خبرگزاری شبستان: افغانستان اکنون سرزمینی است که هر روزه در هر گوشه از خاک خود شاهد انفجارهایی است که جان عده ای بیگناه را می گیرد و هر از گاهی سربازی عصبانی پیدا می شود که هوس کند در آنی قتل عام و حمام خون به راه اندازد. سرزمین زیر پوتین هنوز هم اولین تولید کننده مواد مخدرجهان است و در اول لیست بالاترین آمار گروگان گیری و فساد قرار دارد.شاخص های توسعه انسانی آن بسیارپایین و در جمع بحرانی ترین کشورهای جهان است وافغانستان هنوز جزو ناامن ترین کشورهای جهان است.
سه هفته بعداز حوادث یازدهم سپتامبر آمریکا و متحدانش با شعار از بین بردن طالبان،تروریسم و استقرار امنیت در این کشور به افغانستان حمله کردند. با ورود نیروهای آمریکا به کابل ،ظالبان از قدرت ساقط شد اما روز به روز قوی تر شد و شعبه های متعددی از دل آن بیرون آمد. اوباما پس از بدست گرفتن قدرت در کاخ سفید با افزایش 50 درصدی تعداد سربازان آمریکا در افغانستان موافقت کرد. در ادامه ماجرای حمله، اوباما و کرزای در 1 می، پیمان استراتژیک کابل- واشنگتن را در کابل امضا کردند. مجلس نمایندگان افغانستان پیمان استراتژیک کابل – واشنگتن را با اکثریت آراء تصویب کرد. با تصویب این پیمان ،حضور درازمدت آمریکا در افغانستان حتی پس از خروج کامل همه نیروهای خارجی امکان پذیر خواهد بود،آمریکایی ها مجوز صدور هرگونه تردد هوایی را خواهند داشت،دارایی و اموالی که در اختیار نیروهای آمریکایی است برای دراز مدت در اختیارشان خواهد ماند و تمامی کارکنان این کشور درصورت ارتکاب جرم طبق قوانین آمریکا محاکمه می شوند.سوالی که پیش می آید آنست که چه شد که افغانها به امضای پیمان استراتژیک گردن نهادند؟
پس از گذشت یازده سال اوضاع امنیتی در افغانستان روز به روز وخیم تر شده است بر پیچیدگی آن افزوده شده ، ابعاد گوناگون یافته و مثال کلاف گردیده است. طالبان نه تنها از بین نرفته بلکه هرروز وسعت مناطق تحت کنترل خود را افزایش داده و اکنون 50 درصد از افغانستان را در دست دارد. ناتو واقعا نتوانسته است طالبان را کنترل کند و این ناکامی به همراه خود نوعی بی میلی برای مبارزه را نیز به وجود آورده است.طالبانی که قرار بود یازده سال پیش از بین برود و افغانستانی امن ایجاد شود امروزه و پس از تلفات بسیار جانی غیرنظامیان و نظامیان و هزینه های مالی گزاف نه تنها از بین نرفته بلکه در میان نیروهای امنیتی و دولتی نیز نفوذ کرده است. دولت افغانستان تنوانسته در میان مردم نفوذی کارآمد داشته باشد و عیان شدن فساد درونی دولت نیز باعث شده بخش زیادی از مقبولیت خود را از دست بدهد. قدرت روزافزون طالبان ، دولت کژکارد و ضعیف کرزای و سردرگمی و منافع ایالات متحده به امضای قرارداد استراتژیک انجامیده است.افغانستان سرزمین فقدان منابع و وابستگی از همه نوع آن است. حیات دولت کرزای به دلیل عدم ایجاد زیرساخت های مولد توسعه اقتصادی،وابسته به کمک های دول خارجی است. دولت به دلیل نیازهای اقتصادی خود مجبور است نسبت به برخی خواسته های کاخ سفید مسامحه کند و برای اطمینان از تداوم کمک های مالی و با آگاهی از ضعف اقتصادی- امنیتی خود قراردادی چون پیمان استراتژیک را امضا کند.
بنابراین کاملا واضح است که جنگ در افغانستان به بن بست رسیده و طالبان حتی آمریکا را مجبور کرده است که آنها را به رسمیت بشناسد و به مذاکره بپردازند، اما در ادامه باید به این سوال پاسخ داد که امضای پیمان استراتژیک چه پیامدها و نتایجی در پی خواهد داشت؟
امضای این قرارداد باعث می شود که طالبان به دلیل احساس خطرعملا به جای شرکت در گفتگوهای صلح به تقویت و تجهیز نیروهای خود بپردازد و این یعنی تشدید رویارویی ها،انفجارها و کشته شدن غیرنظامیان بیشتر. امضای این قرارداد به رشد رادیکالیزم دامن زده و انگیزه های لازم را برای شورشیان فراهم می آورد. در این راستا باید به مخالفت تاریخی مردم افغانستان با حضور بیگانگان در این کشور توجه داشت. علت رشد و پذیرش طالبانی در برخی مناطق افغانستان همین کینه ای است که مردم افغانستان از تجاوز و مداخله بیگانگان در دل دارند. از سوی دیگر کشورهای همسایه افغانستان از پیامدهای منفی این قرارداد نگرانند و این مساله خود به خود اجماعی که در خصوص مبارزه با تروریسم ایجاد شده بود را به گسست و انزوای ایالات متحده تغییر داده است و مخالفت ونگرانی کشورهای های همسایه طبیعتا همکاری کشورهای منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین فصل جدید گشوده شده در جنگ افغانستان یعنی انعقاد قرارداد استراتژیک چشم انداز امیدوارکننده ای از بهبود وضعیت امنیتی و اقتصادی سرزمین ریز پوتین را نشان نمی دهد.
نویسنده: اقدس اقبال
پایان پیام/
نظر شما