به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، با فرارسیدن ماه محرم، فضا و کالبد فرهنگی شهرها و روستاها بار دیگر در سیطره پرچمهای سیاه، نوحههای جانسوز و عزای سرور آزادگان جهان قرار گرفته است. اما آنچه در ورای اشکها و آیینهای عاشورایی سالهای اخیر برجسته میشود، همگرایی رو به تزاید نهادهای فرهنگی مردمی با آرمانهای بلند نهضت حسینی است؛ و در این میان، کانونهای فرهنگی هنری مساجد، بهمثابه یکی از پیشانیهای مردمی فرهنگ دینی، در خط مقدم این حرکت ایستادهاند.
بیش از یکهزار و ۳۰۰ کانون مسجدی در سراسر استان فارس، همزمان با آغاز ماه محرم، اجرای گستردهی برنامههای فرهنگی، معرفتی، و سوگواری را در دستور کار قرار دادهاند. این برنامهها، افزون بر حفظ روح سنتهای حسینی، بهشکلی سازمانیافته در پی تقویت بصیرت اجتماعی و رویکرد استکبارستیزانه در میان مخاطبان خود هستند؛ رویکردی که با شعار محوری امسال، «ایرانِ حسین تا ابد پیروز است»، معنا و جلوهای پررنگ یافته است.
عاشورا؛ پرچمدار فرهنگ مقاومت
حجتالاسلام حسین امیدی، مدیر ستاد کانونهای فرهنگی هنری مساجد فارس، با تبیین این رویکرد تصریح کرد: «تبیین آرمانهای قیام عاشورا، علاوه بر قالب مرثیه و عزاداری، با تأکید بر پیامهای آن برای امروز جامعه اسلامی، بهویژه در شرایطی که منطقه درگیر تجاوز آشکار صهیونیسم جهانی است، ضرورت دوچندانی یافته است.»
وی از پیوند میان مناسک محرم و پویشهای فرهنگی–اجتماعی ضد استکباری به عنوان یک جهتگیری استراتژیک در برنامههای امسال یاد کرد.
بر پایه این سیاستگذاری، کانونها با برافراشتن پرچمهای عزا، سیاهپوش کردن فضای مساجد و محلات، و فضاسازی محیطی، بستری عاطفی برای تعمیق ارتباط نسل جوان با مفاهیم نهضت عاشورا فراهم کردهاند.
افزون بر آن، حضور خودجوش مردم در برگزاری مراسم و مشارکت نوجوانان و جوانان در موکبها، ایستگاههای صلواتی و تعزیهخوانی، نشان از زندهبودن و تداوم این شعائر در حافظه جمعی مردم فارس دارد.
از تعزیه تا زیارت عاشورا؛ برنامههایی برای همه نسلها
تنوع برنامههای پیشبینیشده در کانونهای مساجد، گویای درک هوشمندانه از مخاطب و نیازهای گوناگون او در عصر حاضر است. به گفته حجتالاسلام امیدی برپایی محافل قرآنی، مسابقه حفظ زیارت عاشورا، مسابقات فرهنگی و دلنوشته، دیدار با پیرغلامان حسینی، و همچنین نمایشگاههای کتاب و پوستر، فضای مساجد را به محوری برای همافزایی فرهنگی بدل میکند.
همچنین ویژهبرنامههایی نظیر «نذر خون» که با هدف ترویج فرهنگ نذر در حوزه سلامت اجرا میشود، نشان میدهد این حرکتها صرفاً به فضای مسجد محدود نمانده و در پی توسعه فرهنگی و اجتماعی بر محور مذهب در سطح جامعه است.
برپایی نماز ظهر عاشورا و تاسوعا، با تأکید بر اقامه به هنگام آن در میانه عزاداریها، یادآور آن است که نماز و ولایت، دو رکن اساسی قیام اباعبدالله، همچنان کانون توجه کانونهای فرهنگی هستند.
فرصت اوقات فراغت؛ همافزایی تابستان با محرم
امسال تقارن ماه محرم با ایام تابستان و برنامههای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان در کانونها، فرصتی مغتنم برای تعمیق آموزههای دینی و تربیت نسل آینده فراهم کرده است.
حجتالاسلام امیدی در این باره میگوید: «پیوند برنامههای تابستانی با مناسک عاشورایی موجب شده کانونها با بهرهگیری از فضای محرم، مخاطبان خود را بهسوی معرفتافزایی و مسئولیتپذیری اجتماعی سوق دهند.»
در این میان، برگزاری کارگاههای بصیرتافزایی، جلسات ولایتمداری، برنامههای ویژه امر به معروف و نهی از منکر و همچنین محافل گفتوگو با موضوع نقش قیام عاشورا در مواجهه با ظلم، گامی مؤثر در جهت ارتقای بینش دینی نوجوانان و جوانان تلقی میشود.
یک جریان فرهنگی از متن مسجد
نکته حائز اهمیت در اجرای این برنامهها، خودجوش بودن و مردمی بودن آنهاست. بسیاری از کانونها با بهرهگیری از ظرفیت نیروهای داوطلب، خانوادهها، و چهرههای محلی، بدون اتکای صرف به منابع دولتی، برنامههایی با گسترهی اجتماعی وسیع اجرا میکنند؛ گواهی روشن بر آنکه مسجد هنوز هم پایگاه نخست حرکتهای فرهنگی و انقلابی در ایران است.
آنچه از خلال این حرکت فرهنگی گسترده در مساجد استان فارس به چشم میآید، احیای یک سنت زنده دینی است؛ سنتی که هم عزاست، هم آموزش است، هم همبستگی و هم ایستادگی.
نظر شما