خسرو غنیزاده، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان، با اشاره به کارکرد پول از نظر اسلام گفت: همواره ما با این پرسشها مواجه میشویم که پول چیست؟ آیا پول کشور ما اسلامی است؟ و دیگر پرسشهایی که همواره سبب شده نسبت به کارکرد پول و جنبههای آن با سؤالات دیگر روبهرو باشیم. در اصل پول ابزاری است که بشر هزاران سال به وسیله آن مبادلات خود را انجام داده و آنقدر جزئی از زندگی ما شده که شاید تا اکنون به اینکه اصلاً پول چیست درست فکر نکردهایم.
وی با اشاره به دیدگاه امام خمینی(ره) در رابطه با کارکرد پول اظهار کرد: در اوایل انقلاب امام راحل فرمودند: «راه جلوگیری از کار کردن پول آن است که پولتان را از پول اهل عالم جدا کنید» سپس از امام راحل پرسیدند مگر پول اسلام با پول اهل عالم چه فرقی دارد؟ ایشان پاسخ دادند: «فرقش این است که پول اسلام کالای اعتباریافته است اما پول رایج جهانی کاغذ اعتباریافته است». از نظر امام راحل دلیل اعتباری کردن پول بر کالا این است که کالا تا آخر کالاست و روی ثباتش سالها میشود حساب کرد و میتوان با آن مهریه و دیه و قرضالحسنه را جاری کرد و طرفین متضرر نخواهند شد.
این کارشناس اقتصادی در این رابطه ادامه داد: پس پول اسلامی همانند «مال» است، اما پول رایج جهانی مال نیست بلکه «اعتبار» است و قرض بیبهره در پولی که مال است میسر است. ولی پولی که اعتبار است امکان قرض بدون بهره در آن نیست؛ چون وقتی از اعتبار کم میشود از مالیّت کم شده و به قرض دهنده ظلم شده است. اگر مالی را 10 ساله و صد ساله و بیشتر قرض دهید نیز از مالیت کم نمیشود مثلاً فرض کنید صد سال قبل یک تُن برنج قرض کردهاید و امسال پس میدهید و در اینجا نه به شما ظلم شده و نه به طرف مقابل. خداوند در قرآن کریم در این باره میفرماید: «لکم رئوس اموالکم لا تظلمون و لا تظلمون- چون این برنج، مال است، در طی این صد سال فرق نکرده است.»
غنیزاده بیان کرد: ما نمیگوییم پشتوانه پول «طلا» باشد ولی میگوییم پشتوانه پول «کالا» باشد و مقدار پشتوانه کالا با طلا وزن شود. وقتی مقدار کالای پشتوانه را روی پول ننوشتهایم، پول مال نخواهد شد بلکه اعتبار است ولی وقتی روی پول مقدار پشتوانه کالا نوشته شود آن وقت میتوان پول را کالا فرض کرد چون در مقابل اسکناس، کالا تعهد شده اما مقدار کالا را با طلا مشخص میکنیم.
وی با بیان اینکه طلا پشتوانه پول اسلامی نیست، گفت: در اصل طلا، سنگ وزنه است نه پشتوانه و لذا لازم نیست به اندازه اسکناس، طلا در خزانه انبار کنیم و همچنین لازم نیست اگر کسی اسکناس آورد طلا دریافت شود بلکه به او میگوییم ما تعهد میکنیم به این اندازه طلا به شما کالا بدهیم. اگر بخواهیم دینار اسلامی را احیا کنیم روی دینار اسلامی این جمله را مینویسیم «ما در مقابل این اسکناس، به مراجعهکننده به اندازه ارزش سه دهم گرم طلا، کالا میدهیم».
نظر شما