حجتالاسلام والمسلمین «نجف لکزایی» در گفتگو با خبرنگار گروه مسجد و کانونهای مساجد خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه نکته مهمی که باید در خصوص ارتباط حکمرانی قرآن و مسجد بدانیم، در ابتدا تصور ما از حکمرانی است، اظهار کرد: حکمرانی به این معنا است که ما تمام کنشگران مرتبط با یک مسئله را جمع می کنیم تا آن مسئله را به بهترین نحو حل کنیم؛ پس مسئله باید به همه مربوط شود نَه فقط به یک شخص یا یک گروه یا دسته.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: اگر مسائل مطروحه در جامعه تنها به یک فرد یا نهاد مربوط شود، مشمول موضوع حکمرانی نمیشود چراکه موضوع حکمرانی مسائل بغرنج و پیچیدهای است که همه اعضای جامعه را دربر می گیرد؛ یکی از این موارد بحث اقامه دین است؛ اقامه دین که در آیه ۱۳ سوره مبارکه «شوری» بیان شده تاکید دارد که خداوند متعال دستور داده دین را اقامه کنید تا در آن دچار تشتت و تفرقه هم نشوید یعنی همه با هم این کار را انجام دهید؛ این امر اگر بخواهد در جامعه ما تحقق پیدا کند و پایگاهی برای جمع این کنشگران داشته باشد، بهترین پایگاهی که در خود دین تعبیه شده، مسجد است.
مساجد باید پایگاه راهبردی شوند
وی افزود: مسجد پایگاهی است که همه کنشگران میتوانند در آن حضور پیدا کنند، مسجد خانه خدا است و به هیچ حزب و جناح و دستهای تعلق ندارد، زنان و مردان و مسئولان دولتی می توانند در آن حضور پیدا کنند، مسئولان غیردولتی نیز می توانند در آن حضور پیدا کنند، جوانان، نوجوانان و کودکان و همه اقشار می توانند در آن حضور داشته باشند و لازمه این امر این است که مساجد ما از وضعیت کنونی خارج شود و سطح مسجدالنبی(ص) در صدر اسلام ارتقا پیدا کند یعنی مساجد از یک جایگاه راهبردی برخوردار شوند.
حجت الاسلام لکزایی در ادامه گفت: در وضعیت فعلی مساجد ما جایگاه راهبردی ندارند و چون جایگاه راهبردی ندارند نمی توانند در حکمرانی نیز ایفای نقش کنند، مگر اینکه ما این جایگاه را برای آنها به رسمیت بشناسیم مثل سالهای اول انقلاب چرا که در آن سال ها پایگاه انقلاب مسجد بود؛ وقتی مسجد پایگاه راهبردی شود، شب و روز فعال میشود و این گونه نیست که تنها در موقع نماز باز باشد و بعضی وقتها هنگام نماز صبح یا حتی نماز ظهر و مغرب باز نباشد. راه احیای مساجد ما این است که پایگاه های راهبردی شوند. اگر این اماکن پایگاه های راهبردی شوند می توانند در اقامه دین نقش داشته باشند.
دستگاههای فرهنگی باید بخواهند مسجد محور شوند
وی تصریح کرد: اگر این اماکن در اقامه دین نقش داشته باشند، یکی از مسائل حکمرانی قرآنی می شود، در این صورت تعبیر مقام معظم رهبری که فرمودند قرآن کتاب حکمرانی ماست، تحقق پیدا می کند. پایگاه این حکمرانی مسجد است. مسجد می تواند کل محله را هدایت و اداره کند؛ مسجد جامع نیز کل شهر را هدایت و اداره می کند و همین طور این بقیه سازمان ها و نهادها را نیز می تواند تغذیه مطلوب کند. همه این موارد در صورتی محقق است که دستگاه های فرهنگی هم بخواهند که مسجد محور باشد؛ در حال حاضر به جز برخی مساجد استثنایی چنین چیزی وجود ندارد.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تأکید کرد: اگر دستگاه های دولتی و غیردولتی همانند شورای عالی قرآن ارتقا پیدا کرده و تبدیل به قرارگاه شوند، می تواند تقسیم کار کرده و تعریف ماموریت کند و تبدیل به پشتیبان به سبک اختیاری شود؛ ما می گوییم باید سامانه ای باشد که هر مسجدی بخواهد به حرکت اقامه دین بپیوندد در سامانه ثبت نام کرده، استانداردهای لازم را رعایت کرده و فعال شود زیرا حکمرانی یک حرکت صرفاً دولتی نیست.
در حکمرانی همه کنشگران ذیربط و ذینقش باید حضور داشته باشند و اگر تنها دولتی ها باشند و یا حتی اگر فقط مردم باشند، این امر صورت نمی گیرد چون حمایت هایی لازم است که دستگاه های متولی دولتی باید در آن حضور داشته باشند؛ به طور مثال ما در قرآن کریم ۸۹ آیه داریم که با خطاب «یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» شروع شده است، پس از آن خداوند متعال می فرماید: ای مومنان که در آن به دستوراتی اشاره می کنند و از مومنان می خواهند این دستورات را اجابت کنند. من زمانی به دوستان می گفتم اگر مساجد ما رویکرد راهبردی داشت، ما عنوان می کردیم هر مسجد یکی از این آیات را محور فعالیت های خود برای مثال در ماه رمضان و در آخر ماه گزارشی از آن ارائه کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بعد ما ببینیم خداوند متعال چه فرموده و ما چه فهمی پیدا کردیم و چقدر از این دستورات را انجام دادیم. مخاطب «یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» مردم و مومنان هستند. ما باید هر کسی را با یک آیه درگیر کنیم، بدین نحو که مثلا کدام آیه برای کودکان مناسب است و کدام مساجد می خواهند آن را اجرا کنند، کدام آیات برای خانم ها و دختران بیشتر مرتبط است یا کدام برای جوان ها، کشاورزان، عالمان علم و سیاست و... مناسب است. برای این امر به یک قرارگاه نیاز داریم. در این قرارگاه باید استانداردها، شاخص ها و موضوعات مشخص شود و تقسیم کار و ماموریت کند و هر مسجدی پایگاه یک بحث شود؛ در پایان گزارش آن را ارائه کنند تا سایرین از این دستاوردها مطلع شوند.
نظر شما