کاندیدا شدن هاشمی؛ تبلیغات یا واقعیت؟

خبرگزاری شبستان: در جریان انتخابات ریاست جمهوری نهم، و در چند ماه منتهی به انتخابات، یکی از مسائل داغ انتخاباتی موضوع آمدن یا نیامدن هاشمی رفسنجانی به عرصه انتخابات ریاست جمهوری بود. در این راستا تاکتیک های تبلیغاتی و اظهار نظرهای هاشمی رفسنجانی و دیگر چهره های سیاسی کشور در این ارتباط، یکی از مهمترین خوراک های رسانه های کشور را تشکیل داده و مانور های بسیاری پیرامون آن صورت گرفت.
البته به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران در آن انتخابات، قصد اصلی هاشمی از ابتدا نامزدی و حضور جدی در انتخابات بود و هدف از این جلو و عقب رفتن ها، بررسی بازار انتخابات و اطمینان از توفیق در آن بود. امری که بر اساس پیچیدگی های انتخابات در آن سال به درستی تخمین زده نشد و هاشمی رفسنجانی در دور دوم انتخابات مغلوب محمود احمدی نژاد شد.
پس از انتخابات نهم ریاست جمهوری، مجلس هفتم اصلاحیه ای را برای قانون انتخابات تنظیم کرد که محدودیت سنی 75 سال را برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری تعیین می کرد. بر این اساس کاندیداتوری هاشمی برای دورهای بعدی ریاست جمهوری منتفی می شد. اما این اصلاحیه مورد تائید شورای نگهبان قرار نگرفت. با این حال سن بالای رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به همراه عدم مقبولیت وی میان مردم باعث شده بود که بحث حضور وی در انتخابات های آینده به کلی منتفی شود و این احتمال هیچ جایگاهی در تحلیل کارشناسان نداشته باشد.
وقایع سال 88 و موضع گیری های جانبدارانه هاشمی به نفع فتنه گران سبز که انزوای بیشتر وی را به عنوان نتیجه داشت، نیز بر عدم امکان کاندیداتوری وی در دوره یازدهم صحه می گذاشت. خصوصا این که هاشمی بر اثر عملکرد بسیار بد خود در جریان فتنه 88، تریبون نماز جمعه و ریاست مجلس خبرگان را نیز از دست داد.
اما بر خلاف تمام این پیش بینی ها، مدتی است که احتمال کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی، مجددا و از سوی برخی از محافل مطرح می شود. مطلبی که مورد حمایت عمیق طیف وسیعی از اصلاح طلبان قرار گرفته است. البته تکذیبیه های کوتاهی از سوی برخی از اشخاص نزدیک به هاشمی مطرح شده است، اما سابقه وی در بازیهای تبلیغاتی در جریان انتخاباتهای پیشین، اعتبار این تکذیبیه ها را مخدوش می کند. خصوصا این که از سوی خود وی نیز صادر نشده است.
در این میان استقبال وسیع اصلاح طلبان از این موضوع قابل تامل است. در این رابطه حجت‌الاسلام محمد زارع فومنی، دبیر کل جبهه مردمی اصلاحات با اشاره به درخواست گروه‌های اصلاح‌طلب میانه‌رو از هاشمی رفسنجانی برای کاندیداتوری در انتخابات آتی اظهار می دارد: "هاشمی رفسنجانی مردی برای تمامی فصول است و می‌تواند تمامی نیروهای میانه‌رو اصلاحات را دور هم جمع کند. وی می‌تواند دولت آشتی ملی را اجرایی کند و در صورت اعلام حضور، جبهه مردمی اصلاحات از وی حمایت می‌کند."
در همین راستا روزنامه های اصلاح طلب نیز پیرامون کاندیداتوری هاشمی بسیار مانور داده اند و مقاله های متعددی توسط سیاستمداران و اساتید دانشگاهی چون زیباکلام در حمایت از هاشمی به رشته تحریر درآمده است.
حال سوالی که در این جا مطرح می شود این است که اصلاح طلبان و احتمالا خود شخص هاشمی از مطرح کردن این کاندیداتوری چه هدفی را دنبال می کنند؟ و این روند بر اساس چه تاکتیکی صورت می پذیرد؟
نا گفته پیداست که جبهه اصلاحات به شدت از عدم وجود چهره ای شناخته شده و مورد قبول مردم، برای معرفی در انتخابات رنج می برد. علاوه بر این موضوع بسیاری از چهره های شاخص این جبهه نیز به علت عملکرد ضد نظام و ضد اسلامی شان، گرفتار رد صلاحیت شورای نگهبان خواهند شد. در چنین شرایطی است که صادق زیباکلام پیشنهاد می دهد جریان اصلاحات از اشخاصی چون قالیباف حمایت کنند تا در سایه تسامح وی بتوانند به تجدید قوا بپردازند.بر این اساس مبرهن است که گزینه ای چون هاشمی، گزینه ای بسیار مناسب تر برای اصلاح طلبان می باشد.
مطابق این تحلیل، به نظر می رسد طیف وسیعی از اصلاح طلبان راغب هستند به جای فعالیتی بی ثمر بر روی کاندیداهایی بدون شانس، بخت خود را یکبار دیگر بر روی هاشمی آزمایش کنند. اما این همه مطلب نیست. تقریبا این مسئله قطعی است که هاشمی رفسنجانی به دلیل دو شکست سنگین خود در انتخابات مجلس 78 و ریاست جمهوری نهم، در این دوره از انتخابات بی گدار به آب نخواهد زد. هاشمی اگر قصد آمدن داشته باشد هنگامی به میدان خواهد آمد که 150%! از پیروزی اش مطمئن باشد.
حال بررسی شرایط کنونی نشان می دهد که تامین نظر هاشمی برای کاندیداتوری بسیار مشکل و حتی می توان گفت غیر ممکن است. زیرا مخالفتهای بسیار در سطح مردمی احتمال کمی را برای پیروزی وی در انتخابات متصور می کند. در نتیجه حمایت از هاشمی از سوی اصلاح طلبان، آب در هاون کوبیدن است مگر قصد و نیت دیگری در کار باشد.
البته در ارتباط با این موضوع به دلیل عدم اظهار نظر صریح اصلاحاتی ها، تنها می توان به صورت پیش بینی سخن گفت و احتمالات را مطرح کرد. بر این اساس باید نکته ای را متذکر شد.
فارغ از رقابت های نامزدها و کاندیداهای گوناگونی که هم اکنون در جریان اصولگرایی مطرح شده اند، این فعالیت ها یک تاثیر کلی را از لحاظ جامعه شناسانه در سطح عمومی مردم خواهد گذاشت. این تاثیر در راستای بالا رفتن اقبال کلی جریان اصولگرا در تقابل با جرایان اصلاحات است. با بررسی فعالیتهای انتخاباتی محرز است که اصلاح طلبان در این رقابت کلی بسیار عقب مانده اند. معرفی اشخاصی بسیار ضعیف، نتوانسته است وجه عمومی این جریان را بهبود بخشد و اصلاحات نیاز دارد با معرفی افرادی سرشناس تر به بهبود این وجهه همت گمارد تا قافیه را در مقابل اصولگرایان نبازد.
به نظر می رسد مطرح شدن اشخاصی چون هاشمی و خصوصا حسن خمینی در راستای این جریان تبلیغاتی قرار دارد. حتی می توان پیش بینی کرد با توجه به قطعی بودن رد صلاحیت خاتمی، درخواست از وی برای کاندیداتوری نیز در همین راستا باشد.
در واقع جریان اصلاحات به دنبال بالا بردن اقبال خود در تاثیرگذاری در انتخابات است، اما تقریبا مشخص است که هیچ امیدی به اشخاصی چون حسن خمینی، هاشمی و حتی خاتمی نبسته است. اما نکته ای که در این میان باید به آن توجه کرد این است که عدم وجود استراتژی مورد اعتماد در جریان اصلاحات موجب شده است، به تاکتیک هایی دل بندد که چند و چون آن برای مردم به صورت تقریبی روشن است. ضمن این که سابقه خراب افراد مورد نظر نیز اهداف مورد نظر مذکور را برای آنها فراهم نخواهد کرد.
مطلب تکمیلی دیگر در این راستا نقش افراد و اشخاص پیش از این اصولگرا در این بازی است که عملکرد آنان در سالهای اخیر، به مرور آنها را از دایره اصولگرایی خارج کرده است. در این میان علی اکبر ناطق نوری چهره شاخصی است.
ناطق نوری نیز در این جریان نشان داده است ضمن حمایت از کاندیداتوری هاشمی، مولفه های رفتار سیاسی مشابه اصلاح طلبان دارد. در واقع نزدیکی برخی از مدعیان داغ اصولگرایی در گذشته چون قالیباف و ناطق نوری با جریان اصلاحات به منظور پیروزی در انتخابات و معامله های سیاسی برای به دست آوردن قدرت در این بین بسیار جای تاسف دارد.
بر این اساس در تحلیل های آتی در نظر گرفتن این قرابت بسیار مورد اهمیت بوده و در سرنوشت صف بندی های نهایی نیز بسیار تاثیر گذار است.
پایان پیام/