وجود دارد که پلهای گاومیشان، شاپوری، پل آجری، پلدختر، کلهر، کشکان و پل شکسته از جمله سازههایی هستند که بیش از هزار و ۴۰۰ سال قدمت دارند و از معماری و هنر پلسازی منحصربهفرد برخوردار هستند.
قدمت تاریخی پل های این استان به بعد از دوران هخامنشی بر می گردد.
لرستان باستان در دوره اسلامی نیز آثاری همچون مسجد جامع بروجرد که روی آتشکده ساخته شده است و مسجد امام بروجرد، مقبره امام زاده قاسم، زیبا محمد، شاهزاده احمد و محمد و... دارد.
نظر شما