خبرگزاری شبستان: یکی از کارکردهای مهم مساجد در طول تاریخ معاصر ایران، نقش خیریه و خدمت‌رسانی آن به مردم است. از آنجا که مساجد از همان آغاز مکانی برای عبادت و تلطیف روحیه مردم بوده است و در چنین اجتماعی، طبقات مختلف مردم به دور از هرگونه تشخص و امتیاز مادی و طبقاتی شرکت می‌کنند، روحیه تعاون و همبستگی در آنجا تقویت می شود. آنها پس از انجام امور روزمره مادی و دنیوی خود برای لحظاتی به خانه خدا می‌آیند و پیشانی بر آستان دوست می‌ستایند، از مشکلات هم خبردار می‌شوند و به یاری و کمک هم برمی‌خیزند.
افرادی که در دوران انقلاب به مسجد هدایت می‌آمدند از پزشک‌ها و افراد بازاراز همه اقشار اجتماع بودند. آیت الله طالقانی و مسجد هدایت همیشه در رابطه با مسایل درمانی و نیازهای مالی و فکری افراد جوابگو بودند. همین گروهی که دور و بر آقای طالقانی بودند همه چیز داشتند، از گروه پزشکی گرفته تا بیمارستان‌ها و مؤسسات خیریه. افرادی که وام می‌خواستند، این افراد را معرفی می‌کردند و وام می‌گرفتند. افرادی همواره به آیت الله طالقانی ارادت بسیاری داشتند، با این وجود وی در طول زندگی هیچگاه پولی را به عنوان سهم از کسی نگرفت، تمام این پول‌هایی که به وی می‌دادند، همه این پول‌ها را از این طریق به نیازمندان می‌رساندند.
هر چند در برهه‌هایی از تاریخ گذشته، حکومت‌ها تلاش کرده‌اند تا از کارکرد سیاسی مساجد بکاهند و آن را به محیطی خنثی تبدیل کنند که فقط مردم با توجه به جنبه‌های عبادی مسجد، به آخرت، بدون توجه به دنیا فکر کنند اما حکومت‌ها هیچگاه نتوانسته‌اند از مساعدت و همبستگی مردم در مبارزه با حوادث روزمره و امور خیریه، ممانعتی به عمل آورند و شاید حساسیتی نیز در این امر نشان نمی‌داده‌اند.
مسجد هدایت نیز در طول دوران امامت جماعت آیت‌الله طالقانی از چنین کارکرد ویژه‌ای برخوردار بوده است. علاوه بر روشنگری‌های اجتماعی که از سوی طالقانی و دیگر سخنرانان مسجد هدایت صورت می‌گرفت در هنگام پیدایش نیازهای مالی و درمانی افراد و حوادث و مصیبت‌های اجتماعی، مسجد هدایت یکی از کانون‌های مهم کمک‌رسانی به مردم بوده است.
ساواک طی گزارشی درباره اجتماع دانشجویان دانشگاه تهران و دانش‌سرای عالی در مسجد هدایت برای کمک به زلزله‌زدگان، چنین آورده است: طبق اطلاع واصله از ساعت 18 و 30 دقیقه روز 26/7/41 عده‌ای از دانشجویان دانشگاه تهران و دانش‌سرای عالی در مسجد هدایت واقع در خیابان اسلامبول اجتماع و پس از گزاردن نماز به کتابخانه مسجد رفته و در مورد کمک به ساختمان منازل زلزله‌زدگان با یکدیگر صحبت کرده و قرار شد عده‌ای از دانشجویان که دارای صنعتی هستند بعدازظهر دوشنبه 28/7/41 برای کمک و تشریک مساعی به مناطق زلزله‌زده عزیمت کنند و نیز اظهار شده که تاکنون نقشه‌برداری 18 دستگاه ساختمان که هر دستگاه شامل 2 اتاق و یک انباری و یک آبریز است و پایه‌های آن از بتن و سقف آن از آهن باشد به وسیله نهضت آزادی ایران تهیه شده و مشغول ساختمان آن هستند. ضمنا اعلامیه‌ای از طرف جمعیت نهضت آزادی ایران به درب مسجد نصب شده و ضمن آن از مردم تقاضای کمک و مساعدت جهت ساختمان منازل زلزله‌زدگان شده که هر کس مبلغ یکصد ریال با دریافت قبض رسید چاپی بپردازد و محل فروش قبوض مزبور، کتابخانه مسجد تعیین شده است.
سیدمهدی طالقانی یکی از پسران آیت‌الله طالقانی درباره چگونگی بازسازی روستای حسین‌آباد قزوین می‌گوید: گروهی از دوستان وی جمع شدند و قرار شد بازسازی یکی از روستاهای قزوین به اسم حسین‌آباد را کلا در اختیار بگیرند. فکر می‌کنم ظرف یک سال، آن روستا بازسازی شد. برای افتتاح آن هم سرهنگ سطوتی و دکتر سحابی رفتند که عکس آن هم هست. یادم هست بعد از زلزله، مرحوم تختی راه افتاد توی خیابان‌ها، ما سر کوچه‌مان توی امیریه ایستاده بودیم که دیدیم مرحوم تختی دارد می‌آید و چند تا کامیون هم پشت سرش می‌آیند و مردم پشت سر او راه افتاده‌اند و هر کسی هر چه دارد می‌ریزد توی کامیون‌ها.
در تاریخ نهم شهریور 1347 زلزله شدیدی به قدرت 8/7 ریشتر، شرق خراسان را به مدت چهار دقیقه لرزاند. تلفات زلزله، بسیار وحشتناک و بی‌سابقه اعلام شد. جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت چند روز پس از وقوع زلزله با حضور عده زیادی از اقشار مختلف جامعه تشکیل شد. در این جلسه، پس از نماز جماعت توسط آیت‌الله طالقانی، دکتر باهنر سخنرانی خود را پیرامون زلزله خراسان و نحوه بروز حوادث و وظایف مردم در این مواقع آغاز کرد.
وی در این جلسه اظهار کرد: عده‌ای بروز حوادث طبیعت را ناشی از گمراهی مردم و یا غضب خداوند می‌دانند ولی هیچگاه خداوند غضبی با کسی ندارد و ممکن است این امتحانی از سوی خداوند باشد و می‌خواهد در مواقع بحرانی روحیه تعاون و کمک به هم را به مردم تقسیم نمایند. نظیر این مصایب در همه جای جهان ممکن است اتفاق بیفتد. وظیفه انسان است که به کمک و یاری همنوعان خود بشتابد. جامعه‌ای که اتحاد و اتفاق را در مراحل مختلف زندگی رعایت کند هیچگاه دچار انحطاط و هرج و مرج نخواهد شد. کسانی که خودخواه بوده و در غم دیگران خود را سهیم نمی‌دانند، می‌توان گفت که فاقد ایمان به خدا هستند.
تعدادی تراکت مربوط به آیت‌الله میلانی در مسجد هدایت گذارده شده بود که افراد از آنها برمی‌داشتند. خلیل شالچی و قاضی طباطبایی در جواب اینکه علما و مراجعی که وجوهاتی جمع‌آوری کرده‌اند آن را تحویل مقامات می‌دهند یا خیر، اظهار داشتند شاید تمام وجوهات، به نظر چند تن از مراجع برسد و آنها را جمع‌آوری و تحت یک برنامه صحیح اقدام به خانه‌سازی نمایند. اعانات جمع‌آوری شده در تهران و قم به مرعشی، نجفی، شریعتمداری و گلپایگانی تحویل داده خواهد شد که تحت نظارت خود آنها ساخته می شود.
پس از جمع‌آوری کمک‌هایی که اقشار مختلف مردم برای زلزله‌زدگان به مسجد هدایت آورده بودند یکصد تیم به سرپرستی دکتر محمد جواد باهنر و جلال‌الدین فارسی به خراسان عزیمت کردند تا از مناطق زلزله‌زده بازدید کرده و کمک‌ها را در اختیار زلزله‌زدگان خراسانی قرار دهند.
پایان پیام/
نظر شما