خبرگزاری شبستان، آران و بیدگل؛ هیئت های مذهبی منطقه یک (آران) در شهرستان آران و بیدگل هر ساله با طی مسیری تاریخی با حضور در بقاع متبرکه "فضل علی" آبپخش، "اسحاق و اسماعیل" بازار، "پنج امامزاده و قدمگاه" مسجد جامع، "اسحاق و سلیمان" وشاد و "حضرت محمدهلال‌بن‌علی(ع)" آراندشت، ضمن ابراز ارادت و عرض تسلیت شهادت سید و سالار شهیدان به امامزادگان بزرگوار، به اقامه‌ی عزا می‌پردازند.
در گذشته عزاداری دسته جات مذهبی طی این مسیر در شش پایگاه اصلی شامل خانه‌ی "شیخ الاسلام"در محله‌ی دربند، خانه‌ی "حکیم شفایی" در محله‌ی آبپخش، خانه‌ی "کاظمی" در محله‌ی بازار(بالاده)، خانه‌ی آیت‌الله عاملی(ملاها) در محله‌ی درب مسجد جامع، خانه‌ی "عبدالله خان"در محله‌ی سرکوچه‌ی دراز، "بقعه متبرکه اسحاق و اسماعیل" در محله‌ی وشاد و "حرم حضرت محمدهلال‌بن‌علی(ع)" شکل گرفته ولی به مرور زمان و بنا به رشد جمعیت، محل پایگاه‌های اصلی عزاداری با تغییرات جزئی روبرو شده است.
تنها بنای بجامانده از خانه‌های قدیمی عزاداری در این مسیر، "خانه عبدالله خان" است که بنا به موقوفه شدن مکان از سوی مرحوم حاج عبدالله خان اکرمیان به‌عنوان مرکز هیات فاطمیه(س)، دستجات مذهبی به احترام حضرت زهرا(س) با حضور در این مکان نیز عزاداری می‌کنند.
انتخاب مسیر حرکت دستجات عزاداری و عبور از مدفن امامزادگان، نشان دهنده‌ی نقش کلیدی امامزادگان در وحدت‌بخشی، یکپارچگی و پیوند اجتماعی میان شهروندان بوده است و میراث فرهنگی باید این مسیر را به عنوان اثر معنوی در فهرست آثار ملی ثبت کند.
حضور عزاداران در امامزادگان و مسیر حرکت دستجات عزاداری، امکان حضور بانوان در مکان های ویژه تخصیص یافته در مراکز هیئات‌های مذهبی طول مسیر حرکت، حضور کلیه هیئات مذهبی در یک مسیر واحد، نظم و حضور متوالی دستجات عزاداری در این اماکن و عزاداری پایانی و پرشور دستجات در حرم حضرت محمدهلال‌بن‌علی(ع) به‌عنوان مرکز ثقل فرهنگی منطقه از جمله مزایای این مسیر آیینی است که در کمتر نقطه‌ای در سطح کشور حرکت دستجات به این شکل و با این نظم انجام می‌شود.
با توجه به فرسودگی بافت قدیمی شهر که محل عبور مردم عزادار و هیئت‌ها است، ضرورت مرمت و احیای ابنیه و منظرسازی متناسب با بازسازی بازارچه‌های قدیمی و مسقف کردن مسیر را دو چندان کرده است که در سال های اخیر با اجرای طرح محیا (مسیر حرکت یکپارچه آیینی)، بازیابی هویت‌های تاریخی در این مسیر، مورد توجه قرار گرفته است که امید است با همکاری محلات، این مسیر باززنده سازی شود.
نظر شما