مراد از وحدت دنیای اسلام/اختلاف به معنای دشمنی نیست

اختلاف عقاید فقهى و کلامى مى‌تواند هیچ تأثیرى در میدان زندگى وسیاست نداشته باشد بدیهى است دو مذهب در برخى از اصول، در برخى از فروع با هم اختلاف دارند؛اما اختلاف به معنای دشمنی نیست.

خبرگزاری شبستان؛ پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب مدظله العالی اقدام به درج مجموعه ای از درس گفتارهای قرآنی ایشان کرده است که روزانه در طول ماه مبارک رمضان منتشر می شود. متن ذیل چهارمین شماره از این درس گفتارهای قرآنی است که تقدیم مخاطبان سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان می شود.

سوره مبارکه الأنفال آیه 46
وَأَطیعُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ وَلا تَنازَعوا فَتَفشَلوا وَتَذهَبَ ریحُکُم ۖ وَاصبِروا ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصّابِرینَ ؛ و (فرمان) خدا و پیامبرش را اطاعت نمایید! و نزاع (و کشمکش) نکنید، تا سست نشوید، و قدرت (و شوکت) شما از میان نرود! و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت کنندگان است!
مقصود از وحدت دنیای اسلام
ما اسم وحدت اسلامى را خیلى مى‌آوریم و همه دم از وحدت اسلامى مى‌زنیم؛ همه دم از برادرى اسلامى مى‌زنیم؛ در عمل هم مجموعه‌اى از زبدگان دنیاى اسلام، حقیقتاً احساس برادرى مى‌کنند - الان در این جلسه، روح برادرى و اخوّت موج مى‌زند - ما همه یکدیگر را از خود مى‌دانیم و بین خودمان فاصله‌اى قائل نیستیم. این، واقعیتى است؛ اما ما نماینده و نشان‌دهنده‌ واقعیتهاى دنیاى اسلام در صحنه‌ سیاست، در صحنه حکومت‌ها، در میان توده‌هاى مردم، به معناى واقعى کلمه، نیستیم. دشمنان بذر اختلاف را در بین امت اسلامى مى‌پاشند و سیاسیون ناخالص، تعصبهاى غلط، ندیدن آفاق بلند دنیاى اسلام و محدود شدن در ظرفهاى کوچک، زمینه رشد این تعصبهاست. مراد ما از وحدت اسلامى، یکى شدن عقاید و مذاهب اسلامى نیست. میدان برخورد مذاهب و عقاید اسلامى و عقاید کلامى و عقاید فقهى - هر فرقه‌اى عقاید خودش را دارد و خواهد داشت - میدان علمى است؛ میدان بحث فقهى است؛ میدان بحث کلامى است و اختلاف عقاید فقهى و کلامى مى‌تواند هیچ تأثیرى در میدان واقعیت زندگى و در میدان سیاست نداشته باشد. مراد ما از وحدت دنیاى اسلام، عدم تنازع است: «ولاتنازعوا فتفشلوا». (1) تنازع نباشد، اختلاف نباشد.
قرآن مى‌فرماید: «واعتصموا بحبل اللَّه جمیعاً ولاتفرّقوا». (2) اعتصام به حبل‌اللَّه براى هر مسلمان یک وظیفه است؛ اما قرآن اکتفا نمى‌کند به اینکه ما را به اعتصام به حبل‌اللَّه امر کند، بلکه به ما مى‌گوید که اعتصام به حبل‌اللَّه را در هیئت اجتماع انجام بدهید؛ «جمیعاً»؛ همه با هم اعتصام کنید. و این اجتماع و این اتحاد، یک واجب دیگر است. بنابراین، علاوه بر اینکه مسلمان باید معتصم به حبل‌اللَّه باشد، باید این اعتصام را به همراه دیگرِ مسلمان‌ها و همدست با آن‌ها انجام دهد. ما این اعتصام را درست بشناسیم و آن را انجام دهیم. آیه‌ شریفه‌ قرآن مى‌فرماید: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن باللَّه فقداستمسک بالعروة الوثقى». (3) این، اعتصام به حبل‌اللَّه را براى ما معنا مى‌کند. تمسک به حبل‌اللَّه چگونه است؟ با ایمان باللَّه و کفر به طاغوت. (4)

اهمیت جنگ شیعه و سنی برای دشمنان اسلام
شاید یک عدّه خیال کنند که ایجاد اختلاف به نفع مذهب آنهاست، در حالى که اشتباه مى‌کنند. هر کس داراى هر مذهبى است، به عقاید و ارزشهاى خود احترام مى‌گذارد و این حقّ اوست. اما این احترام گذاشتن نباید با اهانت به ارزشهاى جمعیت دیگرى همراه شود که در اعتقادات با آن‌ها موارد اختلافى دارند. ما متّفقاً به یک اسلام، به یک کعبه، به یک پیغمبر، به یک نماز، به یک حج، به یک جهاد و به یک شریعت معتقدیم و عمل مى‌کنیم. موارد اختلاف به‌مراتب کمتر از موارد وحدت و اتّفاق‌نظر است. یکى از افتخارات ما این است که مردم ما در نقاطى که تفاوتهاى مذهبى و قومى وجود دارد و امکان و زمینه اختلاف هست، از درگیرى و اختلاف قومى و مذهبى پرهیز مى‌کنند. دشمنان این را نمى‌پسندند. جنگ شیعه و سنّى براى دشمنان اسلام خیلى قیمت دارد. اختلاف و تفرقه میان امّت اسلامى موجب مى‌شود که معنویت، طراوت، قدرت، شکوه و عظمت ائتلاف ملى شما را در هم بشکند و همان‌طور که قرآن فرموده است «و تذهب ریحکم».
امروز بنده از گوشه و کنار عالم اطّلاع دارم.‌‌ همان دستهاى استعمارى که در طول قرنهاى گذشته سعى مى‌کردند بین شیعه و سنّى اختلاف ایجاد کنند، امروز هم تلاش مى‌کنند براى این‌که بین شیعیان و سنّیان، کینه و برادرکشى و اختلاف به‌وجود آورند. شما مردم هوشمند باید مراقب باشید. (5)
اختلاف به معنای دشمنی نیست
در قضیه غزه - در این جنگ بیست و دو روزه‌ چند ماه قبل - جمهورى اسلامى در همه‌ سطوحش؛ از رهبرى و ریاست جمهورى و مسئولین گوناگون و مردم و تظاهرات و پول و کمک و سپاه و غیره، همه در خدمت برادران فلسطینىِ مظلوم و مسلمان قرار گرفتند. در بحبوحه‌ این حرف‌ها، یک وقت دیدیم که ویروسى دارد تکثیر مثل می‌کند؛ دائم می‌روند پیش بعضى از بزرگان، بعضى از علماء، بعضى از محترمین، که آقا! شما دارید به کى کمک می‌کنید؛ اهل غزه ناصبى‌اند! ناصبى یعنى دشمن اهل‌بیت. یک عده هم باور کردند! دیدیم پیغام و پسغام که آقا، می‌گویند این‌ها ناصبى‌اند. گفتیم پناه بر خدا، لعنت خدا بر شیطان رجیمِ خبیث. در غزه مسجد الامام امیرالمؤمنین على‌بن‌ابى‌طالب هست، مسجد الامام الحسین هست، چطور این‌ها ناصبى‌اند؟! بله، سنى‌اند؛ اما ناصبى؟! اینجور حرف زدند، اینجور اقدام کردند، اینجور کار کردند. نقطه‌ مقابلش هم هست: یک عده بلند شوند بروند قم، لابلاى کتابهاى شیعه را نگاه کنند، ببینند کجا اهانت به مقدسات اهل سنت است، از او عکس بگیرند، بیایند تو محافل سنى پخش کنند، ببینید آقا! این کتابهاى شیعه است. یا یک گوینده نادان، غافل یا مغرضى روى منبر نسبت به مقدسات اهل سنت حرف مهمل و بدى بزند؛ این را نوار کنند، سى دى کنند، بروند اینجا آنجا پخش کنند، بگویند ببینید آقا! این شیعه است. این را به او بدبین کنند، او را به این بدبین کنند. این معنایش چیست؟ «و تذهب ریحکم» (1) یعنى چه؟ یعنى همین دیگر. وقتى اختلاف پیدا شد، وقتى تفرقه پیدا شد، وقتى نسبت به هم سوءظن وجود داشت، وقتى یکدیگر را خائن دانستیم، طبیعى است که با هم همکارى نخواهیم کرد. همکارى هم اگر بکنیم، با هم صمیمى نخواهیم بود. این‌‌ همان چیزى است که دشمن دنبال آنست. هم عالم شیعه، هم عالم سنى، باید این را بفهمند؛ این را درک کنند. بدیهى است دو تا مذهب در برخى از اصول، در برخى از فروع با هم اختلاف دارند؛ البته در بسیارى هم با هم اتحاد دارند. اما اختلاف به معناى دشمنى نیست. (6)

پی‌نوشت:
1) انفال: 46
2) آل عمران: 103
3) بقره: 256
4) بیانات‌ در دیدار شرکت کنندگان در همایش کنفرانس وحدت اسلامى‌ 1385/05/30
5) بیانات‌ در دیدار مردم زاهدان 1381/12/02
0) بیانات در دیدار روحانیون و طلاب تشیع و تسنن کردستان‌ 1388/02/23
1) پایان پیام/
 

کد خبر 157238

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha