خبرگزاری شبستان - گروه مسجد و کانونهای مساجد: از نخستین روزهای ظهور اسلام، مساجد، فراتر از یک عبادتگاه، پایگاهی برای آموزش، تربیت، قضاوت، تصمیمگیریهای اجتماعی و حتی سازماندهی امور سیاسی بوده است. در طول تاریخ، مساجد همواره به عنوان مراکز علم و فرهنگ، نقش مهمی در هدایت فکری و اعتقادی مسلمانان ایفا کردهاند و پیوند ناگسستنی میان دین، جامعه و فرهنگ را به نمایش گذاشتهاند.
پیامبر اکرم (ص) در آغاز هجرت خود به مدینه، نخستین اقدامش را بنای مسجد قبا قرار داد؛ اقدامی که نشان از جایگاه ویژه مساجد در شکلگیری جامعه اسلامی داشت. خداوند متعال نیز در قرآن کریم بارها از مسجد یاد کرده و آن را محل اجتماع مؤمنان، مرکز ذکر و عبادت و پایگاه رشد و تعالی انسانی دانسته است.
در دوران معاصر، با گسترش تهاجم فرهنگی و تغییرات سریع در شیوه زندگی، نقش مساجد بیش از پیش برجسته شده است. در این میان، کانونهای فرهنگی هنری مساجد که از سال ۱۳۷۱ فعالیت خود را آغاز کردهاند، با هدف احیای کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و تربیتی مسجد، به پایگاهی مهم برای جذب جوانان و نوجوانان و پرورش استعدادهای آنان تبدیل شدهاند. این کانونها، در کنار حفظ هویت دینی و فرهنگی، زمینهای را فراهم کردهاند که مساجد بار دیگر نقش محوری خود را در جامعه ایفا کنند و به سنگرهایی مستحکم در برابر هجمههای فرهنگی تبدیل شوند.
کانونهای فرهنگی هنری مساجد؛ پایگاهی برای تربیت نسل آینده
کانونهای مساجد با گذشت ۳۲ سال از تأسیس، همچون درختی تنومند علیرغم همه هجمهها، کاستیها و ناملایمات ایستادهاند و گوش به فرمان ولی امر مسلمین، حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی) با عزمی راسخ و همتی والا، هرچند با دستان خالی، وفادار به رسالت خویش به فعالیت خود ادامه میدهند.
مساجد در طول تاریخ، علاوه بر اینکه پایگاه عبادت و نیایش بودهاند، همواره به عنوان مراکز علمی، فرهنگی و اجتماعی نیز نقشآفرینی کردهاند. در دوران معاصر، با گسترش چالشهای فرهنگی و اجتماعی، این نهاد مقدس وظیفهای دوچندان یافته و بستری برای تربیت نسل جدید در ابعاد مختلف اعتقادی، فرهنگی، هنری و اجتماعی شده است. در این میان، کانونهای فرهنگی هنری مساجد که بیش از سه دهه از تأسیس آنها میگذرد، توانستهاند در مسیر رشد و پرورش استعدادهای نوجوانان و جوانان، نقش مؤثری ایفا کنند.
مدیر ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان فارس، در این زمینه معتقد است که "کانونهای مساجد با گذشت ۳۲ سال از تأسیس، همچون درختی تنومند علیرغم همه هجمهها، کاستیها و ناملایمات ایستادهاند و گوش به فرمان ولی امر مسلمین، حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی) با عزمی راسخ و همتی والا، هرچند با دستان خالی، وفادار به رسالت خویش به فعالیت خود ادامه میدهند." این سخنان بهخوبی نشان میدهد که این کانونها باوجود تمام مشکلات، همچنان در خط مقدم جبهه فرهنگی قرار دارند و نقش خود را در هدایت و رشد جامعه ایفا میکنند.
از مسجد قبا تا کانونهای فرهنگی هنری مساجد
مساجد از صدر اسلام، همواره محور شکلگیری جوامع اسلامی بودهاند. پیامبر مکرم اسلام (ص) در هنگام ورود به مدینه، نخستین اقدام خود را ساخت مسجد قبا قرار دادند، تا این مکان مقدس، پایگاهی برای هدایت، تعلیم و تربیت مسلمانان باشد. خداوند نیز در قرآن کریم میفرماید: "إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَی الزَّکاةَ وَ لَمْ یَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ فَعَسی أُولئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدین" (سوره توبه – آیه ۱۸)
با همین نگاه، در سال ۱۳۷۱ و در پی تأکید شورای عالی انقلاب فرهنگی بر ضرورت مقابله با تهاجم فرهنگی، «ستاد عالی هماهنگی و نظارت بر کانونهای فرهنگی هنری مساجد» تأسیس شد تا با فعالیت در حوزههای گوناگون، به ارتقای سطح فرهنگی و اعتقادی جامعه کمک کند. این اقدام که زمینهساز راهاندازی هزاران کانون در سراسر کشور شد، در تقویم رسمی ایران نیز به عنوان ۱۸ اسفند، سالروز تأسیس کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور نامگذاری شد.
ر استان فارس بیش از ۱۳۰۰ کانون فرهنگی هنری در مساجد تأسیس و راهاندازی شده است و فعالیتها و برنامههای متنوعی در رشتههای گوناگون قرآنی، فرهنگی، هنری، ادبی، ورزشی، علمی، آموزشی، کتابخانه، پژوهشی و اعتقادی حتی در دورترین روستاهایی که یک مرکز دولتی وجود ندارد، اجرا میشود.
مساجد فارس، پیشگام در تربیت نسل جوان
استان فارس به عنوان یکی از قطبهای فرهنگی و مذهبی کشور، همواره نقش پررنگی در فعالیتهای فرهنگی مساجد ایفا کرده است. بنا به گفته حجتالاسلام امیدی، "در استان فارس بیش از ۱۳۰۰ کانون فرهنگی هنری در مساجد تأسیس و راهاندازی شده است و فعالیتها و برنامههای متنوعی در رشتههای گوناگون قرآنی، فرهنگی، هنری، ادبی، ورزشی، علمی، آموزشی، کتابخانه، پژوهشی و اعتقادی حتی در دورترین روستاهایی که یک مرکز دولتی وجود ندارد، اجرا میشود."
این گستردگی فعالیت، نشان از اهمیت و جایگاه ویژه مساجد در استان دارد. در شرایطی که بسیاری از مناطق دورافتاده از امکانات آموزشی و فرهنگی محروماند، کانونهای مساجد توانستهاند با اجرای برنامههای متنوع، محیطی پویا برای رشد فکری و تربیتی جوانان فراهم کنند.
توصیه رهبری و رسالت سنگین مسجدیها
رهبر معظم انقلاب اسلامی، در سخنان خود همواره بر نقش محوری مساجد تأکید داشتهاند. ایشان در ۱۹ مهرماه ۱۳۹۱ فرمودند: "من سفارش میکنم کانونهای فرهنگی هنری مساجد را فراموش نکنید." این تأکید، نشاندهنده جایگاه ویژه این کانونها در مهندسی فرهنگی کشور است.
حجتالاسلام امیدی نیز در همین راستا، فعالیت در مساجد را موهبتی الهی میداند و میگوید: "توفیق خدمتگزاری به مساجد، ودیعهای است الهی که به بندگان شایسته او اعطا میشود و پیشرفت و تعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مرهون فداکاری و ایثار انسانهایی است که در سایهسار مسجد، خدمت به دین را برگزیدهاند."
این سخنان، رسالت سنگین فعالان مسجدی را یادآور میشود. آنان که بیادعا و خالصانه، در شرایطی که هجمههای فرهنگی بیوقفه ادامه دارد، همچنان در خط مقدم مبارزه فرهنگی ایستادهاند و راه هدایت نسل آینده را هموار میکنند.
کانونهای فرهنگی هنری مساجد، بستری برای پرورش استعدادهای جوانان و دژی مستحکم در برابر تهاجم فرهنگی دشمنان است. این نهادهای فرهنگی، با وجود تمام مشکلات و کاستیها، همچنان با قدرت به فعالیت خود ادامه میدهند و در مسیر روشنگری جامعه قدم برمیدارند.
بدون شک، اگر حمایتهای لازم از این کانونها صورت گیرد و امکانات بیشتری در اختیار آنان قرار گیرد، میتوانند بیش از پیش در تربیت نسل جوان و ارتقای سطح فرهنگی و دینی جامعه مؤثر باشند. اکنون، وظیفه همه مسئولان، نهادهای فرهنگی و خود مردم است که به این پایگاههای نورانی توجه بیشتری داشته باشند، چراکه آینده فرهنگ این سرزمین، در گرو تلاشهایی است که امروز در مساجد رقم میخورد.
نظر شما