خبرگزاری شبستان: با وجود آن که حدود یک سال و نیم از تحولات سوریه می گذرد هنوز رسانه های داخلی ما به ویژه رسانه ملی نتوانسته اند استراتژی ای جامع و کارا برای بازتاب اخبار سوریه انتخاب کنند که در آن هم از یک سو منافع و مصالح ملی کشور مورد توجه قرار گیرد و از سوی دیگر شیوه انعکاس رخدادها و تحولات سوریه به گونه ای نباشد که مصداق "شهر در امن و امان است" باشد. ما امروز با روند تحولات شتابناک سوریه عملا به نقطه ای رسیده ایم که دیگر سیاست سرپوش گذاری و سیاه و سفید کردن ماجرا جواب نمی دهد. البته این به آن معنا نیست که ما نباید در شیوه انعکاس و خوراک آفرینی از رویدادهای سوریه از ترفندهای رسانه ای یک سویه که غرب و متحدان منطقه ای اش برای بازتاب رویدادها از آن سود می برند غافل باشیم اما با این همه احترام به شعور مخاطب و علم به این که امروز با گسترش رسانه های بین المللی و منطقه ای دست مخاطب در گزینش رسانه ها بازتر شده ما را بر آن وادار می کند که با تحرک بیشتر و نقشه حساب شده تری وارد این کارزار رسانه ای شویم.
البته فعالیت رسانه ای به ویژه زمانی که می خواهید تصویرسازی ها و تحلیل هایی از تحولات مهم منطقه ای و بین المللی یا حتی تحولات داخلی را در اختیار مخاطبان خود قرار دهید همواره با تنگناها و دشواری هایی روبرو می شود. این یک واقعیت است که امروز رسانه بی طرف به معنایی که بخواهد صرفا بازتابی از آنچه در یک رویداد خبری روی می دهد به گروه مخاطبان خود ارائه دهد تقریبا وجود ندارد. این به آن معنا است که شیوه انعکاس و محتوایی که از یک رویداد خبری به مخاطبان عرضه می شود همواره تابعی از عناصری چندمولفه ای است. اما در این موضوع نمی توان تردید کرد که سیاست خارجی و متحدان بین المللی و مصالح ملی هر کشور در شیوه بازتاب رسانه ای یک رخداد تأثیرگذار است، با این حال تنگنای دیگری که در این زمینه نقش ایفا می کند روزنه ای است که در چند دهه گذشته با ظهور رسانه های ماهواره ای - مجازی و ایجاد گستره و دامنه انتخاب بیشتر برای مخاطب در پیگیری تحلیل ها و شیوه انعکاس رویدادها از چند رسانه که سیاست هایشان در نقطه تقابل قرار دارد و همپوشانی چندانی با هم ندارد ایجاد شده است.
مسأله ای که امروز باید بر آن اذعان داشت این است که رسانه های داخلی ما اعم از رسانه ملی و رسانه های مکتوب در این باره از دو چالش ساختاری و کلیدی رنج می برند. دو چالشی که به ویژه در بحران ها به صورت جدی خود را نشان می دهد.
اول آن که ما هنوز نتوانسته ایم سپهر رسانه ای و تبلیغی منطبق با آرمان ها و اصول و آموزه های دینی مان را به درستی تعریف کنیم. مسلما غرب در این باره راه خود را می رود و ادعایی هم برای مراعات حریم اخلاق و بازتاب حقایق یک رویداد ندارد. با وجود آن که رسانه های غربی کوشیده اند همواره لعابی از ادعای دموکراسی خواهی و آزاداندیشی را در اخبار تولیدی شان داشته باشند اما تحولات بزرگ بین المللی و تأثیرگذار از جمله یازده سپتامبر نشان داد که این رسانه ها چطور به حیاط خلوت دولت های غربی و کارتل های ثروت به ویژه مجامع صهیونیستی تبدیل شده اند و عملا در بازتاب و تصویرسازی های رسانه ای بر همان سیاست های دیکته شده تأکید دارند.
اما تحولات سوریه بار دیگر این سوال اساسی را پیش روی ما قرار می دهد که آیا جمهوری اسلامی و نظام برآمده از آن می تواند استراتژی رسانه ای اش را به گونه ای بچیند که عملا مختصات این استراتژی به همان نقاطی ختم شود که در نقشه های تبلیغاتی و اطلاع رسانی و رسانه ای غرب ترسیم شده است؟ البته صحبت بر سر تکنیک ها و مهارت های خبرنویسی و گزارش نویسی نیست. ما در این زمینه ابایی نداریم که این مهارت ها را از غرب بیاموزیم، اما صحبت بر سر تفاوت زاویه نگاه و جهان بینی است. ما ادعا داریم شیوه نو و پیش برنده ای برای تعالی انسان متأثر از آموزه های وحیانی و الهی داریم، اما مشکل و گره اصلی آن جااست که می خواهیم این مظروف را در ظرف رسانه و تبلیغ و اطلاع رسانی بریزیم. این جاست که عملا سردرگم می مانیم و نه تنها کاری از پیش نمی بریم بلکه عملا مغلوب ترفند ها و تکنیک های حریف می شویم.
شاید بد نباشد به موازات تحولات سوریه و استیصال رسانه های داخلی در اتخاذ استراتژی درست و هوشمند در بازتاب این رویداد، به شکوائیه ای که چند سال پیش رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشجویان مطرح کردند اشاره کنیم. شکوائیه ای که می تواند عمق این چالش مهم رسانه ای را برای ما نشان دهد. رهبری در آن دیدار به صراحت فرمودند ما گاهی حرف راست و حق مان را چنان ناشیانه و بد مطرح می کنیم که کسی باور نمی کند اما رسانه های غربی حرف باطل خود را چنان در ظرافت های رسانه ای می پیچند و مطرح می کنند که کاملا برای افکار عمومی باورپذیر جلوه می کند.
این بیان رهبری به خوبی ضعف بزرگ و مشهودی که رسانه های داخلی کشور به ویژه رسانه ملی در بازتاب رویدادهای داخلی و خارجی به ویژه تحولات منطقه ای با آن دست و پنجه نرم می کند نشان می دهد.
پایان پیام/
نظر شما