دکتر حجت امانی، پژوهشگر هنرهای اسلامی و استاد دانشگاه و احیاگر خط تعلیق در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان درباره اهمیت و جایگاه هنرهای سنتی ایران از جمله خوشنویسی و نگارگری به عنوان نمادهای برجسته هویت ملی و فرهنگی کشور گفت: این هنرها در حفظ و تقویت نمادهای ملی و آیینی ایران نقش بی بدیلی دارند چرا که هنرهای سنتی که ریشه در حکمت و مبانی زیباییشناسی ایرانی و اسلامی دارند، در عرصه فرهنگ جهانی بهعنوان شاخصهای هویتی ایران شناخته شدهاند و تقویت آنها به ارتقای هویت فرهنگی و ملی کشور کمک شایانی میکند.
وی در ادامه افزود: اگرچه برخی از شاخههای هنرهای سنتی در دوران اسلامی با سایر کشورهای اسلامی اشتراکاتی دارند، مانند خوشنویسی، اما نوع و سبک خوشنویسی ایرانی به دلیل تأثیر روح ایرانی کاملاً متمایز است. این ویژگی خاص موجب شده است تا خوشنویسی ایران جایگاهی منحصر به فرد در جهان هنرهای سنتی داشته باشد و تقویت این آموزهها به مقاومت در برابر تأثیرات و آموزههای هنری بیگانه کمک کند.
دکتر امانی همچنین به اهمیت تقویت هنرهای سنتی در شرایط کنونی اشاره کرد و یادآور شد: در عصری که قدرتهای استعماری به دنبال تضعیف فرهنگهای بومی و ملی هستند و از راههای مختلف از جمله هنر سعی در جایگزینی فرهنگ خود دارند، تشدید و توسعه هنرهای سنتی اهمیت بیشتری یافته است. این روند نه تنها به تقویت هویت دینی بلکه به حفظ و زنده نگهداشتن هویتهای ملی و بومی نیز کمک میکند.
احیاگر خط تعلیق درباره جایگاه هنر خوشنویسی ایرانی تصریح کرد: خوشنویسی سنتی ایرانی توانسته است به شکل قابل توجهی در مقابل فرهنگهای مهاجم مقاومت کند و هویت بومی و ملی ایران را در عرصههای جهانی حفظ نماید. اگرچه برخی گرایشهای خوشنویسی متاثر از فرهنگ بصری غرب شدهاند، اما با توجه و باززایی آموزهها و مولفههای زیباییشناسانه سنتی میتوان این هنر را مجدداً تقویت و احیا کرد.
این پژوهشگر هنرهای اسلامی با اشاره به وضعیت نامطلوب هنر نگارگری در مقابل دیگر هنرهای ایرانی گفت: نگارگری ایران که پیشینهای کهن و درخشان دارد، متأسفانه به دلیل تمرکز بیش از حد بر هنرهای مدرن و معاصر و کمتوجهی به ریشههای هنری بومی، در سطحی محدود و صرفاً تفننی باقی مانده است. در حالی که باززایی و نوگرایی نگارگری در برخی کشورهای همسایه مانند عراق، پاکستان و ترکیه باعث شده هنرمندان این مناطق در سطح جهانی شناخته شوند.
دکتر امانی با تأکید بر ضرورت بازنگری گسترده در هنرهای سنتی گفت: همانطور که در ادوار تاریخی ایران با بازتولید شاهنامهها و کتابهای ادبی و هنری به حفظ هویت ملی کمک شده است، امروز نیز بازیایی هنرهای سنتی از جمله نگارگری میتواند ضامن حفظ و ارتقای هویت دینی و ملی ما در جهان معاصر باشد.
نظر شما