تولید نمایش برای مخاطبی که رو به آینده دارد

به گزارش خبرگزاری شبستان، نشست "بررسی تئاتر نوجوان و چشم انداز پیش رو" با حضور شهرام کرمی دبیرنوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان ، هنگامه مفید، مریم کاظمی ، امیر مشهدی عباس، مجتبی مهدی و رضا آشفته به عنوان کارشناسان این نشست تخصصی و جمعی از هنرمندان تئاتر از تهران و شهرستان های مختلف ، شنبه 18 شهریور در تالار کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر نوجوان ، در ابتدای این نشست ، رضا آشفته منتقد و نویسنده تئاتر درباره تاکید جشنواره نوزدهم بر ارتقا و رشد تئاتر نوجوان صحبت کرده و ضمن معرفی کارشناسان حاضر و آثاری که در حوزه تئاتر نوجوان نوشته و تولید کرده اند ارائه تعریف مشخص از تئاتر نوجوان را یک مسئله اساسی در این زمینه دانست.

هنگامه مفید نویسنده و کارگردان تئاتر وتلویزیون تاکید کرد: تئاتر نوجوان تفاوتی با تئاتر بزرگسال ندارد بلکه مخاطب آن به همان اندازه محترم و قابل اعتنا است.تنها تفاوت تئاتر نوجوان در تماشاگر کم‌تحمل، زودجوش و پرخروشی است که نگاهش به آینده است و حوصله تاریخ و گذشته را ندارد.

او بضاعت تئاتر را پاسخگوی جمعیت نوجوان ندانسته و گفت: متاسفانه در حال حاضر تماشاگران تئاتر و سینما را از دست می‌دهیم و خانواده‌ها به دلیل شرایط اقتصادی از این فعالیت‌ها چشم‌پوشی می‌کنند.

مفید با اشاره به اجرای آثار درخشان در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان سال گذشته گفت: نوجوان برای ما موجود وحشتناکی است چرا که بسیار در حال تغییر است ما از نوجوان می‌ترسیم اما باید این وحشت را کنار بگذاریم و بدانیم چگونه با او برخورد کنیم.

او ادامه داد: درست است تئاتر نوجوان حمایت نمی‌شود، اما تقریبا هیچ نمایشی مورد حمایت قرار نمی‌گیرد و چون گروه درآمد کمتری دارد. بنابراین به سمت تئاتر بزرگسال کشیده می‌شود. پراکندگی گروه‌ها عامل خطرناکی برای تئاتر کودک و نوجوان است.

مریم کاظمی بازیگر ، کارگردان و نویسنده تئاتر و تلویزیون نیز رعایت اصول درام را برای همه گروهبندی مخاطبان ضرورت دانست و با اظهار تاسف از اینکه در دانشگاه‌ها رشته‌ای برای تئاتر کودک و نوجوان نداریم ادامه داد: برخی کار کودک را سهل‌انگارانه و غیرجدی می‌دانند، در حالی که این مساله بسیار جدی است اما به دلیل نبود رشته تئاتر کودک و نوجوان از اطلاعات تئاتر بزرگسال برای کودک و نوجوان هم استفاده می‌کنیم و آموختنی‌های ما در این حیطه به وسیله تجربه به دست می‌آید.

کاظمی ویژگی‌های تئاتر نوجوان را مربوط به مخاطبی دانست که دوره گذار را طی می‌کند و افزود: نوجوان هنوز بین انتخاب‌های شخصی و اجتماعی سرگردان است بنابراین هنر باید برای برآوردن خواسته‌ها و نیازهای او قدم بردارد.

او خاطرنشان کرد: مهم نیست چند نمایش اجرا و حمایت می‌شود مساله این است که آیا همین آثار مورد توجه مخاطب ما قرار می گیرد یا نه؟ تئاتر فعالیتی جمعی است و این فعالیت جمعی باید با دخالت نهادهای مختلف مانند آموزش و پرورش ،‌شهرداری و ... انجام شود.

کاظمی با بیان این نکته که مشکل اساسی ما سالن و پول نیست ادامه داد: در کشور ما مشکل مشارکتی داریم و چون در زندگی اجتماعی احساس امنیت نمی‌کنیم به فعالیت‌های خصوصی روی می‌آوریم. این مشکل در حیطه رده سنی نوجوان هم وجود دارد. می‌ترسیم آن‌ها به انحراف کشیده شوند بنابراین نوجوانان را به جامعه نمی‌فرستیم بلکه آن‌ها را ایزوله می‌کنیم. در صورتی که نوجوان با فعالیت جمعی بالنده می‌شود.

در ادامه مجتبی مهدی کارگردان و نویسنده تئاتر کودک و نوجوان در تئاتر کودک را تئاتر خلاقه و تخیل، تئاتر بزرگسال را اندیشمند و تئاتر نوجوان را تلنگر دانست و توضیح داد: نوجوانی تنها دوره‌ای است که تئاتر می‌تواند تلنگر بزند. به همین دلیل تئاتر نوجوان مشکل‌تر است، زیرا این تلنگر می تواند لطمه یا آسیب بزند یا نوجوان را به اندیشه وادارد.

امیرمشهدی‌ عباس نویسنده و کارگردان تئاتر نیز متذکر شد: ما تئاتر نوجوان هم داریم اما تئاتر نوجوانمان از نوجوانان امروز دور است و آثار تولید شده برای نوجوان، شبیه نمایش‌های کودک است نوجوانان امروز فراتر از تصور ما هستند.

او تئاتر نوجوان فعلی را فاقد گیشه و بازیگر چهره و تماشاگر ثابت دانست و افزود: در حال حاضر تماشاگران ما مخاطبان سالن‌ها هستند نه رده‌های سنی متفاوت و این یکی از آسیب‌های تئاتر نوجوان است، چرا که این تئاتر در همان سالنی اجرا می‌شود که تئاتر کودک هم به صحنه می‌رود.

مشهدی‌عباس واقعی‌ترین تئاتر نوجوان را تئاتر مدارس معرفی کرد که هر چقدر ضعیف باشد دغدغه واقعی بچه‌ها را بیان می‌کند و افزود: اگر می‌خواهیم به تئاتر نوجوان پرداخت بهتری داشته باشیم باید راهنماهای خوبی برای مربیان مدارس بفرستیم تا سطح کیفی کارها بالا برود.

او تاکید کرد: شرایط تئاتر نوجوان از 10 سال پیش تاکنون تفاوتی نکرده اضافه کرد: منظور ما از حمایت بودجه دولتی نیست. بلکه سرمایه‌گذاری و جدی گرفتن مخاطب نوجوان و دغدغه‌های اوست. در حال حاضر «هری پاتر» برای نوجوانان ما جذاب‌تر از تئاتر است. موسیقی دغدغه نوجوان ماست اما بخشی از موسیقی و موضوعاتمان ممیزی کامل دارند.

در بخش دیگر این نشست جای خالی نقد درست در تئاتر کودک و نوجوان ، محدود و فرمایشی نکردن نوجوان برای حضور در سالن های خاص ، شکل دهی نوبت های اجرا ویژه این گروه سنی در تالارهای نمایشی ، انتشار نشریه برای معرفی تئاتر های کودک و نوجوان و انعکاس اخبار ، نقد ها و رویداد های این حوزه ، برپایی جلسات نقد و بررسی برای اجراهای این حوزه پیشنهاد داده شد.