طوفان پس از آرامش، آرامش پس از طوفان

خبرگزاری شبستان: سوریه در این روزها، مقطع سرنوشت سازی را در تاریخ خود پشت سر می گذارد. درگیری نظامی میان ارتش سوریه و شبه نظامیان مخالف بالا گرفته و هم اکنون نتیجه این درگیری ها در تعیین آینده سیاسی سوریه بسیار موثر است.
از 26 ژانویه 2011 که اولین تجمع اعتراضی برعلیه بشار اسد برگزار شد، تا کنون 18 ماه می گذرد و طی این مدت شرایط بسیار سختی بر سوریه تحمیل شده است.
حمایت مالی و تسلیحاتی از مخالفان سوریه و استخدام تروریست های بین المللی برای جنگ بر علیه بشار اسد، علی رغم موافقت وی با اصلاحات و پذیرش طرح 6 ماده ای کوفی عنان، روز به روز بر دامنه بحران در سوریه افزود و هم اکنون جنگ داخلی بر مردم این کشور تحمیل شده است.
یکی از کارشناسان نظامی که نخواست نامش فاش شود، در این رابطه به خبرنگار شبستان گفت: " از همان ابتدا مشخص بود که پذیرش آتش بس بر مبنای طرح کوفی عنان و تخلیه شهرها از لحاظ تسلط نظامی به ضرر دولت تمام می شود، چرا که تعلل ناظران و عدم برخورد با مخالفان به علت نقض پیمان موجب شد فرصت مناسبی برای آنها به وجود آید تا به خوبی در شهرها مستقر شده و نیروهای خود را سازماندهی کنند. منتهی در آن زمان ضرورت های سیاسی، حکومت سوریه را مجبور به پذیرش این طرح کرد و همان طور که پیش بینی می شد مخالفان که هدفی غیر از سقوط بشار اسد نداشتند به آتش بس تن ندادند و متاسفانه امروز شاهد این درگیری های وسیع هستیم که آوارگی مردم را به دنبال داشته است."
وی افزود: " اگر شرایط سیاسی، طرح کوفی عنان را به بشار اسد تحمیل نمی کرد، درگیری های نظامی، کمتر به شهرها کشیده می شد و تروریست ها مجبور بودند برای دفاع به کوهستانها پناه ببرند و در مرزها درگیر شوند که مهمترین دست آورد آن عدم آوارگی مردم سوریه بود."
هم اکنون خبرهای ارسالی از سوریه حاکی از پاکسازی شهر دمشق و درگیری های پراکنده در حومه دمشق است. همچنین عملیات نظامی سنگین ارتش سوریه در شهر حلب بر علیه تروریست های مسلح ادامه دارد. شهرهای ادلب، حمص و دیر الزور نیز در چند روز گذشته صحنه تقابل نیروهای ارتش سوریه و گروهک ارتش آزاد بوده است.
همچنین ارتش با مخالفان مسلح در مرز ترکیه، اردن و عراق درگیر شده و سعی دارد تا مخالفان را که بر بعضی از گذرگاه‌های مرزی تسلط یافته‌اند، بیرون براند.
در این راستا موضوعی که در مرکز بررسی ها قرار گرفته است، توانایی ارتش سوریه در به دست گرفتن اوضاع در کل سوریه و برقراری امنیت است. ضمن این که مدت زمان ادامه یافتن این درگیری ها نیز بسیار مهم است.
ارتش سوریه، مطابق گزارش دانشگاه تلاویو، دارای امکانات زیر است:
کل نیروی نظامی: 421.500 نفر
نیروی زمینی: 315.000 نفر
نیروی هوایی: 40.000 نفر
پدافند هوایی: 60.000 نفر
نیروی دریایی: 6.500 نفر
ژاندارمری: 8.000 نفر
نیروهای شبه نظامی: 100.000 نفر
تانک- نفربر: بیش از 9.000 عدد
هواپیمای جنگی: بیش از 400 عدد
بالگرد: بیش از 200 عدد
بر اساس این آمار، در نگاه اول به نظر می رسد ارتش کار سختی در پیش نداشته باشد. اما نکات دیگری در این میان تاثیرگذار است که بر پیچیدگی موضوع می افزاید. از جمله مشخص نبودن تعداد نفرات مهاجمان، کشیده شدن جنگ به شهرها و غالب شدن سبک جنگ چریکی به همراه عدم امکان استفاده وسیع از جنگ افزارهای سنگین و ضرورت مسدود کردن راه های مرزی به منظور عدم جایگزینی نیروهای تازه نفس.
همچنین کارشناس نظامی در این باره می گوید: " عملکرد ارتش تاکنون سریع و موفقیت آمیز بوده است. اما در ارتباط با اقدامات بعدی نمی توان به راحتی نتیجه گیری کرد. ارتش پس از این باید تدابیری هوشمندانه را به کار گیرد تا بتواند پیروزی بیشتری رابه دست آورد، چرا که کار نسبتا سختی را پیش رو دارد.
یکی از مواردی که کار ارتش را پیچیده می کند، فعالیت های برون مرزی برای استخدام نیروهای مزدور است که توسط شبکه های عربستانی و قطری صورت می گیرد. هم اکنون تعداد نیروهای مهاجمین را می توان چیزی حدود 60 – 50 هزار نفر تخمین زد، اما اگر ارتش سوریه خیلی سریع نتواند بر مرزها مسلط شود، مخالفین قادر خواهند بود به وسیله منابع مالی عرب ها به میزان، نیروی تازه نفس اقدام کنند و به مقاومت در برابر ارتش ادامه دهند که این موضوع جنگ را فرسایشی خواهد کرد و به ضرر بشار اسد تمام خواهد شد."
وی ادامه داد: " البته راهکارهایی در این رابطه اندیشیده شده است. ارتش در پاکسازسازی شهرها از راهبرد محاصره استفاده می کند تا مهاجمین یا تسلیم شده و یا کشته شوند. به این ترتیب از فرار آن ها و رویارویی در جبهه دیگر جلوگیری می کند. از سوی دیگر کمیته های مردمی تشکیل شده است که با پاکسازی هر شهر، زیر نظر پلیس و ارتش امنیت شهر را در دست می گیرند و نیروهای ارتش آزادانه تر می توانند در جبهه های دیگر وارد نبرد شوند. بر این اساس ارتش پس از پاکسازی شهرها، قدرت بیشتری را در کنترل مرزها خواهد داشت. ضمن این که استفاده از گشت های هوایی در مرزها نیز می تواند مشکل کمبود نیرو را جبران کند. همچنین استفاده از ادوات سنگین نظامی در درگیری های خارج از شهرها، تفوق بیشتر ارتش را به دنبال خواهد داشت."
این کارشناس نظامی در ادامه در توضیح خط مشی ارتش پس از پاکسازی حلب و مدت زمان برقراری کامل امنیت گفت: " در ارتباط با مناطق حضور تروریست ها، باید گفت که متاسفانه مماشات های به احتمال زیاد مغرضانه ناظران سازمان ملل در زمان اجرای طرح کوفی عنان باعث شده است که هم اکنون تروریست ها تقریبا در همه جای سوریه حضور دارند. خبرهای ارسالی از سوریه در ارتباط با درگیری ها نیز این مطلب را تائید می کند اما این نکته نیز وجود دارد که با آزاد سازی حلب و پس از آن ادلب، ارتش سوریه می تواند ارتباط مهاجمین با مهمترین پایگاه لجستیکی در شمال استان ادلب و لاذقیه را قطع کند. این پایگاه در منطقه آدنا ترکیه و در فاصله 100 کیلومتری مرز سوریه قرار دارد."
وی افزود: " قطع ارتباط مهاجمان با ترکیه و کنترل گذرگاه های مرزی با این کشور، به شدت آنها را هم از لحاظ لجستیکی و هم از لحاظ روانی مورد فشار قرار خواهد داد. چرا که کنترل ارتش هم اکنون بر گذرگاه های مرزی اردن در وضعیت مناسبی قرار دارد و کشور اردن نیز به علت مشکلات داخلی توانایی پشتیبانی وسیع از مخالفین سوری را ندارد. از سوی دیگر دولت عراق نیز مخالف عملکرد تروریست ها در سوریه است و از این پس کردستان را به علت کارشکنی در تامین امنیت مرزی مورد فشار قرار خواهد داد. ضمن این که مشکلات داخلی پیش آمده میان کردها سوری و دیگر مخالفان و عدم شرکت آنها در کنفرانس های ضد سوریه، موجب می شود تا مرز کردستان عراق به عنوان مرز لجستیکی مطمئن تلقی نشود. ارتش لبنان نیز امنیت مرز لبنان را برقرار کرده است. بر این اساس پاکسازی حلب و ادلب می تواند ضربه بزرگی را به مهاجمین وارد سازد. "

لازم به ذکر است اظهارنظرهای مشابهی نیز وجود دارد که مطالب بالا را تایید می کند. از جمله: به گزارش شبکه تلویزیونی العالم خلف المفتاح مدیر کل موسسه انتشاراتی الوحده در سوریه، حلب را آخرین برگه ای دانست که تروریست ها و حامیان آنها در اختیاردارند و افزود با خارج شدن این برگه از دست آنها احتمال راه برای فعالیت های سیاسی جهت حل بحران باز می شود.
همچنین عبدالباسط سیدا، رئیس شورای مخالفان سوریه موسوم به شورای ملی سوریه ضمن درخواست کمک های نظامی از دولت های حامی خارجی، اعلام کرده است که این شورا به زودی مذاکراتش را برای تشکیل دولت انتقالی در سوریه آغاز می‌کند.
از سوی دیگر اعلام طرح تشکیل ارتش عربی- اسلامی، فارغ از این که عملیاتی باشد یا صرفا از جنبه روانی مطرح شده باشد، می تواند نشان از بغرنج شدن وضعیت مخالفان در داخل سوریه باشد.
با توجه به این مطالب، دولت بشار اسد باید بکوشد هر چه سریعتر امنیت را در داخل مرزها برقرار کند تا هم آماده تهدیدهای خارجی باشد و هم به جریان فرسایشی بحران پایان دهد.
پایان پیام/