به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر نفیسه فیاض‌بخش، کارشناس نشست تخصصی با موضوع راهکارهای تربیت قرآنی با اشاره به یکی از راه‌های انگیزه در افراد برای انجام اهداف و کارهای تعیین‌شده گفت: تشویق با هدایای مادی همچون خرید جوایز و امکانات یکی از روش‌های تربیت کودکان است. همچنین ایجاد ترس و تنبیه یکی دیگر از روش‌های تربیتی است و حتی خدا پیامبرش را نذیر معرفی می‌کند.
فیاض‌بخش با بیان این مطلب که بزرگ‌ترین انگیزه‌ای که افراد در ترک محرمات و انجام فرایض واجب اعمال می‌کنند ترس از جهنم است، تصریح کرد: عامل ترس بی‌تأثیر نیست و بیشترین درصدی که افراد را از ابتلا به گناهان باز می‌دارد ترس از جهنم است.
وی با اشاره به وجود تربیت نوع دوم یعنی تشویق و بشارت‌دادن در قرآن و خیلی از مکاتب توحیدی چون تورات و انجیل خاطرنشان کرد: لقب دیگر پیامبر بشیر است و قرآن با بشارت از نعمات بی‌حد و حصر بهشتی افراد را به انجام کارهای نیکو دعوت می‌کند.
فیاض‌بخش با اشاره به راهکار سوم که منحصر به قرآن بوده و در هیچ کتب توحیدی و غیرتوحیدی از آن یاد نشده است، اظهار کرد: علامه طباطبایی در المیزان اشاره می‌کند که دو راه انذار و تشویق نیز در کتب الهی قبلی یعنی انجیل و تورات آمده بود ولی قرآن راه سوم یعنی توجه به کرامت و گوهر نفس آدمی را به عنوان یکی دیگر از راهکارهای تربیتی معرفی می‌کند.
وی عنوان کرد: توجه به کرامت آدمی ابتکار تربیتی قرآن بوده و قرآن با ترسیم جایگاه والای آدمی اعلام می‌کند که ای انسان اگر مرتکب آلودگی‌ها و گناه می‌شوی چه ظلمی بر خود روا می‌داری و رگ خود اصیل‌ات را می‌زنی و ای کاش رگ خود جسمانی‌ات را زده باشی.
فیاض‌بخش با اشاره به جایگاه والای نفس اصیل آدمی تصریح کرد: اگر بلایی بر خود جسمانی وارد شود در حد همین دنیا است ولی اگر مسیر غیر الهی باشی مانند این است که شمشیر برداشته و خود واقعی‌ات را نابود کرده‌ای و این هم در دنیا با توست و هم در آخرت.
وی با اشاره به برخی از آیات قرآن پیرامون محشور شدن افراد به شکل نابینا افزود: برخی در قیامت نابینا هستند و از خدا می‌پرسند چرا این‌گونه محشور شدیم و خدا می‌گوید چون شما در دنیا چشم بر تمام نعمات‌ام بسته بودید.
فیاض‌بخش با اشاره به برخی از آیات قرآن پیرامون کرامت نفس آدمی تصریح کرد: ای انسان خیلی گران‌قیمت هستی و قدر خود را بدان زیرا تو جانشین خدا بوده و به تنهایی جلوه‌گاه تمام صفات و اسماء خداوندی و فرشتگان بر تو سجده می‌کنند.
وی عنوان کرد: خداوند هیچ مخلوقی را گرانقدرتر از انسان نیافریده چون فرشتگان خادم مؤمنان‌اند و هر انسانی که ترک محرمات کند با روزه، نماز و عمل صالح دارای مقام و منزلتی می‌شود که فرشتگان بر او سجده می‌کنند.
فیاض‌بخش با اشاره به حدیث 549 کتاب نظام‌الحکمه گفت: در شب معراج پیامبر جبرئیل در حال سر دادن بانگ اذان بود و پیامبر خدا خواست تا جلو بایستد و او اقتدا کند ولی پیامبر این خواسته را از جبرئیل تکرار نمود و او گفت از زمانی که ما فرشتگان بر مقام آدمیت سجده کردیم بر هیچ انسانی تقدم نیافتیم.
وی با اشاره به برخی از آیات قرآن پیرامون نقطه مقابل کرامت انسانی یعنی روش تربیتی ذلت نفس آدمی، ادامه داد: مکانیسم حکومت فرعون بر مردم‌اش ایجاد تفرقه و تضعیف آنان بود، کاری که رضاخان در دوره معاصر با ملت ایران کرد و اعلام داشت ایرانی از فرق سر تا نوک پا باید غربی شود و این‌طور بود که با زورگویی بر مردم حکمرانی می‌کرد.
وی عنوان کرد: وقتی ملتی تضعیف شد دچار بی‌هویتی می‌شود و به ناچار چشم‌بسته در خدمت طاغوتیان و مورد بهره‌کشی آنان قرار می‌گیرد.
فیاض‌بخش با اشاره به آیه فتبارک‌الله احسن الخالقین و اهمیت و ارزش وجودی انسان خاطرنشان کرد: خدا به حضرت موسی (ع) می‌فرماید من تو را برای خودم که خدا هستم، آفریدم و ای انسان این همه نعمت را برای تو آفریدم و تو را برای خودم خلق نمودم.
وی ادامه داد: خدا هیچ‌گاه برای آفرینش کوه‌ها، آسمان‌ها و زمین از خود تعریف نکرد ولی با خلق انسان از خود به احسن الخالقین یاد می‌کند.
فیاض‌بخش با اشاره به برخی از اصول تربیتی مکاتب غربی خاطرنشان کرد: کسانی که با علم اخلاق آشنا هستند با روش بنیادین ارسطو در دوری از افراط و تفریط و نیز نظریات راسل در عقل منفعت‌طلبانه انسان با این مضمون که کسی به کسی فایده یا ضرر نمی‌رساند مگر سود و یا ضرری متصور برای خود باشد، آشنا هستم.
وی با اشاره به برخی دیگر از روش‌های مکاتب مادی‌گرا عنوان کرد: کانت می‌گوید اگر می‌خواهی فرزندت خوب تربیت شود وظیفه و وجدان‌اش را خوب تربیت کن ولی آیا فقط وجدان بیدار ضمانت اجرایی تربیت سالم است، حال اگر کسی وجدان بیدار نداشت چکار باید کرد؟
فیاض‌بخش با اشاره به برخی از مطالب ارایه‌شده در قرآن با مضامین مادی تصریح کرد: قرآن نیز برخی از انگیزه‌های مادی را محرک تربیتی قرار داده همچون اینکه با هم نزاع نکنید زیرا اختلاف باعث تضعیف ابهت و قدرت شما می‌شود یا پیامبر تو اگر مهربان و نرم‌خو نبودی مردم از دورت فاصله می‌گرفتند و همچنین انسان خوش‌اخلاق رزق و روزی‌اش افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: کسی که زیاد دروغ می‌گوید هیچ‌کس حرف او را نمی‌پذیرد، شوخی زیاد شوکت و وقار را از بین می‌برد، آدم حریص عظمت‌اش کم می‌شود یا از بخل دوری کن زیرا لباس فقر است، نمونه‌هایی از روایات با مضامین محرک مادی در تربیت انسان است.
وی با بیان این مطلب که افکار مکاتب مادی‌گرا در حد خوشبختی دنیا محدود می‌شود ولی مضامین الهی ضامن سعادت دنیا و آخرت است، خاطرنشان کرد: انسان در همین دنیا از معارف آیات الهی بهره‌مند می‌شود، همچون سوره نوح که خدا می‌فرماید استغفار زیاد کنید زیرا در همین دنیا از آسمان پیوسته و از تو باران نازل می‌گردد، نمونه‌هایی هستند که حتی اگر به آخرت نیز اعتقاد نداشته باشند از ثمرات دنیوی آن بهره‌مند می‌گردد.
شایان ذکر است، نشست تخصصی راهکارهای تربیت قرآنی به همت دانشگاه آزاد واحد تهران- کرج شنبه 7 مرداد در سالن شهید رضایی‌نژاد محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن برگزار شد.
پایان پیام/
نظر شما