به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از ایلام، امام محمد تقی (ع) که به امام جواد معروف هستند، در سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه متولد شدند. ایشان در کودکی و در سن ۸ سالگی، پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام رضا (ع)، به مقام امامت رسیدند. این امامت در سن پایین، که برای نخستین بار در تاریخ شیعه رخ میداد، پرسشها و چالشهایی را به وجود آورد که با حکمت و علم امام، به بهترین شکل پاسخ داده شد.
زندگی کوتاه اما پربار ایشان در ۲۵ سال، گواهی بر این حقیقت است که علم و حکمت الهی نه به سن وابسته است و نه به شرایط اجتماعی محدود میشود. دوران امامت امام جواد (ع) در میان فشارهای عباسیان و دربار مأمون و معتصم سپری شد؛ اما ایشان با تلاشهای خود مسیر شیعه را در سختترین شرایط هدایت کردند.
علم الهی در کودکی
یکی از مهمترین وقایع زندگی امام جواد (ع) که نشانهای روشن از علم الهی ایشان است، ماجرای مناظره معروف با یحیی بن اکثم، قاضیالقضات دربار مأمون، است.
در این مناظره، یحیی پرسید:"اگر فردی در حال احرام، حیوانی را شکار کند، چه حکمی دارد؟ "
امام با آرامش پاسخ دادند:"آیا این شکار در حِل بوده یا حرم؟ شکارچی آگاه بوده یا ناآگاه؟ عمداً انجام داده یا سهواً؟ شکار از پرندگان بوده یا از حیوانات دیگر؟ شکار کوچک بوده یا بزرگ؟ شب بوده یا روز؟ و..."
این پاسخ با جزئیات حیرتانگیز، یحیی را در مقابل علم الهی امام درمانده کرد و نشان داد که ایشان حتی در کودکی از دانش بیکران الهی بهرهمند هستند.
مهدی رضوانی، کارشناس امور دینی در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: امامت در سنین پایین یکی از بزرگترین چالشهای ایشان بود. در تاریخ شیعه، پیش از ایشان چنین اتفاقی نیفتاده بود و مخالفان تلاش کردند این مسئله را نقطهضعفی برای ایشان جلوه دهند. با این حال، علم، حکمت و مناظرات ایشان با بزرگترین علمای زمان، همه را به حقانیت امامت ایشان قانع کرد. همچنین دوران عباسیان، بهویژه مأمون و معتصم، پر از فشارهای سیاسی و محدودیتهای شدید برای اهل بیت بود که امام جواد (ع) با تدبیر و تقوا، مسیر هدایت شیعه را حفظ کردند.
کرامت امام و کمک به نیازمندان
امام جواد (ع) نه تنها در علم و مناظره بینظیر بودند، بلکه در اخلاق و کرامت نیز سرآمد بودند. در یکی از روزها، مردی نیازمند با شرمندگی نزد ایشان آمد و درخواست کمک کرد. امام به جای اینکه او را خجالتزده کنند، کیسهای از دینار را از پنجره به او دادند و فرمودند:"این را بگیر و مبادا درخواستی که کردی، موجب شرمساری تو شود. "
این رفتار امام، نشاندهنده نهایت لطف و توجه به حفظ عزت نفس انسانها بود. چنین رویکردی الگویی برای همه انسانها در کمک به دیگران است.
حجتالاسلام احمدی، استاد حوزه علمیه نیز در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در ایلام گفت: یکی از ابعاد برجسته شخصیت امام جواد (ع)، تأکید بر حفظ عزت و کرامت انسانی است. ایشان نه تنها در مناظرات و مواجهه با مخالفان، بلکه در تعاملات روزمره نیز کرامت انسانی را محور قرار میدادند.
وی افرود: این نکته برای جامعه امروز، که گاهی ارزشهای انسانی فراموش میشود، بسیار الهامبخش است.
شجاعت در مقابل ظلم
یکی دیگر از روایتهای زیبا از زندگی امام جواد (ع)، شجاعت ایشان در برابر معتصم عباسی است. زمانی که معتصم برای اجرای حکم شریعت در یک مسئله پیچیده از فقها نظر خواست، امام جواد (ع) حکم صحیح و عادلانهای ارائه کردند که برخلاف نظر اکثریت فقها بود. معتصم که میخواست حق را نادیده بگیرد، از علم و شجاعت امام برآشفت و این ماجرا به دشمنی علنی او با امام انجامید. این شجاعت نشاندهنده ایستادگی امام در برابر ظلم و دفاع از حق حتی در برابر قدرتمندترین افراد زمان بود.
زندگی امام جواد (ع) الگویی بینظیر از علم، کرامت و شجاعت است. ایشان در کوتاهترین دوران امامت، چنان نقشی تأثیرگذار ایفا کردند که جایگاه شیعه را برای نسلهای بعد تثبیت کردند. روایتهای زیبایی از زندگی ایشان، مانند مناظره با یحیی بن اکثم، کمک به نیازمندان و ایستادگی در برابر ظلم، نشاندهنده عمق شخصیت و مقام والای ایشان است.
امام جواد (ع) همواره یادآور این حقیقتاند که سن و شرایط ظاهری نمیتواند مانع تجلی علم و حکمت الهی شود.
نظر شما