مقاومت؛ کلیدی ترین مفهوم در اندیشه دینی

خبرگزاری شبستان: بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی روز ۲۳ مرداد، سالگرد پیروزی مقاومت ۳۳ روزه حزب الله لبنان در برابر رژیم صهیونیستی روز "مقاومت اسلامی" نام گذاری شده است. فرا رسیدن این روز فرصتی است مغتنم تا به مفهوم و ارزش مقاومت در اندیشه اسلامی بپردازیم.

مقاومت واژه ای است که در ادبیات ایران زمین و شیعه جایگاه خود را با رنگی دینی سالیان متمادی حفظ کرده است و هم اکنون به کلامات سیاستی و اجتماعی کلیدی فرهنگ ما مبدل گشته است. مقاومت در برابر ظلم استعمار و طاغوت شاهنشاهی و جنگ تحمیلی تا مقاومت در برابر ظلم رژیم اشغالگر قدس در فلسطین و مقاومت در لبنان همه و همه کلماتی نابا ادبیات ما ممزوج است. این کلمه مانوس در جان ما مسلمانان و شیعیان از کجا نشات گرفته است؟

باور ما این است که اندیشه دینی رمز ماندگاری فرهنگ مقاومت است. آن روز که مولای شیعیان حسین ابن علی (ع) در عاشورا ندای هیهات من الذّله سر داد واژه مقاومت هم چون واقعه عاشورا در جان حق جویان و ظلم ستیزان نقش بست و ماندگار شد.
ادبیات دوران جنگ ما نیز ادبیات مقاومت بود. آنچه انقلاب اسلامی را پیروز کرد و رمز موفقیت جوانان و شهدای ایران زمین در طول 8 سال دفاع مقدس بود؛ درس آموزی از مقامت در برابر ظلم و طاغوت و مقاومت حسینی در صحرای عاشورا بود.

ادبیات مقاومت نفرت و کینه توزی نیست

باید توجه داشت که «ادبیات مقاومت» در اسلام ادبیات جنگ ورزی و کینه‏توزی و نفرت و خشونت نیست. هر انسان آزاده ای خواهان خیر و دوری از بدی است. فرهنگ مقاومت برخاسته از فطرت حق جو و آزاده بشریت است. هر انسان آزاده ای عزت ر ا بر ذلت ترجیح می دهد و شرافت و برتری آزادی بر بند استعمار و بهره کشی را درک می کند.
فرهنگ مقاومت شکنجه و آزار و اذیت و درد و نفرت و ظلم را شر می شمارد لذا در برابر آن ایستادگی می کند.

در فرهنگ اسلام مقاومت  ظلم و شکنجه در برابر ظلم و آزار و اذیت نفی می شود که چنین رویکردی برخاسته از طبیعت و فطرت حق جو و پاک انسانی است.
فرهنگ مقاومت حفظ حقوق بشر و هر حق انسانی را محترم می شمارد، ادبیات مقاومت خواهان حق است و می کوشد حقوق بحق انسانیت را احیا کند.
ادبیات مقاومت در اسلام هرچند از فطرت انسانی نشات گرفته است و هر انسان آزاده ای آن را خواهان است، اما به واسطه آنکه بشر را به ایستادگی در برابر ظلم ترغیب می کند، قربانی خواسته ها و هوای نفسانی می شود. تمام تلاش استعمار برای آن است که فرهنگ مقاومت  از ذهن بشریت پاک شود تا استعمار و طاغوت بتواند به زیاده خواهی های خود دست یابد. لذا در طول تاریخ بشریت، چه بسیار پیامبران و مصلحان و حق جویانی که به فجیع ترین نحو جان خود را از دست داده اند.
هم اکنون نیز سران استکبار جهانی که مدعی حقوق بشر  هستند، خود  فجیعترین جنایات را در عرصه بین المللی رقم می زنند!

آنچنان که در میانمار، اقلیت مسلمان به واسطه دین و مذهب حقوق اولیه و شهروندی شان نقض می شود. در سوریه شاهد کشتار مردم توسط نیروهای تروریست وهابی و بیگانه هستیم. در فلسطین خانه ها ویران می شود و شهرک های صهیونیستی روی خرابه ها و خون بیگناهان و استخوان های خرد شده مردم بی دفاع بنا می شود.

در غزه چه گذشت! در جنوب لبنان کودکان لبنانی به کدامین گناه در خون غلتیدند؟ در ایران اسلامی شاهد 8 سال جنگ بی رحمانه علیه ملت مظلوم ایران بودبم. انواع جنایات همچون بمباران شیمیایی از سوی صدام در سایه حمایت غرب علیه ایران زمین انجام شد.    

آیا رمز پیروزی در برابر این جنایات و زیاده خواهی ها جز مقاومت است؟! آیا باید سر ذلت فرو آورد و از خواست های بحق و آرزوها و تمایلات فطری و ذاتی خویش و اندیشه ها و فرهنگ ناب خود صرف نظر کنیم و در مقابل لباس ذلت و تباهی را به تن کنیم. این خواسته قرآن است: فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا؛ همه عزّتها از آن خداست؟!
خداوند عزت دارد و حفظ عزت را دوست دارد .
وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ ... ؛که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است

اگر خواهان مدینه فاضله و دولت عدل و داد هستیم باید زمینه آن را با مقاومت فراهم کنیم. تاریخ با واژه مقاومت آبستن انقلاب نهایی خویش است . مصلحان جان خود را از دست دادند تا ادبیات مقاومت سرانجام به دولت کریمه و مدینه فاضله منتهی شود.

 آنچنان که درباره روش مقاومت در زیارت عاشورا چنین می خوانیم:
اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ وَ وَلِیُّ لِمَنْ والاکُمْ وَ عَدُوُّ لِمَنْ عاداکُمْ
من در صلح و سازشم با کسی که با شما در صلح است و در جنگم با کسی که با شما در جنگ است و دوستم با کسی که شما را دوست دارد و دشمنم با کسی که شما را دشمن دارد

تاکید رهبری بر مقاومت حتی در حوزه اقتصاد
موضوع مقاومت آن چنان اهمیت دارد که رهبر فرزانه ایت الله خامنه ای بر آن در حوزه اقتصاد نیز تاکیده کرده اند و موضوع «اقتصاد مقاومتى» از سوی ایشان برای مقابله با تحریم و نیرنگ غرب مطرح گردید.
رهبر فرزانه در تبیین معنای اقتصاد مقاومتی آورده اند: «البته اقتصاد مقاومتى فقط جنبه‌ى نفى نیست؛ اینجور نیست که اقتصاد مقاومتى معنایش حصار کشیدن دور خود و فقط انجام یک کارهاى تدافعى باشد؛ نه، اقتصاد مقاومتى یعنى آن اقتصادى که به یک ملت امکان می دهد و اجازه می دهد که حتّى در شرائط فشار هم رشد و شکوفائى خودشان را داشته باشند. این یک فکر است، یک مطالبه‌ى عمومى است. شما دانشجو هستید، استاد هستید، اقتصاددان هستید؛ بسیار خوب، با زبان دانشگاهى، همین ایده‌ى اقتصاد مقاومتى را تبیین کنید؛ حدودش را مشخص کنید؛ یعنى آن اقتصادى که در شرائط فشار، در شرائط تحریم، در شرائط دشمنى‌ها و خصومت هاى شدید می تواند تضمین کننده‌ رشد و شکوفائى یک کشور باشد». (بیانات در دیدار دانشجویان تاریخ 1391/05/17).
اقتصاد مقاومتی اقتصادی بالنده و عقلانی است که در برابر خصومت دشمنان توان ایستادگی دارد و به نوعی اقتصاد مستقل و خود کفا است که در صورت وجود موانع توان رفع نیازها ی خود را دارا است . رفع نیاز به معنای بی ارتباطی و انزوا نیسا بلکه توانی سات که امکان رشد و بالنگی را فراهم می کند.

مقاومت با سختی هایی همراه است و رمز موفقیت مواجه با سختی ها و نترسیدن است. مقاومت ابزاری است که روحیه ای را در ما پدید می آورد تا در برابر ظلم ایستادگی کنیم. تداوم مقاومت به ایمان است. پس مقاومت ابزاری است که با شجاعت شکل گرفته و با ایمان و پشتکار تداوم پیدا می کند.

رهبر فرزانه در خصوص مقاومت آورده اند:
« ایستادگى وسیله‌ى پیروزى است، منتها کسانى که مقاومت می کنند، باید از خطرات مقاومت نترسند. اگر ترسیدند، در مقاومتشان اختلال پیدا خواهد شد و پیروزى به دست نخواهد آمد و این، آفت اغلب ملت ها و جماعات است، که وسط راه دچار ترس می شوند. اگر آن گروه، ملت و جماعتى که می خواهد مقاومت کند، از فقدان لذایذ زندگى، از فقدان حیات و از فقدان راحتى نترسد و ناراحت و آشفته نشود و پیش برود، بدون تردید مقاومت با پیروزى همراه است. این مقاومت وقتى با ایمان باشد، ادامه پیدا خواهد کرد. لذا میگوییم و همیشه گفتیم که ایمانِ همراه با مقاومت، به دنبالش پیروزى است».( : بیانات در خطبه‌‌هاى نماز جمعه‌‌ى تهران‌ تاریخ 1385/07/21).

مقاومت با تدبیر، شعار نظام اسلامی

مقاومتِ با تدبیر، جزو شعارهاى نظام اسلامى است. هر عملی باید با تدبیر و دانش و عقلانیت همراه باشد و مقاومت نیز از این قاعده کلی مشتثنی نیست . از رسول اکرم روایت داریم که فرمودند :
یَا ابْنَ مَسْعُودٍ إِذَا عَمِلْتَ عَمَلًا فَاعْمَلْ بِعِلْمٍ وَ عَقْلٍ- وَ إِیَّاکَ وَ أَنْ تَعْمَلَ عَمَلًا بِغَیْرِ تَدْبِیرٍ وَ عِلْمٍ- فَإِنَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ یَقُولُ- ...
.اى پسر مسعود! هر گاه خواستى عملى انجام دهى با دانش و خرد انجام ده، زینهار مبادا کارى را بدون دوراندیشى و دانش انجام دهى، خداى تعالى میفرماید:وَ لا تَکُونُوا کَالَّتِی نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْکاثاً

اکنون وضع رژیم صهیونیستی در سایه مقاومت و ایستادگی از تمامی دوران های حیات ننگین این رژیم بدتر شده است. اعتراضات گسترده علیه اقدامات و زیاده خواهی های این رژیم گرگ صفت و نیز مقاومت مردم غزه و جنگ 33 روزه حزب الله لبنان همه و همگی از یک شعار واحد سیراب می شود: مقاومت تا پیروزی.
در زمان حیات نبی اکرم (ص) وقتی مسلمانان به واسطه ظلم کفار و مشرکین مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند و با هجرت به مدینه اموال آنها از سوی کفار غصب شد ، مسلمانان در سایه وحدت و مقاومت توانستند بر مشرکین پیروز شده و فتح مکه را در تاریخ اسلام رقم زنند.

خداوند متعال وعده پیروزی به ملتی که مقاومت می کنند داده است .
أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ؛ به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفته‌اند؛ و خدا بر یاری آنها تواناست.
الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِن دِیَارِهِم بِغَیْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا وَلَیَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ
همانها که از خانه و شهر خود، به ناحق رانده شدند، جز اینکه می‌گفتند: «پروردگار ما، خدای یکتاست!» و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه‌ها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‌شود، ویران می‌گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می‌کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است.

 پایان پیام/