به گزارش خبرنگار شبستان، آنچه ما را بر انداشت که به موضوع دیوارنگاری به عنوان یک رسانه و یا ابزار تاثیر گذار بر ذهن شهروندان بپردازیم کیفیت عکس های به دیوار نقاشی شده شهداست که در دورهایی این آثار جنبه های از هنر زیباشناسی را دارا بودند و به مرور از آن کیفیت به دور شده و تنها به تصاویر فیگوراتیوی منتهی شدند که نه تنها تداعی کننده آن مفهوم والا نیستند بلکه گاهی از جنبه بصری نیز جاذبه ای برای مخاطب ندارند و موجب دلزدگی می شوند.
در به تصویر کشیدن شهدا بر دیوارنگاری ها باید با خانواده شهدا مشورت شود
آیینی، هنرمند دیوار نگار شهری با اشاره به مکتب نقاشی قهوه‌خانه‌ای و خلق حماسه عاشورا در پرده‌های این نوع نقاشی گفت: ما حادثه‌ای مثل عاشورا را داریم، در این حادثه شخصیت‌های بزرگی وجود دارد که وقتی به صورت تصویری به این حادثه نگاه می‌کنیم می‌بینیم پرده‌کشانی داشتیم که به صورت روایی این حادثه را ارایه کردند و چه پرده‌های زیبا و تصاویر ماندگاری از این حادثه خلق کردند، آنها در یک تابلو 50 شخصیت را با یک اصالت ایرانی و شرقی به شکل تاریخی روایت می‌کردند، اما چرا برای موضوعی به مهمی شهادت و شهید در نقاشی دیواری نباید از هنرمند متبحر استفاده کرد.
به جای چهره نگاری از شهید باید بارزترین وِیژگی شخصیتی اش در اثر هنری متجلی شود
این هنرمند با تأکید بر توجه به کارآکتر شهید در خلق دیوارنگاری‌های با موضوع شهدا می گوید: برای کشیدن تصاویر شهدا باید با خانواده شهدا مشورت کنند، من به عنوان نقاش اگر می‌خواهم نقاشی کنم از یک شهید باید با خانواده وی مشورت کنم ببینم این شهید چه ویژگی داشته است تا بتوانم از آن مفهوم به جای چهره شهید استفاده کنم. باید بتوانیم تفکر و انگیزه انسان‌های بزرگ به اسم شهید را به دیوار بیاوریم نه چهره‌های آنها را. لازم است مفاهیم مربوط به شهدا را با مشورت با متخصصان هنری به دیوار بیاوریم، اگر توانستیم این کار را بکنیم اثر ماندگاری خلق کرده‌ایم که همانند آثار پرده‌کشان‌ها در قهوه‌خانه ماندگار خواهد شد آنها با یک خلوص اثری را خلق می‌کردند و امروز از خود یک سبک به جای گذاشته‌اند.
وی از مسئولان فضاسازی شهری و متولیان امر در آوردن عکس شهدا به سطح خیابان‌های شهر خواست که از متخصصان و هنرمندان بخواهند که در خلق این آثار با آنها همکاری کنند و از سپردن کار به این مهمی به افراد غیرمتخصص خودداری کنند.
آیینی همچنین یادآور شد: من در سطح شهر تهران 15 هزار متر نقاشی دیواری کرده‌ایم اما شهید در بین این آثار نبوده است اما در دوره دبیرستان که کم‌سن‌وسال و به دنبال تکنیک بودم بالای 500 شهید را چهره‌نگاری کردم، هیچ نقاش دیواری به اندازه من عکس شهید نکشیده است ولی این تجربه را دارم که خانواده شهدا راضی نیستند که عکس فرزندان‌شان به این شکل در سطح شهر به نمایش درآید، مخاطب عکس شهدا خانواده شهدا نیستند، مخاطب مردم شهر هستند که جوان هستند، چگونه باید برای مخاطبی که وارد شهر می‌شود شهید را معرفی کرد.
شهدا متعلق به همه ملت هستند هنرمندان با خلوص آنها را به تصویر می کشند
آیینی راهکار کیفی تر شدن دیوار نگاری ها با موضوع شهدا را اعتماد مسئولان به هنرمندان خواند و اذعان کرد: کشور ما نیروی انسانی و بودجه کافی دارد، کافی است مدیران ما سعه صدر به خرج دهند و خودی و غیرخودی نکنند، شهدا متعلق به همه ما هستند، برای خلق اثر در شأن شهادت و مفهوم شهید از اساتید نقاشی استفاده کنند و خلوص نیت آنها را ببینند. کار به تصویر شهدا نداشته باشیم ببینیم پشت شخصیت شهدا چه بوده است آنها را کشف کنیم و به تصویر درآوریم.
این هنرمند همچنین با اشاره به تفاوت های هنر شرق و غرب و اثرات آن در خلق آثار هنری گفت: ویژگی هنر شرقی روایتگری، داستان گویی و مفهومی است اما هنر غربی ها کمتر این ویژگی را دارد و بیشتر به واقع گرایی می پردازد، نمونه هنر غربی را می توان در کارهای دوران کلاسیک دید که این آثار به واقعیت نزدیک است، اما آنچه در هنر شرقی از ایران تا ژاپن دیده می شود تسلط مفهوم بر طبیعت است.
با اینکه ده نزدیک به 10 ماه از آیین نامه سامان دهی دیوار نگاری شهدا از سوی سازمان زیبا سازی شهرداری تهران می گذرد، اما هنوز نمی شود آن را به عینه در سطح شهر مشاهده کرد.
مناطق شهرداری بدون اجازه سازمان زیبا سازی نمی توانند دیوار نگاری کنند
شوشتری، رییس سازمان زیباسازی شهرداری تهران معتقد است: بعد از ابلاغ نظام‌نامه شهردار تهران ما از مناطق 22 گانه خواستیم که بدون اجازه سازمان زیباسازی بر دیواره‌های شهر نقاشی نکشند. البته پیش از این ما با یک افت کمی تعداد نقاشی مواجه شدیم و از طرفی اجازه ندادیم که دیوار نگاری توسط مناطق صورت بگیرد.
گریدبندی نقاشان دیوار نگار بر کیفی تر شدن تصاویر کمک می کند
این مقام مسئول در سازمان زیبا سازی شهرداری تهران با اشاره به نظام رتبه بندی هنرمندان دیوار نگار برای طراحی دیواره های شهر تهران اظهار کرد: کار دیگر ما در سازمان زیباسازی شهرداری تهران این بود که هنرمندان را از طریق خانه‌های نقاشی گریدبندی کردیم و تنها کسانی می‌توانند بر دیواره‌های شهر نقاشی بکشند که در این گریدبندی رتبه آورده باشند.
شوشتری حذف نقاشی‌هایی که مورد تأیید شورای هنری سازمان زیباسازی نیست را از دیگر برنامه های سازمان زیبا سازی عنوان کرد و خاطر نشان کرد: یا به طور کلی نقاشی دیواری امحا می شود و یا به جای این آثار نقاشی‌های بهتری رسم می‌شود. اعتقاد نداریم که نقاشی دیواری را برای این باید قرار داد که دیواری کثیف هست، اعتقاد داریم نقاشی دیواری قاف داشته باشد و در شأن خودش کار انجام شود.
در دیوار نگاری عکس شهدا هدف ماندگاری اثر است
رییس سازمان زیباسازی شهر تهران با تاکید بر خلق آثار ماندگار با موضوع ایثار و شهادت بر دیواره های شهر تهران گفت: یکی از مواردی که در نقاشی دیواری ما با آن روبرو هستیم مانایی نقاشی دیواری است، در نقاشی دیواری داریم به سمت کارهای ماندگار مثل کاشی‌کاری و کولاژ شیب پیدا می‌کنیم و نمونه این آثار را در سطح شهر تهران در اتوبان‌ها می شود مشاهده کرد، برای ما خیلی مهم است که اثری خلق شود در شهر تهران برای سال‌های زیادی بماند.
وی افزود: یک بخشی از دیوارنگاری‌ها را در اتوبان شیخ فضل‌الله دیده باشید می‌بینید که در آنها تغییراتی حاصل شده است. برای ما صرفا نقاشی‌های فیگوراتیو اولویت ندارد، باید در فضاهای بهتری کشیده شود، این آثار در شورای هنری پیگیری می‌شود، ما اعتقاد نداریم نقاشی را با نقاشی پاسخ دهیم. گاهی باید نقاشی کنار نور دیده شود و بعضی از نقاشی‌ها در کنار حجم دیده شود.
شوشتری با اشاره به نمادسازی از مفهوم شهادت در خلق آثار دیوارنگاری گفت: اگر به سمت بهشت زهرا بروید چند اثر نمادین از شهدا داریم، برای یادمان شهدا نباید حتما از عکس شهدا استفاده شود. گاهی اوقات نیاز است از یک سرو خونی استفاده کنیم مردم می‌فهمند که این نماد شهید است بنابراین لازم است که شهر را هنری‌تر کنیم.
گزارشی از لیلا ضامنی
ادامه دارد...
نظر شما