به گزارش خبرگزاری شبستان از زنجان، بر طبق کاوش های باستان شناسی در قلعه تپه ابهر ابزارهایی مشابه چاقو کشف شد که بیانگر قدمت 6 هزار ساله چاقو در این سرزمین است.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان به پیشینه صنعت چاقو سازی در استان زنجان اشاره کرد و گفت: بطور قطع این پیشینه ماحصل عواملی همچون موقعیت جغرافیایی و نقش زنجان در جنگ های تاریخی قبل و بعد از اسلامی است.
به گفته حسنی موقعیت سوق الجیشی منطقه زنجان نسبت به مناطق همجوار، قرار گرفتن بر سر تمدن های شرقی، غربی و نزدیکی به فلات ایران و فراهم بودن مواد اولیه و معادن غنی آهن و مس در منطقه از دیگر عواملی است که نمی توان از وجود آن ها در این پیشینه چشم پوشی کرد.
این مقام مسئول اضافه کرد: قدیمی ترین چاقوهای به دست آمده از مجموعه مردان نمکی در معدن نمک چهرآباد(روستای حمزه لو) متعلق به 18 قرن پیش است که آثار مزبور را می توان به عنوان اولین و قدیمی ترین سند موثق به دست آمده در خصوص صنعت چاقو سازی زنجان نام برد.
حسنی در ادامه به انواع ساخته های چاقو در زنجان اشاره کرد و یادآور شد: استادکاران چاقو ساز با توجه به سلیقه متقاضیان محصولات متنوعی از چاقو را در ابعاد متفاوت تهیه و به بازار عرصه می کنند که بعضا این محصولات جنبه نمایشی و موزه ای دارند.
به گفته این مقام مسئول عموما تولیدات مزبور جنبه ی کاربردی و معرفی دارند و متاسفانه دانش ساخت برخی از انواع چاقو منحصر به یک استاد کار بوده که با مرگ وی از بین رفته است.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در ادامه به تقسیم بندی انواع چاقوهای استان پرداخت و گفت: چاقوهای ضامن دار، چاقوی میوه خوری، چاقوی یک تیغه ای دودسته ای و چاقوی باغبانی و پیوند زنی از مهم ترین آن هاست.
حسنی به ارزش های شاخص و منحصر به فرد چاقوی دستی نسبت به چاقوی صنعتی اشاه کرد و افزود: تنوع محصولات تولیدی و کاربردی بودن تمامی آن ها، داشتن برند، برندگی و طول عمر بالای تیغه، روش صحیح آبکاری تیغه، قابلیت تیز شدن مکرر، ظرافت بالای برخی تولیدات در حد اشیاء موزه ای و قرار گیری آن ها در موزه های ایران و جهان و توانایی استادکاران در تولید انبوه محصولات سفارشی به خصوص تهیه ابزار پزشکی و کشاورزی از این شاخص هاست.
وی در ادامه به آسیب شناسی صنعت چاقو در استان زنجان پرداخت و گفت: ورود تولیدات بی کیفیت چینی که به صوت کپی برداری از محصلات اصیل زنجان ساخته شده است و عدم وجود نقدینگی برای تهیه مواد اولیه با کیفیت از مهم ترین این آسیب هاست.
استاندارد نبودن محصولات و کارگاه های تولیدی، عدم شناخت بازارهای هدف، نبود امنیت شغلی، تبلیغات ضعیف از طریق رسانه های جمعی و وضع قوانین و مقررات آسیب زننده به صنعت چاقو از دیگر مشکلات صنعت کاران چاقوی زنجان اعلام شد.
حسنی در بخش دیگری از سخنان خود به اقدامات صورت گرفته در این راستا اشاره کرد و گفت: برقرای بیمه هنرمندان و صنعت گران، صدور مجوزهای فعالیت به صورت رایگان و ثبت رشته چاقوسازی در فهرست آثار ملی از اهم این اقدامات است.
وی به معرفی هنرمندان و صنعتگران متقاضیان تسهیلات به صندوق مهر امام رضا(ع) و بانک های عامل اشاره کرد و ادامه داد: آموزش رشته چاقو سازی در مدت 8 سال با آموزش بیش از 200 کارآموز و معرفی هنرمندان و صنعتگران جهت حضور در نمایشگاه های بین المللی، سراسری و منطقه ای فعالیت های دیگری است که در راستای حمایت از چاقوسازان زنجانی انجام شده است.
حسنی در ادامه به ایجاد و راه اندازی رشته چاقو سازی با همکاری دانشگاه علمی و کاربردی زنجان خبر داد و گفت: صنعتگران تحت پوشش جهت استفاده از سوخت یارانه ای معرفی می شوند.
وی همچنین به ایجاد بازاچه های دائمی عرضه تولیدات چاقو در زنجان اشاره کرد و ادامه داد: کارگاه های تولید صنایع دستی از پرداخت مالیات معاف هستند.
رئیس اتحادیه صنعت چاقو سازان در استان زنجان نیز با اشاره به اینکه امروز این صنعت روبه افول است به خبرنگار شبستان گفت: شاید براحتی ما زحمت 60 ساله همکاران در این زمینه بها داده نمی شود.
رابط با بیان اینکه زمانی صنعت مس زنجان نیز رو به افول بودکه امروزه با تلاش تقریبا احیا شده است، اضافه کرد: برای احیاء دوباره صنعت چاقو سازی زنجان نیز ذوق وسلیقه وعلاقه جوانان امروز موثر است.
رئیس اتحادیه صنعت چاقو سازان زنجان با اشاره به اینکه این شغل و صنعت، جزو صنایع اول استان بود، گفت: نام زنجان در کنار چاقوی زنجان مطرح می شد.
وی در بخشی از سخنان خود با اشاره به بیمه چاقوسازان زنجان خاطر نشان ساخت: این بیمه ارزان است وهرکس با ماهی 30 هزار تومان می تواند خود را بیمه کند.
پیشکسوت صنعت چاقو سازی زنجان با اشاره به اینکه صنعت چاقوی زنجان امروز بسیار مطلوب شده است، یادآور شد: زمانی نه چندان دور در زنجان چاقو سازانی با سابقه 50 ساله به سیگار فروشی روی آورده بودند که که امروز با بهتر شدن وضعیت صنعت چاقوسازی بسیاری از مشکلات در این زمینه حل شده است.
وی در ادامه با اشاره به عدم آگاهی جوانان نسل سوم وعدم اقبال آنها به حفظ واحیاء این صنعت قدیمی زنجان به جوانان زنجان وهمه آنهایی که عاشق ایران وزنجان وصنایع دستی ایران هستند توصیه کرد:این جوانان با آموزش این رشته از صنایع دستی زنجان ضرر نخواهند کرد.
رئیس اتحادیه چاقو سازان زنجان اقدام به برگزاری کلاس ها و ایجاد رشته چاقو سازی را از طریق دانشگاه علمی کاربردی بسیار مهم واساسی خواند وگفت: این موضوع در حال پیگیری است که هنوز نتیجه ای در پی نداشته است.
وی در ادامه با اشاره به وجود 130 نفر چاقوساز دارای مجوز در زنجان و بالغ بر 35 نفر چاقو ساز فاقد مجوز که در روستاها و یا در منازل خود به کار مشغول هستند، تصریح کرد: عدم ترغیب به آموزش صحیح و سختی وزیان آور بودن این شغل باعث عدم استقبال وعلاقه مندی جوانان برای احیاء این صنعت کهن زنجان شده است.
این استاد در پایان با اشاره به طی پروسه طولانی عدم آموزش این رشته در استان زنجان گفت: این کار مستلزم تلاش بیشتر در این زمینه است.
پایان پیام/
نظر شما