خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: هواپیمای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا امروز (سه شنبه، ۲۳ اردیبهشت) در فرودگاه بین المللی ملک خالدِ ریاض به زمین نشست تا سفر تاریخی او به سه کشور عربستان سعودی، قطر و امارات آغاز شود.
ترامپ این سفر را «از هر نظر تاریخی» خوانده و با انتخاب این سه کشور، به دنبال بهره برداری سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و امنیتی از این کشورهاست.
اما اهداف پشت این سفر چیست؟ هم آمریکا و هم کشورهای خلیج فارس منافع کلانی در ایجاد چارچوبی قوی برای روابط با یکدیگر دارند. اینجا این پرسش مطرح می شود که این سفر چه پیام هایی دارد و چگونه بر منطقه تأثیر خواهد گذاشت؟
یک سفر پر برنامه در شرایط حساس
سفر ترامپ در شرایط حساسی همچون جنگ غزه، مذاکرات هسته ای آمریکا و ایران، تنش های دریای سرخ و بحران یمن انجام می شود.
در ریاض، برنامه های ترامپ مملو از دیدارها و نشست های دوجانبه است. همچنین در «مجمع سرمایه گذاری عربستان و آمریکا» و « اجلاس عربی-آمریکایی» به میزبانی ریاض مشارکت خواهد داشت. دیدارهایی نیز با سرمایه گذاران و تجار خلیجی و آمریکایی در برنامه او گنجانده شده است.
کارولین لوین، سخنگوی کاخ سفید، پیش از این تأکید کرده بود که ترامپ به این سفر اهمیت ویژه ای می دهد و می خواهد روابط واشنگتن با خاورمیانه را تقویت کند.
امنیت و اقتصاد؛ دو محور اصلی
بر روی میز مذاکرات ترامپ و رهبران خلیج فارس، موضوعات استراتژیک متعددی همچون امنیت منطقه، همکاری های دفاعی، سرمایه گذاری در فناوری و انرژی های نو، و دیگر زمینه ها قرار دارد.
ساموئل وربورگ، سخنگوی منطقه ای وزارت خارجه آمریکا، گفته است که در این سفر درباره تهدیدهای دریایی در دریای سرخ، تحولات غزه، یمن، لبنان، سودان، لیبی و عراق را گفتگو خواهد شد.
پیش بینی می شود توافق های مهمی در این سفر به نتیجه برسد؛ از جمله جذب سرمایه های چندتریلیونی کشورهای خلیج فارس به اقتصاد آمریکا.
بدون شک این معاملات آینده منطقه را تغییر خواهد داد، همچنین سطح روابط آمریکا و کشورهای خلیج فارس را ارتقا می دهد و ممکن است ائتلاف استراتژیک بی سابقه ایجاد شود.
کلید روابط استراتژیک
دکتر عبدالخالق عبدالله، استاد علوم سیاسی امارات درباره این سفر می گوید که انتخاب خلیج فارس به عنوان اولین مقصد خارجی ترامپ، هم نمادین است و هم استراتژیک.
او تأکید می کند که ترامپ احترام ویژه ای برای رهبران کشورهای حوزه خلیج فارس قائل است، .
عبدالله توضیح می دهد که این احترام شخصی برای ساختن پیوندهای راهبردی بسیار مهم است. متأسفانه جو بایدن و تیم او چنین نگاهی نداشتند.
این تحلیگر همچنین به قدرت مالی کشورهای حوزه خلیج فارس اشاره دارد و می گوید که ترامپ، هم به عنوان رئیس جمهور و هم تاجر، به اعداد اهمیت می دهد. صندوق های ثروت ملی تریلیو نی امارات، عربستان و قطر، برای او جذاب هستند.
وقتی امارات ۱.۴ تریلیون دلار در آمریکا سرمایه گذاری می کند، یا عربستان ۶۰۰ میلیارد دلار، این برای ترامپ یک پیروزی بزرگ است که حتماً آن را به رای دهندگانش نشان خواهد داد.
اولویت خلیج فارس: توقف جنگ غزه
این پژوهشگر اماراتی درباره پروندههایی که مورد بحث قرار خواهند گرفت،می گوید که مسائل دوجانبه بسیاری در طول این سفر بررسی خواهند شد، همچنین موضوعات منطقهای دیگر نیز مورد بحث قرار میگیرند.
عبدالله پیش بینی کرد که کشورهای خلیج فارس از این سفر برای فشار بر ترامپ جهت توقف جنگ غزه استفاده خواهند کرد.
او می گوید که آنها باید از این فرصت برای وادار کردن اسرائیل به اجازه ورود کمک های انسان دوستانه به غزه نیز استفاده کنند. این می تواند مهم ترین دستاورد سفر باشد.
عبدالله معتقد است که کشورهای خلیج فارس در حال حاضر تمرکز خود را بر توقف جنگ در غزه گذاشتهاند و تمام توان، امکانات، اعتبار و ابزارهای خود را به کار خواهند گرفت تا ترامپ را متقاعد کنند که نقش مؤثرتری برای پایان دادن به این جنگ ایفا کند؛ زیرا توقف جنگ میتواند زمینهساز حل پروندههای متعددی از جمله مسئله عادیسازی روابط بین کشورهای منطقه شود.
عبدالله می گوید که کشورهای خلیج فارس باید از این سفر نه تنها برای توقف جنگ، بلکه برای فشار آوردن به نتانیاهو و دولت او جهت اجازه ورود بیش از ۳۰۰۰ کامیون حامل کمکهای بشردوستانه به غزهای که از گرسنگی در حال مرگ است، استفاده کنند.»
او معتقد است که این مورد احتمالاً در دستور کار کشورهای خلیج فارس قرار دارد و آنها مصرّانه تلاش خواهند کرد تا آن را به دست آورند، در ازای این نقش بسیار مهمی که از نظر اقتصادی و مالی در سطح جهانی و آمریکا ایفا میکنند. این مهمترین تأثیری است که پیش بینی می شود که این سه کشور خلیج فارس از این سفر برای توقف این حمله مداوم اسرائیل به غزه استفاده کنند.
دلایل استراتژیک
بر اساس گزارش منتدی الخلیج الدولی، این سفر نشان دهنده بازگشت آمریکا به سیاست تقویت متحدان سنتی خود پس از تنش های دوران بایدن است.
این گزارش اشاره می کند که واشنگتن به دنبال امضای قراردادهای اقتصادی و نظامی کلان و کاهش نقش چین و روسیه در منطقه است.
در بخشی از گزارش آمده است که سفر ترامپ فصل جدیدی در استراتژی آمریکا در خاورمیانه خواهد بود؛ استراتژی که بر پایه سرمایه گذاریهای اقتصادی، همکاری های دفاعی و دیپلماسی فعال شکل می گیرد.
سفر غیرمعمول با دستاوردهای غیرمنتظره
عبدالرحمن الراشد، تحلیلگر سعودی، در روزنامه الشرق الأوسط نوشت که این سفر به دلیل موضوعات مطرح شده و همراهی ترامپ با مدیران شرکت های بزرگ فناوری، «غیرعادی» است.
الراشد می گوید که این سفر می تواند آغازگر تحولی بزرگ باشد؛ هم در روابط آمریکا و خلیج فارس، و هم در معادلات منطقه ای.
نظر شما