به گزارش خبرگزاری شبستان، علامه طباطبایی به عنوان مؤسس فلسفه علوم انسانی اسلامی توانست باب جدیدی در تحول علوم انسانی معاصر بازکند. وی با طرح مباحث معرفت شناختی و تبیین اعتباریات و فلسفه اجتماع و فلسفه انسان به صورت مستقل، فلسفه نوصدرایی را تأسیس کرد. فلسفه نوصدرایی علامه طباطبایی، زمینه تأسیس فلسفه علوم انسانی اسلامی را فراهم کرد.
بنابراین گزارش، مجموعه دوجلدی "علامه طباطبایی، فیلسوف علوم انسانی-اسلامی" گزارش کوتاهی از مکتب نوصدرایی علامه طباطبایی در حوزه علم و دین، علم دینی و مبانی فلسفی علوم انسانی است که توسط استادان و محققان و فرهیختگان برای نخستین بار تدوین گشته است.
هدف از این تحقیق که برای همایش علامه طباطبایی، فیلسوف علوم انسانی اسلامی به مناسبت روز جهانی فلسفه در سال 1390 شمسی تهیه شده است، نشان دادن مبانی فلسفی علوم انسانی و چگونگی تأثیرگذاری آنها بر علوم انسانی معاصر و امکان تحقق علم دینی در عرصه علوم رفتاری و اجتماعی است.
بنابراین گزارش، پرسش های اصلی این تحقیق عبارت از این است که آیا اسلامی سازی علوم انسانی ممکن است یا خیر؟ آیا علامه طباطبایی و مکتب نوصدرایی در تأسیس فلسفه علوم انسانی اسلامی نقشی داشته است؟ پاسخ و فرضیه اصلی این پژوهش، مثبت است.
همچنین، این تحقیق دربردارنده نوآوری ها و نقدهای متعددی بر نظریه های علوم انسانی سکولار است. تبیین رابطه علم و دین، نظریه علم دینی از منظر علامه طباطبایی و مکتب نوصدرایی، معرفی مبانی منطقی و معرفت شناختی و انسان شناختی و نظریه اعتباریات و نظریه اجتماع در فلسفه نوصدرایی و تأثیر آن بر علوم انسانی، نقد پارادایم های علوم انسانی سکولار و معرفی پارادایم اسلامی و نقد برخی نظریه های غربی در عرصه علوم رفتاری و اجتماعی از جمله نوآوری ها و نقدهای این نگاشته است.
علاوه بر این، کتاب علامه طباطبایی، فیلسوف انسانی اسلامی در 9 فصل و دو جلد تنظیم شده است که عنوان فصل اول آن، "زیست نامه علامه طباطبایی"، فصل دوم: "رابطه علم و دین در مکتب علامه طباطبایی"، است.
همچنین در گفتار اول این اثر، "علم و دین از منظر علامه طباطبایی"، در گفتار دوم "نسبت دین و فلسفه از منظر علامه طباطبایی و تأثیر آن بر علوم انسانی"، در گفتار سوم "علم و دین از دیدگاه استاد مطهری"، گفتار چهارم "علم و دین از دیدگاه استاد حسن زاده آملی"، "گفتار پنجم "علم و دین، جبر و اختیار انسان" مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل سوم، کتاب علامه طباطبایی فیلسوف علوم انسانی اسلامی، "علم دینی در مکتب علامه طباطبایی"، عنوان گرفته است که گفتار نخست آن "استاد جوادی آملی و فرآیند علم دینی" نام گرفته است، همچنین در گفتار دوم از فصل مذکور "علوم دینی از دیدگاه استاد مصباح یزدی"، گفتار سوم "علم قدسی از منظر دکتر نصر"، مورد پژوهش واقع شده است.
برساس این گزارش فصل چهارم "مبانی منطقی و معرفت شناختی علامه طباطبایی"، عنوان دارد که گفتار اول این فصل تحت عنوان "دیدگاه های منطقی علامه طباطبایی" به بررسی دیدگاه های این اندیشمند می پردازد، همچنین "نظریه معرفتی ادراک و نقش آن در تأسیس معرفت شناسی نوصدرایی" عنوان گفتار دوم این فصل قلمداد می شود.
فصل پنجم این کتاب "مبانی انسان شناختی علامه طباطبایی" نام گرفته است که در قالب چهار گفتار با نام های به ترتیب "انسان شناسی علامه طباطبایی"، "فطرت و جامعه بشری از منظر علامه طباطبایی"،" رویکرد و هدف تربیت اخلاقی از منظر علامه طباطبایی"، " انسان از منظر سه حکیم مسلمان" به ارائهم طالب متعدد می پردازد.
ششمین فصل کتاب "نظریه اعتباریات علامه طباطبایی" نام گرفته است که در آن پنج گفتار شامل "کاربرد نظریه اعتباریات علامه طباطبایی در علوم انسانی"،"پیامدهای معرفت شناختی اعتباریات علامه طباطبایی"، " اعتباریات اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی"،" ماهیت حق از منظر علامه طباطبایی"،" بررسی تطبیقی نظریه حق از منظر شهید مطهری و استاد مصباح یزدی" گنجانده شده است.
بر این اساس، فصل هفتم "مبانی اجتماعی-سیاسی علامه طباطبایی" نام دارد که در قالب سه گفتار با عناوین "هستی جامعه از نظرگاه علامه و شاگردان شان"،" روش شناسی اجتماعی قرآن از منظر تفسیرالمیزان"،" فلسفه سیاسی علامه طباطبایی" به ارائه مطالب می پردازد.
در فصل هشتم کتاب با عنوان "پارادایم های علوم انسانی غربی و اسلامی"، شش گفتار شامل "چالش های هستی شناختی و معرفت شناختی در پارادایم های علوم انسانی-اجتماعی"، "مدیریت پژوهش جزیی نگر» تنها راه درست تولید علوم انسانی-اسلامی"، " ضرورت طراحی منطق فهم دین برای تولید علوم انسانی و اسلامی"،"پارادایم اجتهادی دانش دینی «پاد»، مدلی برای تولید علوم انسانی اسلامی"،"معیار دینی بودن علوم انسانی"،" آسیب شناسی انکار علم دینی" می شود.
در فصل نهم به عنوان آخرین فصل این کتاب که "مبانی اسلامی و تحول نظریه های علوم انسانی" نام دارد، سه گفتار با عناوین "بررسی امکان تغییر مدل رشد سولو با پیش فرض های اسلامی"،" تحلیل نظریه های علوم سیاسی غربی با توجه به مبانی اسلامی"،"تحلیل نظریه چهارچوب مرجع کنش در سازمان و برایند و نقد آن با توجه به مبانی اسلامی" ارائه شده است.
شایان ذکر است این اثر توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
پایان پیام/
نظر شما