بدرقه باشکوه؛ آداب و رسوم افغان‌ها برای راهی کردن حجاج به سرزمین وحی

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در این روزها مورد توجه مسلمانان است، برگزاری مناسک حج است و مسلمانان از کشورهای مختلف جهان عازم سرزمین وحی شده‌اند تا حج تمتع ابراهیمی را انجام دهند.

هر کشوری با آداب و رسوم خاصی حجاج خود را بدرقه می‌کند و این امر در افغانستان نیز وجود دارد. بسیاری از افغان‌ها موافقند که آداب و رسوم حج در افغانستان از ۴۰ سال پیش تغییر کرده است، اما برخی از آیین‌ها در طول اعصار باقی مانده و پابرجا مانده‌اند.

صدیق الله سردار، یکی از افرادی که عازم حج تمتع امسال شده است، درباره رفتن خود به این سفر معنوی گفت: کیفم را با لباس‌های احرام و لباس‌های دیگر پر کرده‌ام. من به اندازه کافی میوه خشک و آجیل، کشمش، بادام، گردو، پسته، بادام هندی و چای سبز با خودم برداشته‌ام.

وی افزود: مهم‌ترین چیز برای ما این است که قوری چای را با خودمان ببریم. ما افغان‌ها به نوشیدن زیاد چای عادت داریم و بدون آن نمی‌توانیم سر کنیم.

وی تاکید کرد که برخی از این اقلام را دوستان و اقوام به عنوان هدیه برای حجاج قبل از حرکت او می‌آورند.

مدیر یکی از مدارس دینی درباره آداب و رسوم مردم افغان در بدرقه حجاج گفت که از جمله سنت‌هایی که افغان‌ها حفظ می‌کنند، دعوت از کسانی است که به حج می‌روند تا در مسجد یا خانه خود امامت نماز جماعت را بر عهده بگیرند. اقوام و دوستان نیز تقریباً یک هفته قبل از عزیمتشان، مرتباً آنها را به صرف غذا دعوت می‌کنند و هنگام خداحافظی با احترام و تکریم از آنها می‌خواهند که برایشان دعا کنند.

بدرقه باشکوه

حجاج قبل از عزیمت با حضور در فرودگاه با بستگان خود خداحافظی می‌کنند. با این حال، وزارت حج رویکرد جدیدی را برای کاهش ازدحام اتخاذ کرده است و با اتوبوس‌های ویژه، حجاج را از مجتمع حجاج  از مکانی که برای جمع کردن حجاج در نظر گرفته شده است، تا فرودگاه که مسافتی ۳ کیلومتری دارد، در یک مراسم باشکوه جابجا می‌کند. خیابان‌ها به روی ماشین‌ها و عابران پیاده باز و بسته می‌شوند و این کار با هماهنگی قبلی با پرسنل امنیتی و ترافیک انجام می‌شود.

بر همین اساس، مقامات، اقدامات متعددی را برای تسهیل مقدمات حج انجام داده‌اند. از جمله این موارد می‌توان به عدم اجازه سفر مستقیم زائران از خانه‌هایشان به فرودگاه، صرف نظر از هویتشان، اشاره کرد.

عبدالصبور فاروق، مدیر مجتمع حج نیز گفت: در آنجا، مدارک شناسایی حجاج تأیید می‌شود و آنها قبل از عزیمت به فرودگاه برای عزیمت به اماکن مقدس، واکسن‌های لازم را دریافت کرده‌اند.

وی افزود: ما واکسیناسیون اجباری علیه آنفولانزا را به زائران ارائه می‌دهیم و همچنین هر دارویی را که ممکن است نیاز داشته باشند، در اختیار آنها قرار می‌دهیم.

وی تاکید کرد که علاوه بر مراکز پزشکی دارای مجوز از مقامات سعودی در مکه و مدینه، ده‌ها پزشک متخصص هر ساله حجاج را در سرزمین‌های مقدس همراهی می‌کنند.

حجاج پس از ورود به این مجتمع، موظفند در کلاس‌های آموزش حج شرکت کنند و پاسخ سوالات خود را از راهنمایان متخصصی که تا زمان بازگشت به افغانستان به عنوان بخشی از زیارت حج با آنها می‌مانند، دریافت کنند.

۳۰ هزار حاجی از افغانستان

امسال، ۳۰ هزار زائر افغان با نزدیک به یک هزار پرواز که توسط وزارت حج و زیارت از چهار فرودگاه اصلی کشور هرات، مزار شریف، قندهار و کابل سازماندهی شده بود، به شهرهای مقدس مکه و مدینه رسیدند.

مقامات افغان امیدوارند با توجه به افزایش تقاضای شهروندان افغان برای حج، عربستان سعودی سهمیه افغانستان را سالانه به ۴۰ هزار زائر افزایش یابد. به گفته فاضل الحسینی، سخنگوی وزارت حج افغانستان، درخواست‌های حج امسال از ۶۰ هزار نفر در سراسر کشور فراتر رفته است.

در همین حال، یک مقام وزارت حج افزود که تقریباً چهار هزار زائر در سراسر افغانستان امسال نتوانسته‌اند به دلیل شرایط دشوار زندگی و تنگنای مالی هزینه‌های حج خود را پرداخت کنند که ۷۰۰ نفر از آنها در کابل، پایتخت، بوده‌اند.

این وزارتخانه اعلام کرد که هزینه حج امسال ۳ میلیون و ۸۳۷ هزار دلار است. این مبلغ شامل اقامت در هتل، بلیط هواپیما، وعده‌های غذایی، حمل و نقل محلی و تمام ملزوماتی است که یک زائر ممکن است به آن نیاز داشته باشد.

فاضل الحسینی، سخنگوی وزارت حج، گفت: چیزی به نام حج ممتاز در افغانستان وجود ندارد. همه شهروندان ما در حج برابرند و هیچ تبعیضی بین آنها یا محل اقامتشان در مکه یا مدینه وجود ندارد.

هزینه های حج از قبل به این وزارتخانه پرداخت می‌شود و نکته قابل توجه این است که اغلب بخشی از این پول پس از بازگشت زائران به افغانستان، تحت عنوان «استرداد» بازگردانده می شود. طبق داده‌های وزارتخانه، سال گذشته ۳۸ دلار و سال قبل از آن ۱۱۰ دلار به هر زائر بازگردانده شد.