به گزارش خبرگزاری شبستان از زنجان؛ وقف در لغت به معنای توقف و حبس است و در اصطلاح فقهی از عقود اسلامی به شمار میآید که معنی آن حبس کردن مال و جاری کردن منفعت یا ثمره آن برای استفاده عموم مردم، بدون دریافت عوض است.
وقف یکی از برترین مصادیق احسان و نیکوکاری است که در ساماندهی زندگی فردی و اجتماعی، نقش فراوانی دارد. وقف قبل از اسلام هم بین مردم متداول بود، اما با ظهور اسلام توسط پیامبر(ص) و ائمه(ع) بسیار پررنگ و قوی شد، امروز در دیگر کشورها با ادیان مختلف هم این سنت البته با عناوین دیگر جاری است.
وقف همچنین یکی از بسترهای مناسب رفع نیازهای مادی و معنوی جامعه در طول زمان است و در نتیجه باید محلی برای ایجاد درآمد پایدار و سرشار برای رفع این نیازها باشد تا ضمن اینکه واقفین از انجام وقف راضی شده و نیکوکاران نیز برای انجام کار نیک و ماندگار تشویق شده و پیشقدم شوند.
امسال از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال «سرمایه گذاری برای تولید» نامگذاری شده است که در صورت بسترسازی برای تحقق، نقش اثرگذاری در جهش اقتصادی و افزایش درآمد ملی دارد؛ در این راستا درآمد موقوفات فرصت مناسبی را برای سرمایه گذاری در عرصه تولید فراهم می سازد و می تواند در حل مشکلات اقتصادی کشور راهگشا باشد.
در استان زنجان ۲۹۰۰ موقوفه به ثبت رسیده است که ۱۵۰۰ مورد آن مربوط به اماکن مذهبی می شود و ۱۳۰۰ مورد نیز موقوفاتی هستند که با نیات متنوع وقف شده اند، میزان درآمد ثبت شده از این موقوفات در سال گذشته نیز به حدود ۱۲۰ میلیارد تومان رسیده است.
در همین راستا خبرگزاری شبستان گفتگویی با حجت الاسلام کرمی، مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان زنجان ترتیب داده است که مشروح آن را در ذیل می خوانید.
در استان زنجان چه تعداد موقوفه وجود دارد و چه درآمدی از این موقوفات حاصل می شود؟
در استان زنجان ۲۹۰۰ به ثبت رسیده است که ۱۵۰۰ مورد آن مربوط به اماکن مذهبی می شود و ۱۳۰۰ مورد نیز موقوفاتی هستند که با نیات متنوع وقف شده است، میزان درآمد ثبت شده از این موقوفات در سال گذشته نیز به حدود ۱۲۰ میلیارد تومان رسیده است.
درآمد حاصل از موقوفات استان زنجان صرف چه اموری می شود؟
بیش از ۵۰ درصد درآمد موقوفات صرف اجرای نیات واقفین مثل برپایی مراسمات عزاداری امام حسین(ع) و گردهمایی اربعین، کمک های مختلف به نیازمندان در قالب بسته های معیشتی، کمک های نقدی، کمک هزینه تأمین دارو و درمان، کمک تامین هزینه های تحصیل و لوازم تحصیلی کیف و کفش و لوازم التحریر، هزینه های برگزاری مراسمات فرهنگی و مذهبی امامزادگان و بقاع شاخص، کمک به مراسمات فرهنگی و اجتماعی و مذهبی شاخص استان مثل یادواره شهدا، طرح زندگی با آیه ها، دهه کرامت، مراسمات مناسبتی شهادت ها و ولادت ها، اطعام ماه مبارک رمضان و ماه محرم می شود.
با توجه به نامگذاری امسال با عنوان «سرمایه گذاری برای تولید»، درآمد موقوفات تا چه اندازه در جهت تحقق این شعار هزینه می شود؟
رویکرد اوقاف از چند سال قبل به اجرای طرح های تولید و سرمایهمحور تغییر پیدا کرده است و اوقاف درصدد است بجای کسب درآمد از اجاره دادن زمین های کشاورزی یا واحدهای تجاری و مسکونی، طرح های به روز و متناسب با ظرفیت و قابلیت موقوفات را طراحی و اجرا کند.
از جمله این طرح ها می توان به راه اندازی طرح های کشت و صنعت در اراضی وقفی مستعد کشاورزی، راه اندازی نیروگاه های خورشیدی کوچک و بزرگ مقیاس، ساخت واحدهای تجاری و مسکونی، ساخت کلینیک درمانی و خدماتی، کاشت مستقیم نهاده های دامی مثل گندم و جو در اراضی دیمی، کاشت سیر و باقلا و کرفس در شهرستان طارم و مطالعه طرح های درآمدی صنایع کوچک اشاره کرد.
اکنون رویکرد اوقاف چه در سطح کشوری و استانی از اجاره داری اراضی و املاک موقوفه به اجرای مستقیم طرح های تولیدی و سرمایه گذاری، همکاری با شرکت های دانش بنیان و اجرای طرح با رویکرد دانش بنیان و همچنین مشارکت دادن مردم در اداره موقوفات تغییر پیدا کرده است.
درباره استفاده از افزایش درآمد موقوفات در سرمایه گذاری برای تولید همسو با نیات واقفان نیز توضیح دهید؟
یکی از سه وظیفه مهم اوقاف و امور خیریه، اجرای نیات واقفان است این انسانهای بزرگ که غیر از خود دیگران را هم دیده اند و جز زمان خود آینده را هم در نظر داشته اند.
بیش از ۵۰ درصد نیات موقوفات استان مربوط به برگزاری مجالس عزاداری امام حسین(ع) است که بصورت شایسته در امامزادگان و بقاع متبرکه با پشتیبانی موقوفات و نذورات مردمی اجرا میشود.
حدود ۳۰ درصد نیات نیز اختصاص به مساعدت به نیازمندان دارد که با انواع اقدامات در طول سال انجام میشود، و ۲۰درصد نیز اختصاص به هزینه های توسعه، اداره و نگهداری دارد که در این کارها صرف و هزینه می شود.
آیا موقوفات و رقبات مساجد استان زنجان هم افزایش درآمد داشته است؟
۵۰ مسجد در سطح استان دارای واحدهای تجاری میشود که این واحدها اکثرا مغازه هستند و موارد معدود مثل خانه هم برای بعضی مساجد وقف شده که تمام این موارد به مزایده گذاشته می شود تا به بالاترین قیمت اجاره شود، اجاره موقوفات یک مزیت دارد که معمولا مگر در موارد خاص و پرطرفدار از عرف بازار پایین تر است و در ضمن پول پیش یا ودیعه رهن ندارد که به نفع مستاجر تمام می شود و درخواست می کنیم که مردم و متقاضیان حتما آگهی های مزایده موقوفات را دنبال و اگر مورد مناسبی بود استفاده کنند.
درآمد اجاره همه این موارد در سال بالغ بر ۱۰ میلیارد تومان میشود که به حساب اختصاصی خود آن مسجد در نزد اوقاف واریز میشود که در این مرحله هیئت امنا باید درخواست کتبی هزینه کرد به همراه اسناد معتبر هزینه مثل فاکتور و رسید را به ادارات اوقاف شهرستان ها ارائه دهند و ادارت اجرایی شهرستان مستقیماً پس از تاییدات لازم به حساب اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب فاکتور و رسید واریز می کنند، در واقع اوقاف فقط ناظر خرجکرد این هزینه هاست، تا طبق قوانین و مقررات باشد.
توصیه شما درباره استفاده از وقف و نیت واقفان در سرمایه گذاری برای تولید چبست؟
اوقاف و امور خیریه، امانتدار اموال ارزشمند خیران است تا در محل خود هزینه شود، از مردم عزیز درخواست می کنیم راه انسان های نیک اندیش در نیکوکاری و احسان را ادامه دهند و از وقف غافل نشوند و وقف خود را با نیت های به روز و متناسب با نیاز جامعه مثل وقف برای توسعه علم و دانش، وقف برای قرآن کریم وقف برای تامین هزینه ازدواج و اشتغال و مسکن جوانان انجام دهند.
در استان زنجان بیش از ۲۹۰۰ موقوفه و ۱۳۲ امامزاده و بقعه متبرکه وجود دارد که حدود ۱۵۰۰ مورد از موقوفات مسجد، حسینیه، تکیه یا مکان مذهبی مشابه است و نزدیک ۱۳۰۰ موقوفه باقیمانده اکثرا اراضی کشاورزی دیمی و اندک آبی است و موارد کمی نیز واحدهای تجاری و مسکونی وقفی یا احداث شده در اراضی موقوفه است که در بازه های زمانی مختلف از طریق مزایده به بهره برداران بخش خصوصی واگذار شده و ۵۰ درصد درآمد آنها صرف اجرای نیات واقفان و الباقی نیز برای حفظ و نگهداری موقوفات هزینه و ذخیره می شود.
نظر شما