خبرگزاری شبستان: 15 شوال در تقویم شیعه مصادف است با رحلت حضرت حضرت عبد العظیم حسنی (ع) به همین مناسبت حجت الاسلام و المسلمین حسن عرفان به بعضی زوایای زندگی ایشان در قالب یادداشتی اشاره کرده است که در ذیل می آید:
ایشان با چند واسطه به امام مجتبی علیه السلام می رسند لذاست که به عبدالعظیم حسنی شهرت یافته اند، کنیه آن حضرت ابوالقاسم و نام ایشان عبد العظیم هست و در روایات سفارش شده است یکی از اسامی که برای فرزندان انتخاب می کنید اسامی است که با عبودیت شروع شده یاشد .
از دیگر ویژگی های خاص ایشان مصاحبت دو امام معصوم علیهم السلام می باشد به گونه ای که وی از اصحاب خاص امام جواد و امام هادی علیهما السلام می باشند .
حضرت عبد العظیم حسنی (ع) پایه گذار این سنت بزرگ دینی هستند ایشان در واقعه ای اعتقادات دینی خود را به امام هادی علیه السلام عرضه داشتند: «ای پسر پیامبر، بسیار علاقمندم که عقاید دینی ام را خدمت شما بیان کنم تا چنانچه عقاید و افکارم مورد تأیید شماست بر آن استوار باشم وگرنه آن چنان که شایسته است آنها را اصلاح نمایم». آن گاه تک تک مسائل اعتقادی خود را در زمینه توحید، نبوّت، امامت، معاد و جز آن توضیح می دهد. وقتی سخنانش به پایان می رسد امام هادی علیه السلام می فرمایند: «ای ابوالقاسم، به خدا سوگند، اعتقاداتی که عرضه کردی مبانی واقعی دین الهی است. بر این اعتقادات ثابت قدم باش".
متن حدیث : «دَخَلْتُ عَلَى سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ فَلَمَّا أَبْصَرَنِی قَالَ لِی مَرْحَباً بِکَ یَا أَبَا الْقَاسِمِ أَنْتَ وَلِیُّنَا حَقّاً فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أَعْرِضَ عَلَیْکَ دِینِی فَإِنْ کَانَ مَرْضِیّاً ثَبَتُّ عَلَیْهِ حَتَّى أَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ هَاتِ یَا أَبَا الْقَاسِمِ ..... فَقَالَ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ ع یَا أَبَا الْقَاسِمِ هَذَا وَ اللَّهِ دِینُ اللَّهِ الَّذِی ارْتَضَاهُ لِعِبَادِهِ فَاثْبُتْ عَلَیْهِ ثَبَّتَکَ اللَّهُ بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ فِی الْآخِرَة ؛ إعلام الورى بأعلام الهدى، ص: 436 » اگر این سنت بزرگ در جامعه دینی ما نهادینه شود ومردم اعتقادات دینی خود را به عالمان دینی عرضه کنند بسیاری از مشکلات اعتقادی و دینی جامعه مرتفع می شود.
از دیگر خصوصیات ایشان راوی بودن و کثرت روایت است به گونه ای که روایت فراوانی از وی بدست ما رسیده است
حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام در دانش و تقوا به منزلتی رسید که همواره مورد احترام و اعتماد امام معصوم زمان خویش بود. نقل شده است که شخصی به نام اَبا حَمّاد رازی با تحمّل زحمت های فراوان خود را به سامرّا می رساند تا از امام علی النقی علیه السلام مسائلی را بپرسد. امام علیه السلام پس از پاسخ گفتن به پرسش های حمّاد فرمودند: «ای اباحمّاد، هرگاه با مشکلی از مشکلات دینی یا پرسشی از مسائل اسلامی روبه رو شدی آن مشکل و سئوال خود را با عبدالعظیم حسنی در میان بگذار و از او بخواه تا پاسخ سؤالات تو را بیان نماید و ضمنا سلام مرا هم به او برسان». یکی از ابعاد مهمّ در شخصیّت حضرت عبدالعظیم علیه السلام مقام و منزلت علمی و دانش و خدمات علمی اوست. وی علاوه بر نقل احادیث از ائمه معاصر خویش کتاب هایی نیز تالیف نموده است که این دو اثر از آن جمله است:
1- خطبه های امیرالمومنین علیه السلام: این اثر مشتمل بر چند خطبه مولای متقیان امیرالمومنان علی علیه السلام است.
2- کتاب یوم و لیله: در این اثر درباره وظایف و اعمال مستحب و اخلاقی افراد در هر شبانه روز مطالبی عرضه شده است. با کمال تاسف اصل این اثر همانند بسیاری از آثار ارزشمند اسلامی در طول تاریخ از بین رفته است. در هر حال توضیحات علمای تاریخ و سیره به خوبی گویای این حقیقت است که حضرت عبدالعظیم علیه السلام علاوه بر تلاش برای آموزش عقاید سالم و مراقبت بر عبادات و اعمال فردی و دفاع از اهل بیت علیهم السلام ، به منظور ارشاد تعلیم و تربیت صحیح دینی مردم آثاری را تألیف کردند که هر یک در نوع خود بسیار مفید و موثر بوده اند.
عظمت زیارت قبر ایشان
شخصی از ری بر امام هادی علیه السلام وارد شد و امام خطاب به او فرمود : « أَمَا إِنَّکَ لَوْ زُرْتَ قَبْرَ عَبْدِ الْعَظِیمِ عِنْدَکُمْ لَکُنْتَ کَمَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع ؛ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص: 99» اگر در ری به زیارت قبر عبد العظیم بروی مانند ثواب زیارت مرقد امام حسین علیه السلام برای توست ، علمای بزرگی که دسترسی به زیارت امام حسین علیه السلام نداشتند به زیارت قبر عبد العظیم مشتاق بودند و خواص زیارت امام حسین علیه السلام را از مزار شریف ایشان انتظار داشتند.
مقابله با جور زمانه از طریق فعالیت های فرهنگی
هرچند حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام همانند بسیاری از فرزندان سادات حسنی در مقابل حکام ظالم عصر خود به قیام مسلحانه و مبارزه نظامی دست نزد، امّا از طریق فعالیت های فرهنگی و روشنگرانه جلوی بسیاری از توطئه های آنان را می گرفت. وی در این شیوه مبارزه به تحکیم جایگاه امامان معصوم و افشای ستم غاصبان حکومت اسلامی می پرداخت و در سخت ترین اوضاع به گسترش معارف اسلامی و نشر معارف اهل بیت مشغول بود. ایشان شخصیتی بودند که نسبت به ظلم و ظلمه بی تفاوت نبودند و این حق طلبی باعث شده بود که سال ها پنهانی زندگی کنند و همواره در مهاجرت و مجاهدت بودند .
منابعی برای مطالعه بیشتر
* جنّت النّعیم – روح و ریحان نوشته محمّد باقر مازندرانی کجوری، تصحیح و تحقیق: سیّد صادق حسینی اشکوری
* التذکره العظیمه، نوشته محمّد ابراهیم کلباسی ، تصحیح و تحقیق : علیرضا هزار
* جنّات النّعیم فی احوال سیّدنا الشّریف عبدالعظیم علیه السّلام، نوشته ملّا محمّد اسماعیل کزازی اراکی ، تصحیح و تحقیق: علی اکبر زمانی نژاد
* مسند حضرت عبدالعظیم علیه السّلام، نوشته عزیزالله عطارودی- علیرضا هزار
* شناخت نامه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام( مجموعه مقالات) به کوشش : علی اکبر زمانی نژاد
* شناخت نامه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام و شهرری( مجموعه کتاب ها و رساله ها ) به کوشش : مهدی مهریزی -علی اکبر زمانی نژاد
* مجموعه رساله های خطی و سنگی درباره حضرت عبدالعظیم علیه السّلام . به کوشش سیّد مجتبی صحفی – علی اکبر زمانی نژاد.
* مجموعه رساله های خطی پیرامون امامزادگان و زیارتگاه های ری . به کوشش علی اکبر زمانی نژاد.
* امامزادگان و زیارتگاه های ری ، نوشته محمّد قنبری.
* عالمان و مشاهیر مدفون در حرم مطهّر حضرت عبدالعظیم علیه السّلام . به کوشش علیرضا هزار.
* دانشمندان و عالمان ری (رازی) ، به کوشش محسن صادقی
* زندگانی حضرت عبدالعظیم علیه السّلام . نوشته محمّد علی سلطانی
* مجموعه مقالات و گفتارهای پراکنده ، به کوشش علی اکبر زمانی نژاد- ابوالفضل حافظیان
* اختران فروزان ری
پایان پیام/
نظر شما