به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل ستاد خبری سی‌ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، آیین گرامیداشت روز «کتاب، کتابخوانی، کتابدار و تجلیل از کتابداران نمونه» چهارشنبه (بیست‌وچهارم آبان ۱۴۰۲) با حضور محمدباقر قالیباف؛ رئیس مجلس شورای اسلامی، محمدمهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند؛ معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حمیدرضا حاجی بابایی؛ رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، سمیه رفیعی؛ نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی، علی رمضانی؛ دبیر سی‌ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، مهدی رمضانی؛ دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، محمدرضا هراتی؛ معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و جمعی از مدیران و مسئولان فرهنگی کشور و اهالی کتاب و نشر، در تالار وحدت برگزار شد.
ترویج فرهنگ مطالعه، مهمترین دغدغه کتابداران است
محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در این آیین با اشاره به طرح اصلاح قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، گفت: قول می‌دهم مطرح شدن این طرح را در صحن علنی مجلس پیگیری کنم.
وی با بیان اینکه با طرح یک موضوع اقتصادی نمی‌توان مشکلات را حل کرد، ادامه داد: من در شهرداری بودم و با مشکلات کتاب و کتابخوانی آشنایی دارم. بسیاری از مشکلات با پول و اعتبار داشتن صرف حل نمی‌شود چرا که باید نگاهی هم به داشته‌هایمان بیندازیم. بسیاری اوقات بحث سر پرداخت حق نیم‌درصد سهم کتابخانه‌ها از محل درآمد شهرداری‌هاست اما مسئله این است که خود شهرداری ۶۰۰ کتابخانه در سطح شهر دارد و ظرفیت‌های زیادی برای همراهی با کتابخانه‌های عمومی دارد و تنها با همدلی و همراهی شهرداری‌ها می‌توان از ظرفیت‌های این بخش استفاده کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به مقایسه مسجد و مدرسه با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پرداخت و اضافه کرد: این دو پایگاه مقابل نهاد کتابخانه‌ها، از نظر گستردگی قابل مقایسه نیستند اما می‌توان با اولویت محله‌محوری از هر محله یک پایگاه کتابخوانی ساخت. در محله‌های مختلف کشور، ساختمان بدون استفاده و با استفاده غیر ضروری وجود دارد که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور می‌تواند از آن استفاده کند. به‌واقع باید داشته‌هایمان را نیز ببینیم، همه مشکلات با پول و اعتبار حل نمی‌شود. همدلی و همراهی ارگان‌ها و نهادها و هم‌افزایی‌ها می‌تواند مشکلات را حل کند.
وی درباره ارجاع بند الحاقی درباره کتابداران گفت: بند الحاقی وقتی بار مالی دارد که در بخش ماده ۷۵ قرار می‌گیرد و به همین دلیل دولت موافقت نمی‌کند. زیرا دولت برای اجرای آن ماده بودجه پیش‌بینی نکرده است و مجلس برای اجرای بهتر قانون به جای الزام دولت از بحث امکان استفاده می‌کند.
قالیباف گفت: باید از چهره‌ها و سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی برای تربیت نسل نو و چهره‌های برتر در حوزه‌های فرهنگی استفاده کنیم. این امر با تربیت استاد و شاگردی امکان‌پذیر است و فقط با آموزش صرف حاصل نمی‌شود بلکه باید رفت‌وآمد استاد و شاگردی صورت گیرد.
وی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه مهمترین دغدغه کتابداران، ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی است، گفت: کتاب و کتابخوانی موضوعی بسیار مهم، ریشه‌دار و اساسی است و ترویج فرهنگ مطالعه مهمترین دغدغه کتابداران است. برای اینکه روح جامعه بتواند در پرتو دانش و اندیشه بارور شود، همواره نیازمند به کتاب و کتابخوانی هستیم.
قالیباف با بیان اینکه با همدلی و همکاری می‌توان از بستر شهرداری‌ها برای حوزه کتابخوانی استفاده کرد، افزود: با عناوین مختلف مانند کتاب مترو، کتاب تاکسی و کتاب اتوبوس بیش از ۶۰۰ کتابخانه در کشور شکل گرفته است و در سراهای محلات نیز کتابخانه‌هایی تشکیل شده است، امروزه مشاهده می‌کنیم مدرسه و مسجد حتی پیشروتر از نهاد کتابخانه است.
مسائل نهاد کتابخانه‌ها در صدر موضوعات و اولویت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این آیین با بیان اینکه اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه در حمایت از مردم غزه باید مانند سایر فعالان حوزه‌های دیگر بدرخشند، گفت: ما از تمام اهالی فرهنگ درخواست می‌کنیم که نسبت به جنگ نابرابر غزه و شهادت بیش از ۴۵۰۰ کودک، نقش پررنگ‌تری داشته باشند. نیروهای جوان و مومن حماس، پانزدهم مهرماه ۱۴۰۲ را در تاریخ جهان ثبت و صهیونیست‌های غاصب را به درک واصل کردند.
وی در ادامه با بیان اینکه دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و همه نهادها در اجرای قانون در حوزه فرهنگ و ادب و رسانه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را همراهی می‌کنند، افزود: در دولت سیزدهم، همه بخش‌ها و به ویژه در موسیقی، فیلم و تئاتر پررونق‌ترین دوره‌ها را داشتیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در بخش عضویت صندوق هنر ۴۰ درصد رشد داشته‌ایم، گفت: زمانی که دولت شروع به کار کرد ۴هزار و ۲۰۰ خبرنگار در صندوق هنر عضو بودند و در حال حاضر این عدد به بیش از ۱۲هزار رسیده است. اکنون نیز کتابفروشان عزیز ما که خادمان حوزه فرهنگ هستند، توانستند عضو صندوق اعتباری هنر شوند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تشکر از دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، عنوان کرد: امیدوارم مسائل شما را در دولت حل کنیم. افزایش ۱۵درصدی حقوق همکاران ساعتی کتابدار با همین هدف تحقق یافت؛ این میان، مسائل نهاد کتابخانه‌ها در صدر موضوعات و اولویت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این مراسم پیام رئیس جمهور برای هفته کتاب را قرائت کرد.
تحقق عدالت فرهنگی با دو بال کتابخانه مرکزی و کتابخانه سیار
مهدی رمضانی، دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی نیز در این مراسم با گرامیداشت روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» و سالروز درگذشت علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، گفت: علامه طباطبایی بزرگ‌مردی است که «تفسیر المیزان»اش یادگاری برای ما و برای نسل‌های آینده و غواصان حقیقت در اقیانوس قرآن کریم است.
وی در ادامه به اهانت دشمنان اسلام به قرآن کریم اشاره کرد و ادامه داد: شأن قرآن مجید، که حافظی چون پروردگار جهانیان دارد، بالاتر و والاتر از چند کوشش بیهوده برای پوشاندن این خورشید است. اما این حرکات می‌تواند تذکری برای ما مسلمانان و اهالی فرهنگ باشد تا با درکِ دقیق‌ترِ قیمت این گوهر، بهره‌برداری بهتری از آن داشته باشیم.
رمضانی اضافه کرد: محافل «قرآن و عترت» کتابخانه‌های عمومی که در این مدت کوتاه به بیش از ۲۰۰ محفل در کشور رسیده است، می‌کوشند پیوندی با این کتاب مقدس برای انس بیشتر برقرار کنند. «طرح کتابت قرآن» توسط اعضای کودک و نوجوان، یک نمونه از آن است که در هفته کتاب سی‌ویکم در حال اجراست.
وی در ادامه با بیان اینکه نمی‌توان از کودکان و نوجوانان نام برد و از کودکان مظلوم و بی‌پناه غزه یاد نکرد، گفت: شهادت بیش از چهار هزار و ۵۰۰ کودک بر اثر جنایات رژیم صهیونیستی، رخدادی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. حتماً جنایت‌های این روزها و مقاومت برادران و خواهران ما در غزه، نتیجه قطعی پیروزی جبهه اسلام را در پی خواهد داشت.
رمضانی تأکید کرد: حضور رئیس‌جمهور در مراسم سال گذشته، باعث توجه بیش از پیش رسانه‌ها و مسئولان به حوزه کتابخانه‌های عمومی و خدمات آن شد.
دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی به راهبردی که سال گذشته در این نهاد پیگیری شده اشاره کرد و گفت: این راهبرد «تغییر نگاه و رویکرد به کتابخانه‌های عمومی» است و چنانچه کتابخانه عمومی با تعریف و نقش جدید خود به عنوان مرکز فرهنگی-اجتماعی محلی، از سوی مدیران و جامعه درک شود، راه برای حل مسائل ریشه‌دار این حوزه و ارتقای منزلت و بهبود معیشت کتابداران هموارتر می‌شود.
وی ادامه داد: بی شک، همراهی نمایندگان ولی فقیه در استان‌ها به عنوان رئیس شورای فرهنگ عمومی و استانداران در جایگاه رئیس انجمن کتابخانه‌های عمومی و حضور در برنامه‌های کتابخانه‌های عمومی و بهره‌برداری از چندین کتابخانه با حضور معاونان رئیس‌جمهوری و وزرا، شاهد دیگری از این تغییر نگاه است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی با بیان اینکه دغدغه نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی برای تکمیل پروژه‌های کتابخانه عمومی و تجهیز و ارتقای کتابخانه‌های عمومی موجود نیز، گواه دیگری بر این اهتمام است، گفت: در همین جا، وظیفه خود می‌دانم از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور، به خاطر درک ظرفیت شبکه گسترده کتابخانه‌های عمومی و توانایی کتابداران قدردانی کنم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بر دسترسی آسان به کتاب که یکی از سیاست اصلی دولت مردمی در راستای عدالت فرهنگی است، تاکید کرد و ادامه داد: امید است تحقق عدالت فرهنگی با دو بال کتابخانه مرکزی و کتابخانه سیار پیگیری شود. نهضت تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام با استفاده از ظرفیت سفرهای استانی رئیس‌جمهور نیز در جریان است. همچنین بهره‌برداری از دو کتابخانه مرکزی استانی، یک کتابخانه مرکزی شهرستانی و شتاب گرفتن سایر پروژه‌های کتابخانه مرکزی در استان‌ها نیز از نتایج این اقدام است. به طور قطع خدمات کتابخانه‌های سیار، برای مناطق روستایی، صعب‌العبور و کم‌برخوردار کارایی لازم را داشته و در کنار دیگر اقدامات فرهنگی نتایج موثری را خواهد داشت.
رمضانی با اشاره به هم‌اندیشی با استادان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و سایر حوزه‌های علوم اجتماعی گفت: معتقدیم کتابخانه عمومی می‌تواند «دستیار جامعه ایرانی» باشد و در موضوعات گوناگون گره‌گشایی کند؛ اگر از آسیب‌های اجتماعی سخن می‌گوییم، شناخت محلی این نهاد اجتماعی و مرجعیت کتابدار می‌تواند به کمک آید.
وی افزود: اگر در چند سال آینده با موج سالمندی مواجه می‌شویم، کتابخانه می‌تواند برای اوقات فراغت آنها برنامه‌ریزی کند. اگر احساس خلائی در آموزش رسمی می‌کنیم، کتابخانه می‌تواند فضای آموزش غیررسمی و مادام‌العمر باشد. همچنین اگر از توسعه فرهنگ و هنر عمومی می‌گوییم، کتابخانه می‌تواند محل این توسعه باشد. اینها مواردی چند از ظرفیت گسترده شبکه سه هزار و ۷۰۰ کتابخانه عمومی است که شامل بیش از ۷۰۰ کتابخانه روستایی و ۵۰ کتابخانه سیار می‌شود.
رمضانی عنوان کرد: در اینجا از زحمات شش هزار کتابدار عزیز، که با وجود برخی کمبودها با عشق به ایران و کودکان این سرزمین، شمع دانایی را در جان آنها روشن نگه می‌دارند و صبورانه در این مسیر پیش می‌روند، صمیمانه قدردانی می‌کنم و این روز را به ایشان تبریک می‌گویم.
وی همچنین تأکید کرد: به نمایندگی از کتابداران عزیز و قریب به ۱۲میلیون نفر عضو کتابخانه‌های عمومی در کشور اعلام می‌کنم که مرکز محترم، اثرگذار و ارزشمند کتابخانه، ظرفیتی بیش از آنچه که امروز از آن استفاده می‌شود برای خدمت‌رسانی به آحاد مردم دارد. همکاران من بی‌ادعا کار می‌کنند و اگر درخواستی دارند برای حل برخی موانع برای خدمت بیشتر، باکیفیت و مؤثر است.
رمضانی خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی نیز گفت: جناب آقای دکتر قالیباف، این سازمان جوان و چابک با مسائلی در حوزه قانون‌گذاری مواجه است که چون بندی مانع پرواز و اوج گرفتن آن شده است که به برخی از آنها اشاره خواهم کرد؛ نخست اینکه طرح اصلاح قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، پس از تصویب در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، هم‌اکنون در نوبت طرح در صحن علنی مجلس است. به نمایندگی از کتابداران، اعضای کتابخانه‌های عمومی، کتابخوانان و اهالی فرهنگ درخواست می‌کنم و امید دارم تصویب این طرح را یادگارِ این دوره از مجلس شورای اسلامی قرار دهید. همچنین درخواست داریم ماده الحاقی در برنامه هفتم توسعه با موضوع کتابخانه‌های عمومی به تصویب نهایی در صحن علنی مجلس برسد. امیدوار هستیم در برنامه و بودجه سال ۱۴۰۳ به موضوع تقویت بودجه کتابخانه‌های عمومی برای توسعه نسل جدید کتابخانه‌ها و حل دغدغه معیشتی همکاران بنده عنایت ویژه داشته باشید.
پیگیری تغییر مسیر مطالعه از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی
در ادامه این آیین، محمدرضا هراتی ضمن محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی در غزه گفت: اهتمام به کتاب با کمک کتابداران، دستگاه‌ها و همه مسئولان و مردم امکان‌پذیر است. اکنون نهاد کتابخانه‌ها توسط مسئولان و مردم بیشتر شناخته شده است. مسئله تغییر مسیر مطالعه از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی در حال پیگیری است. با این همت، کلیات سند ترویج خواندن در شورای انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و جزئیات آن در دست بررسی است. ترویج فرهنگ کتابخوانی قطعاً با همراهی دولت سیزدهم، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شخص رئیس جمهور رنگ بیشتری به خود گرفته است.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی با بیان اینکه دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اهتمام ویژه‌ای نسبت به ساخت پروژه کتابخانه‌های مرکزی و سیار دارد، اضافه کرد: تکمیل این پروژه‌ها در استان‌ها گویای این مطلب مهم است که دولت مجدانه پیگیر تکمیل پروژه‌هایی مانند کتابخانه‌های مرکزی و سیار است.
سی‌ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «آینده خواندنی است» از بیست‌وسوم آبان آغاز به کار کرد و تا سی‌ام آبان ۱۴۰۲ به کار خود ادامه می‌دهد.
نظر شما