از تربیت تا تولید؛ مسجدی که حلقه وصل معنویت و معیشت است

به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در زرقان، شهری آرام در حوالی شیراز، مسجدی هست که از جنس دیوار و مناره و سجاده عبور کرده و به قلب زندگی مردم رسیده است. مسجد المهدی (عجل‌الله‌فرجه) را نمی‌شود با واژه‌هایی چون «پایگاه فرهنگی» یا «مسجد فعال تربیتی» توصیف کرد. این‌جا، چیزی فراتر از تعریف‌های متعارف در جریان است؛ زیست‌بومی از عبادت، اقتصاد، تربیت و کرامت که درهم تنیده‌اند و هم‌زمان می‌رویند.

در مسجد المهدی (عجل‌الله‌فرجه)، اتفاقی در جریان است که بیشتر به "تحولی خاموش" شبیه است تا یک پروژه معمولی اجتماعی. سقف این مسجد، هر روز میزبان صداهایی‌ست متفاوت؛ اذانی که در گوش فضا می‌پیچد، با چرخیدن تسمه‌ی چرخ‌های صنعتی آمیخته می‌شود. زنانی که وضو گرفته‌اند، درست همان‌هایی هستند که چند قدم آن‌سوتر، در کارگاهی کوچک اما زنده، نخ‌ها را با دقتی مادرانه به هم گره می‌زنند. اینجا تربیت و تولید از یک جنس‌اند و مسجد، نقش تازه‌ای بر تن کرده است.

روایت کار، تربیت و کرامت زنانه از مسجد المهدی (عج) زرقان

وارد شبستان که می‌شوی، صدای اذان است که فضا را پر کرده، اما چند قدم آن‌سوتر در مهدیه مسجد، صدای چرخ‌های خیاطی به گوش می‌رسد. بانوانی با لباس کار، پشت چرخ‌ها نشسته‌اند و پارچه‌هایی صنعتی را به هم می‌دوزند تا گونی‌های صنعتی مقاومی تولید کنند که به بازارهای صنعتی می‌رسند. اینجا ۱۰ زن به شکل مستقیم مشغول به کار شده‌اند؛ زنانی از خانواده‌های محروم یا کم‌درآمد که حالا نان‌آور خانه‌اند، با عزتی که از دل ایمان برآمده است.

یکی از همین بانوان، با لبخندی آرام و صدایی پر از اطمینان می‌گوید: «هم مسجد می‌آیم، هم از تربیت فرزندان خیالم تخت است و هم کار می‌کنم. حالا به شوهرم کمک می‌کنم. بچه‌هایم را با عرق پیشانی بزرگ می‌کنم.»

برای او و ده‌ها زن دیگر، مسجد شده است تکیه‌گاه روانی، پشتوانه مالی و بستر رشد فردی.

او به جای آن‌که تنها از منبر بالا رود و پند بگوید، آستین بالا زده، پروژه‌ای واقعی را راه انداخته است. طرحی که ترکیب معیشت و معنویت را در عمل معنا می‌کند.

امام جماعتی با بیش از یک نقش

در قلب این منظومه اجتماعی، امام جماعت مسجد المهدی (عج) قرار دارد؛ مردی که فقط پیش‌نماز نیست. او کارآفرین است، مشاور است، مربی است و شاید مهم‌تر از همه، پدر معنوی محله‌ای است که با چالش‌های اقتصادی و تربیتی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

او به جای آن‌که تنها از منبر بالا رود و پند بگوید، آستین بالا زده، پروژه‌ای واقعی را راه انداخته است. طرحی که ترکیب معیشت و معنویت را در عمل معنا می‌کند. او علاوه بر اینکه کارگاه راه انداخته، چرخه‌ی کامل تربیت اسلامی، آموزش مهارت و حفظ کرامت زنانه را در دل همین مسجد مدیریت می‌کند.

تصور سنتی ما از هیئت امنای مسجد معمولاً به تعمیرات، نذری، یا پیگیری ساخت و ساز محدود می‌شود. اما این‌جا ماجرا فرق دارد. در مسجد المهدی(عج)، هیئت امنا زمینه اشتغال و رشد فردی را فراهم کرده‌اند. با طراحی یک کارگاه تولید گونی‌های صنعتی، به اقتصاد خانواده‌ها کمک کرده‌ و ارزش و اعتبار زنان محله را بازآفرینی کرده‌اند.

حلقه‌هایی که تربیت می‌سازند

مسجد المهدی (عج) در زرقان یک الگوی متفاوت ارائه می‌دهد. الگویی که می‌گوید مسجد اگر به ریشه‌های فکری اسلام بازگردد، می‌تواند هم نقطه عزیمت اقتصادی باشد، هم سنگر فرهنگی، هم مدرسه انسان‌سازی.

در کنار این فعالیت اقتصادی، مسجد فرزندان همین خانواده‌ها را فراموش نکرده. پایگاه مقاومت امام حسن مجتبی(ع) در کنار مسجد، مرکز تربیت نوجوانانی است که شاید آینده مدیران و مربیان اجتماعی همین شهر باشند. حلقه‌های تربیتی با محوریت آموزش اخلاق، معرفت دینی و مهارت اجتماعی در جریان‌اند. این نسل جدید، با الگویی زیسته از ایمان و تلاش بزرگ می‌شود.

در زمانی که مسجدها در بسیاری از نقاط، صرفاً به وظایف عبادی و گاه نمادین محدود شده‌اند، مسجد المهدی (عج) در زرقان یک الگوی متفاوت ارائه می‌دهد. الگویی که می‌گوید مسجد اگر به ریشه‌های فکری اسلام بازگردد، می‌تواند هم نقطه عزیمت اقتصادی باشد، هم سنگر فرهنگی، هم مدرسه انسان‌سازی.

و این‌جا، هیچ‌چیز از چیز دیگر جدا نیست. تربیت، اشتغال، عبادت، عزت. همه مثل تار و پودی به هم بافته شده‌اند؛ همان‌گونه که مادران مسجد، بی‌هیاهو، پارچه‌هایی را پشت چرخ خیاطی به هم می‌دوزند و زندگی را از نو می‌بافند.