به گزارش خبرگزاری شبستان، تبدیل کردن قسمتی از شبستان مسجد به حیات، قطع درخت برای توسعه مسجد، چگونگی مصرف پول های باقیمانده مسجد و وقف مجدد قسمتی از مسجد از جمله سوالاتی است که توسط آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید پاسخ داده شده است.
1-تعویض فرش های کهنه مسجد
سؤال:قرار است که فرشهای مسجد را تعویض کنیم و فرش جدید برای مسجد بگیریم. آیا می‌توانیم فرش‌هایی که الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خرید فرشهای جدید کنیم؟ و یا می‌توانیم که فرش‌ها را به مسجدی دیگر فروخته و از پول آن برای خرید فرشهای جدید استفاده کنیم؟
پاسخ:در صورتی که فرشهای مذکور در وضع فعلی چندان قابل استفاده نباشد هر یک از دو کار فوق مجاز است.
2- تبدیل کردن قسمتی از شبستان مسجد به حیات
سؤال: زمینى وقف مسجد شده، و طبق معمول قسمتى از آن تبدیل به حیاط، توالت و آبدارخانه، و قسمتى دیگر تبدیل به مسجد شده است، ولى به علّت تجدید بناء مقدارى از شبستان مسجد جزء حیاط شده یا بالعکس، آیا اشکال دارد؟
سؤال: در صورتى که این کار به نفع مسجد و نمازگزاران بوده باشد اشکالى ندارد.
3- تخریب و ساخت مجدد مسجد
سؤال: مسجدى در تهران با بیش از 40 سال سابقه ساخت و عدم رعایت اصول فنّى ساختمان سازى وجود دارد که طبق نظر کارشناسان ساختمانى، فاقد مقاومت لازم در برابر حوادث احتمالى است و با توجّه به عدم وجود امکانات تأسیساتى در حال حاضر به هیچ وجه قابل استفاده براى نماز و فعّالیت هاى فرهنگى و مذهبى و کلاسهاى درسى و مانند آن نیست. در نهایت اکثر اهالى مؤمن و متدیّن نمازگزار و هیأت امناى محترم، با بررسیهاى همه جانبه تصمیم به تخریب و ساخت مجدّد با طرّاحى مطلوب گرفته اند. استدعا داریم در موارد ذیل راهنمایى لازم را بفرمائید.
الف: تخریب بناى موجود با توجّه به موارد فوق چه حکمى دارد؟ ب: مجوّز دفع ضایعات ساختمانى و فروش بعضى اقلام که نمى توان در مسجد جدید استفاده نمود و صرف درآمد حاصل از فروش آن در ساختمان جدید مسجد را صادر بفرمائید.
پاسخ: در فرض مسأله تخریب و تجدید بناى این مسجد مانعى ندارد؛ بلکه کار بسیار خوبى است. اگر ضایعات مربوطه در مساجد دیگر قابل استفاده نباشد، مجاز هستید آن را به فروش رسانده در همان مسجد مصرف کنید.
4- قطع درخت برای توسعه مسجد
سؤال: مسجدى است در یکى از شهرها، که جهت اقامه نماز جماعت و برگزارى مجالس دینى، مخصوصاً در ماه مبارک رمضان مشکلاتى براى مؤمنین دارد. پشت مسجد باغچه اى در حدود دویست متر وجود دارد، که گویا در قدیم مردم مراجعات خود را در همین مکان نزد عالم محل مى بردند؛ به همین جهت محکمه نامیده شده است، امّا وقفنامه خاصّى ندارد، چند سال پیش شخصى یک نهال گردو در همین زمین کاشته است که الان سالى حدود چند هزار دانه گردو دارد، آن شخص نهال گردو را وقف نکرده، بلکه فقط جهت نیل به ثواب این کار را کرده است و اکنون که نیاز به توسعه مسجد است، لازم است درخت گردو قطع و آن زمین ضمیمه مسجد گردد، آیا اجازه مى فرمائید درخت گردو قطع و زمین محکمه ملحق به مسجد گردد؟
پاسخ:چنانچه باغچه متعلّق به مسجد است و توسعه مسجد براى نمازگزاران لازم است، قطع درخت مزبور اشکال ندارد.
5- چگونگی مصرف پول های باقیمانده مسجد
سؤال: مبالغى پول جهت ساختمان و تعمیر مسجدى جمع آورى شده که پس از مصارف لازمه، مقدارى از آن پول ها موجود و در اختیار شخص امینى است، مسجد در حال حاضر احتیاج ندارد؛ ولى بعدها احتیاج بیشترى خواهد داشت. الف: آیا مى شود با آن پول معامله انجام داد و سود آن براى مسجد باشد؟
ب: آیا اجازه مى فرمائید آن پول در یکى از صندوق هاى قرض الحسنه، جهت رفع احتیاجات مؤمنین، قرار گیرد؟ ج: آیا مى شود پول مزبور را در بانکى به حساب سپرده بلندمدّت یا کوتاه مدّت سپرد؟
د: امام جماعتى در آن مسجد در تمام ایّام سال و ماه رمضان بدون چشم داشتى نماز جماعت مى خواند و مسئله مى گوید و مردم را ارشاد مى کند و مسجد عایدات دیگرى ندارد، آیا جایز است مبالغى از آن پول را به امام جماعت داد؟
پاسخ:مصرف کردن این پول تنها در صورتى جایز است که رضایت دهندگان پول نسبت به آن جلب شود؛ ولى حفظ آن در صندوق قرض الحسنه یا سپرده بانکى براى آینده مانعى ندارد.
6- وقف مجدد قسمتی از مسجد
سؤال: مسجدى است به نام مسجد قلعه با قدمت زیاد که در اثر مرور زمان و ازدیاد نسلهاى قدیم و جدید، در ایّام سال، مخصوصاً ماه مبارک رمضان، کشش و ظرفیّت نمازگزاران را ندارد؛ در جوار این مسجد خانه اى قدیمى بوده که مالک آن، آن را به مسجد اهداء نموده و مسجد مذکور توسعه پیدا کرده است، لازم به ذکر است در این مسجد اکثراً مجالس روضه خوانى و ذکر مصائب اهل بیت(ع)خصوصاً در ایام محرّم و صفر برپا مى شود و هیئتى بنام هیئت چهارده معصوم(ع) وابسته به مسجد در ایّام محرّم و صفر برنامه دارند؛ در قسمت غربى مسجد چهار صفّه و غرفه وجود دارد، آیا جایز است آن صفّه و غرفه ها را به صورت مجزّى به نام هیئت چهارده معصوم وقف و صیغه جارى کرد؟
پاسخ:صفّه ها و غرفه هاى مسجد متعلّق به خود مسجد است و نمى توان آن را وقف مجدّد کرد.
7- استفاده از طبقه اوّل مسجد برای حسینیه
سؤال: اگر زمینى براى مسجد وقف شده باشد، آیا جایز است طبقه اوّل آن را حسینیّه و طبقه دوم را مسجد بنا کنند؟
پاسخ: هر دو طبقه حکم مسجد را پیدا مى کند؛ ولى عزادارى در آن اشکال ندارد؛ به شرط آن که مزاحم نماز نباشد.
8- استفاده قسمتی از مسجد برای کتابخانه و پایگاه بسیج
سؤال: قطعه زمینى، که در کنار مسجد است، را وقف مسجد نموده اند، الان مى خواهیم از گوشه آن کتابخانه اى درست کنیم، آیا این کار جایز است؟ و در فرض جواز، بانوانى که عذر شرعى دارند مى توانند در آنجا رفت و آمد کنند؟ و در ضمن آیا مى توان از یک اتاق از کتابخانه یاد شده موقّتاً براى پایگاه بسیج استفاده کرد؟
پاسخ: احداث کتابخانه مسجد در آن قسمت، اگر مزاحم نمازگزاران نباشد و هر زمان مورد نیاز قرار گیرد در اختیار مسجد قرار دهند، مانعى ندارد؛ ولى بانوانى که عذر شرعى دارند نمى توانند در آنجا رفت و آمد کنند و براى پایگاه نیز با شرایط فوق مى توان استفاده کرد.
9- جواز احداث لوازم مورد نیاز مسجد
سؤال: خیّرى قطعه زمینى به نام مسجد اهداء نموده است؛ ولى نظر خویش را در مورد احداث سرویس بهداشتى، ایوان، چایخانه، حیاط و آشپزخانه بیان نکرده است، آیا مى شود در موقوفه فوق موارد بالا را احداث نمود؟
پاسخ:اگر این امور مورد نیاز مسجد است و در عرف محل جزء لوازم مسجد محسوب مى شود، مانعى ندارد.
10- داخل بودن زیرزمین و طبقه فوقانی در حکم مسجد
سؤال:اگر زمینى وقف مسجد شده باشد، آیا زیرزمین و طبقات فوقانى نیز حکم مسجد را دارد؟ احداث کتابخانه در آن چه حکمى دارد؟
پاسخ: آرى حکم مسجد را دارد؛ ولى مانعى ندارد در آن کتابخانه احداث کنند؛ مشروط بر این که مزاحم نمازگزاران نباشد.
پایان پیام/
نظر شما