خبرگزاری شبستان: میدان امیرچخماق نام میدانی بی نظیر و تاریخی در شهر یزد است که مجموعه بناهای تاریخی امیرچخماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و آب انبار که قدمتشان به دوره تیموریان (قرن 9 هجری) برمی گردد و در فهرست آثار تاریخی کشور نیز به ثبت رسیده‌اند را در بر می گیرد.
در آن دوره امیرجلال‌الدین چخماق از سرداران شاهرخ تیموری و حاکم یزد بود که با همکاری همسر خود فاطمه‌خاتون برای آبادانی یزد مجموعه‌ای شامل تکیه، میدان، حمام، کاروانسراها، خانقاه، قنادخانه، چاه آب سرد و مسجد امیرچخماق را ساخت.
مسجد امیر چخماق که در تاریخهای یزد به نام مسجد جامع نو نیز خوانده شده است در دوره صفویه به همت امیر جلال الدین چخماق شامی حاکم یزد از امراء و سرداران و مقرب درگاه شاهرخ و زن او ستی (بی بی) فاطمه خاتون احداث شده است. این مسجد که در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق قرار دارد، در دوره‌ی محمدشاه قاجار خارج از حصار شهر بوده است و ساخت آن، سال 83ظ هجری قمری شروع شده و در سال 841 پایان یافته است.
مسجد امیر چخماق ازنظر زیبایی، وسعت و اهمیت، مسجدی است که بعد از مسجد جامع شهر قرار می‌گیرد. در توصیف این مسجد باید گفت که در کریاس (ساختمان جلوی درب وروردی) آن که به میدان میر چخماق باز می‌شود سنگی نصب و بر آن متن وقف نامهای به خط نسخ نقر شده است. در طرف راهروی شمالی که از درب کریاس به صحن وارد می‌شود شبکههایی ظریف از کاشیهای معرق در پنجرهها نصب شدهاند. قسمتی از سردر صفحه ایوان کاشی کاری معرق شده است و جرزهای آن آجری رنگ است.بر دور خارجی گنبد و کمربند آن عبارت «السلطان ظل الله....» به کوفی بنایی تکرارشده است.
محراب صحنه اصلی از کاشی معرق است با ساختمانی مقرنس کاری که در وسط آن سنگ مرمر بسیار خوشتراشی به اندازه 1/15 در 3/38 متر نصب شده است. در وسط مقرنس کاری یک گل مربع به اندازه 54 در 95 سانتیمتر و در دست چپ ایوان، یک سنگ مرمر به اندازه 28 در 30 سانتیمتر نصب شده است. سر در شرقی مسجد دارای کتیبهای از کاشی معرق به خط ثلث محمد الحکیم است.
گنبد مسجد امیر چخماق خمیده و ترکدار است با کاشی سبز رنگ کاشی شده که پیرامون آن نیز کتیبهای به خط کوفی قرار دارد. گرم خانه یا جماعت‌خانه‌ی بنا نیز دو در چوبی دارد که بر دو لنگه‌ی آن، عبارت‌های «لااله الا الله»، «محمد رسول‌الله» و «علی ولی‌الله» به خط نسخ و میان دو کتیبه، کنده‌کاری شده است. مسجد امیر چخماق دارای دو شبستان زمستانی و تابستانی است که در قسمت تابستانی آن (بالای محراب) بادگیر بسیار زیبایی واقع شده است. شبستان زمستانی مسجد در سوی دالان ورودی قرار دارد که نور آن با سنگ مرمر تامین می شود. همچنین مسجد مأذنه مستطیل شکل آجری دارد که بر ورودی ضلع شرقی مسجد مشرف است. اطراف ایوان بلند شبستان با کاشی سبز و قهوه ای بر روی زمینه سرمه ای نقوش اسلیمی مخلوط کار شده است و در پایین آنها عبارت "القدر لله الله اکبر" دیده می شود.
این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شمارهٔ ثبت ۲۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برای مشاهده گزارش تصویری این مسجد اینجا کلیک کنید.
پایان پیام/
نظر شما