بحران‌های اخلاقی جهان را با بازتعریف کرامتِ رضوی درمان کنیم

رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با انتقاد از بحران‌های اخلاقی و معنوی در تمدن غرب، خواستار بازتعریف کرامت انسانی بر اساس تعالیم اهل‌بیت (ع) شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد، محمدرضا مخبر دزفولی، امروز دوشنبه ۱۵ اردیبهشت ماه در اجلاسیه کنگره امام رضا(ع) در حرم مطهر رضوی با بیان اینکه تمدن غرب علی‌رغم ادعای دفاع از حقوق بشر، عملاً در مسیر استثمار و سلطه‌گری گام برداشته است، اظهار کرد: تمدن اسلامی، برخلاف غرب، بر پایه کرامت ذاتی انسان، حقوق فطری و مسئولیت‌های اجتماعی استوار است. این رویکرد، متکی بر تعالیم قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام و به‌ویژه آموزه‌های امام رضا علیه‌السلام، الگویی اصیل و کارآمد برای تمدن‌سازی ارائه می‌دهد.»

وی در ادامه افزود: «عصر امام رضا علیه‌السلام به دلیل شرایط خاص سیاسی-اجتماعی و کنش‌گری فرهنگی ایشان، بستر بی‌بدیلی برای بازخوانی تمدن‌سازی اسلامی است. این دوره، به‌ویژه در نسبت با تمدن غرب که بر مبنای فلسفه‌های مادی‌گرایانه و استعماری شکل گرفته، ظرفیت مهمی برای واکاوی دارد.»

استاد ممتاز دانشگاه تهران و عضو پیوسته فرهنگستان علوم با اشاره به آموزه‌های رضوی در باب کرامت انسان، دو وجه کرامت ذاتی و اکتسابی را تبیین کرد و تأکید نمود: «بر اساس قرآن و سنت، انسان از کرامتی برخوردار است که نه‌تنها فارغ از جنسیت، نژاد، قومیت و مذهب به او اعطا شده، بلکه با اتکاء به عقل، اختیار و قدرت تعقل، زمینه تحقق کرامت اکتسابی را نیز داراست.»

وی در ادامه، پنج اصل تمدنی را به عنوان محورهای الگوی اسلامی تمدن‌سازی برشمرد: عدالت، عقلانیت، آزادی و اختیار، مسئولیت‌پذیری و تأمین حقوق الزامی مردم. وی تأکید کرد که این اصول از مبانی اساسی سیره ائمه اطهار علیهم‌السلام هستند و در حکومت اسلامی باید مبنای تصمیم‌گیری و حکمرانی قرار گیرند.

مخبر دزفولی با اشاره به بحران هویت در تمدن غرب، نسبت به استمرار ظلم سیستماتیک در ساختارهای غربی هشدار داد.

وی با اشاره به مواردی چون جنگ‌های نیابتی در منطقه، مهاجرستیزی، اسلام‌هراسی و نژادپرستی ساختاری در غرب گفت: این تناقض‌ها ضرورت بازخوانی مفهوم کرامت انسانی بر پایه تعالیم وحیانی را دوچندان کرده‌اند.

وی همچنین ضمن اشاره به ظرفیت‌های الگوی رضوی برای برون‌رفت از بن‌بست‌های تمدنی غرب، بر لزوم بازگشت به فقه تمدنی رضوی و تقویت گفتمان معنویت‌محور انقلاب اسلامی تأکید کرد.  

وی تصریح کرد: این مهم، تنها راه برای پاسخ‌گویی به بحران‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی معاصر است.

مخبر دزفولی به سفرنامه‌های تاریخی غیرمسلمانانی که به حرم رضوی وارد شده‌اند اشاره کرد و گفت: شهادت آنان بر عدالت، برابری، ادب و معنویت در فرهنگ رضوی، خود سندی زنده بر برتری الگوی اسلامی-ایرانی کرامت انسانی بر الگوی غربی مبتنی بر ظلم و تبعیض است.

وی با اشاره به بحران‌های اخلاقی، اجتماعی و معنوی حاکم بر تمدن غرب، خواستار بازگشت جدی به منابع اصیل وحیانی و تعالیم اهل بیت علیهم‌السلام برای ترسیم الگوی تمدنی جایگزین شد.

رئیس فرهنگستان علوم افزود: تمدن غرب در حالی داعیه‌دار حقوق بشر و آزادی است که در عمل با بهره‌گیری از ابزارهای استعماری، نظامی و رسانه‌ای، نه‌تنها کرامت انسانی را نقض کرده، بلکه منافع اقلیت‌های سلطه‌گر را بر مصالح اکثریت مردم جهان ترجیح داده است.

وی با تمجید از سیره امام رضا علیه‌السلام در دفاع از حقوق اجتماعی، آزادی بیان و برابری، عصر حضور آن حضرت را الگویی کم‌نظیر برای مطالعات تمدنی و بازتعریف حاکمیت اسلامی خواند و تصریح کرد: تجربه تاریخی و تعالیم رضوی نشان داده که کرامت انسانی مفهومی صرفاً نظری نبوده، بلکه در تمام ابعاد حیات فردی و اجتماعی قابلیت تحقق دارد.

مخبر دزفولی ضمن تأکید بر لزوم تولید دانش بومی بر پایه عقلانیت دینی، عدالت اجتماعی، و مسئولیت‌پذیری در قبال انسان، از راه‌اندازی دبیرخانه‌ای تخصصی برای تدوین "منشور تمدنی کرامت انسانی" در فرهنگستان علوم خبر داد.

وی تصریح کرد: دوران بحران تمدن غرب، فرصتی تاریخی برای بازشناسی جایگاه حقیقی انسان بر مبنای فطرت الهی است. فرهنگستان علوم مصمم است در کنار حوزه‌های علمیه و نهادهای علمی-فرهنگی کشور، بسترساز تحول بنیادین در نگاه جهانی به حقوق بشر و کرامت انسان بر مبنای وحی و عقلانیت اسلامی باشد.

انتهای پیام/

کد خبر 1816220

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha