به گزارش خبرگزاری شبستان، سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی نوشت: در میان اسناد قدیمی مربوط به تشکیلات آستان قدس رضوی در دوره های صفوی، افشار و قاجار روایاتی در مورد مراسم و برنامه¬های ویژه ماه مبارک رمضان وجود دارد که به دستورالعمل های خاص این ماه برای شب های قدر، قرائت قرآن، مراسم افطاری و چگونگی برپایی جشن عید فطر در حرم مطهر می پردازند.
این اسناد چگونگی برگزاری مراسم روزمره رمضان از جمله افطاری، برنامه¬های ویژه شب های قدر، قرائت قرآن و چگونگی برپایی جشن عید فطر در حرم منور رضوی را تشریح می کنند.
زهرا فاطمی‌مقدم کارشناس مسئول بخش نمایه‌سازی مرکز اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در گفتگویی به چهار سند خصوص دستورالعملهای برنامه‌های ویژه ماه رمضان در حرم مطهر رضوی اشاره کرد که با عنوان کلی «دستور متولی باشی آستان قدس رضوی به کشیک‌نویس جهت اجرای مراسم و برنامه‌های مربوط به ماه رمضان در حرم رضوی» ثبت شده است.
وی این اسناد را متعلق به سال‌های ۱۳۳۰، ۱۳۳۵ و ۱۳۳۶ هجری قمری عنوان کرد.
آنچه در حرم برگزار می شد
فاطمی‌مقدم به دستورالعمل های ارائه شده در اسناد اشاره کرد و گفت: برطبق این اسناد که از جانب متولی‌باشی آستان قدس رضوی صادر شده است، مؤذنهای آستانه موظف بودند از اواسط شب در گلدستههای حرم به مناجات و ذکرخوانی بپردازند.
همچنین در نزدیکی سحر نقارهچیان نیز وظیفه داشتند به نشانه «اعلان طبخ سحور» به نقاره‌نوازی بپردازند، سپس دوباره مؤذنها تا هنگام اذان صبح مشغول مناجات‌خوانی میشدند.
وی به برگزاری مراسم قرآن خوانی به روایت اسناد در این ماه مبارک رمضان نیز اشاره کرد و افزود: تلاوت روزانه یک جزء قرآن کریم با حضور تمامی حافظان و قاریان هنگام سه ساعت پیش از غروب در ایوان طلا یکی از مراسم هایی بود که طی ماه مبارک رمضان در حرم مطهر رضوی برگزار می شد.
جارو کردن و نظافت حرم توسط خادمان و دربانان در شب، برپایی جشن شب میلاد امام حسن مجتبی(ع)، چراغانی حرم مطهر و پذیرایی از میهمانان در این شب از دیگر محتویات اسناد تاریخی موجود هستند.
فاطمی مقدم ادامه داد: از دوره صفوی تا قرن حاضر مراسم احیای شبهای قدر و روضه خوانی در بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) به صورت یک سنت هر ساله انجام می شده و به همین جهت درهای اماکن متبرکه تا صبح برای حضور زائران باز بوده اند.
وی تصریح کرد: مطابق اسناد موجود در دوران صفویه در روز ۲۱ ماه رمضان برنامه روضه خوانی و مراسم نخل بندی بوده است که در حال حاضر از برگزاری آن سنتها دیگر خبری نیست.
براساس این اسناد تاریخی همچنین در پایان ماه مبارک رمضان و روز عید فطر به شکرانه یک ماه عبادت جشن باشکوهی همراه با آداب ویژه در حرم رضوی برگزار می شد.
یادآور می‌شود، مرکز اسناد آستان قدس رضوی یکی از غنیترین و نفیسترین مراکز اسنادی کشور به شمار میرود که با دیجیتال‌سازی اسناد، در جهت حفظ و ماندگارسازی آنها برای نسلهای آینده و دسترسی آسان پژوهشگران و محققان به این منابع میکوشد.
نظر شما